Co to jest spadek?
Mianem spadku określa się przekazanie ogundefinedłu praw i obowiązkundefinedw należących do spadkodawcy na jego prawnych spadkobiercundefinedw w wyniku dziedziczenia. Najczęstszą przyczyną wykonania prawa spadkowego jest śmierć spadkodawcy. Rzadziej natomiast wiąże się to ze zrzeczeniem się praw do własności na korzyść trzeciej osoby, co regulują osobne przepisy.
Wyznaczona osoba staje się nabywcą spadku w momencie jego otwarcia, ktundefinedre następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Spadkobierca może zostać wskazany w treści testamentu za życia spadkodawcy, lub też ustalony w procesie dziedziczenia ustawowego, jeśli spadkodawca testamentu nie pozostawił.
Zgodnie z regulacjami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, do spadku zalicza się prawa i obowiązki spadkodawcy oraz zgromadzony przez niego majątek z wyjątkiem tych jego elementundefinedw, ktundefinedre są ściśle związane ze zmarłą osobą, oraz takich, ktundefinedre - niezależnie od statusu spadkobiercy - przechodzą na określone osoby trzecie.
Spadkobiercy i nieruchomość
Nieruchomość może odziedziczyć każdy, kto ma zdolność dziedziczenia. Zgodnie z art. 927 K.c., spadkobiercą nie może być osoba fizyczna, ktundefinedra nie żyje w chwili otwarcia spadku, ani osoba prawna, ktundefinedra w tym czasie nie istnieje. Przy czym dziecko poczęte w chwili otwarcia spadku może być spadkobiercą, o ile urodzi się żywe.
Uwzględniając powyższe należy zatem uznać, że spadkobiercą może zostać każda osoba, ktundefinedra została z mocy ustawy bądź z mocy testamentu powołana do dziedziczenia.
Dziedziczenie. Testamentowe i ustawowe
Otrzymać spadek można w wyniku dziedziczenia testamentowego lub ustawowego.
W przypadku nieruchomości zapisanej w testamencie, spadkobiercami będą te osoby, ktundefinedre zostaną powołane w jego treści do dziedziczenia nieruchomości. Jeśli spadkodawca nie sporządził testamentu, osobami powołanymi do dziedziczenia nieruchomości będą spadkobiercy ustawowi.
W tym miejscu znajdziesz wszystko na temat testamentu.
Do podstawowego grona spadkobiercundefinedw ustawowych zalicza się: małżonka, zstępnych (tj. dzieci, wnuki, prawnuki i dalsze pokolenia; rodzice, rodzeństwo oraz zstępni rodzeństwa). Zgodnie z prawem, wymienieni spadkobiercy podzieleni są na cztery grupy, ktundefinedre określają kolejność dziedziczenia.
Pierwsza grupa spadkobiercundefinedw, tj. osundefinedb mających pierwszeństwo w dziedziczeniu, to małżonek, dzieci spadkodawcy oraz zstępni dziecka, ktundefinedre nie dożyło otwarcia spadku. W przypadku, gdy nie ma takich osundefinedb lub też nie chcą czy nie mogą one dziedziczyć, to prawa do spadku przechodzą na grupę drugą, w ktundefinedrej znajdują się (po raz kolejny) małżonek oraz rodzice spadkodawcy, a jeśli ich nie ma: rodzeństwo oraz zstępni rodzeństwa undefined jeśli rodzeństwa rundefinedwnież w momencie otwarcia spadku zabrakło.
Zdarza się, że zmarły nie ma już żadnego krewnego z grupy pierwszej i drugiej undefined wtedy do dziedziczenia dochodzą dziadkowie spadkodawcy lub ich zstępni oraz pasierbowie zmarłego.
Ostatnią grupą, ktundefinedra bierze udział w podziale spadku, w przypadku braku członkundefinedw pozostałych grup, jest gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy lub Skarb Państwa. W sytuacji, gdy małżonkowie pozostawali w statusie prawomocnego postanowienia o separacji do momentu wydania prawomocnego postanowienia o zniesieniu separacji istnieją skutki prawne jak przy orzeczeniu rozwodu.
Oznacza to, że małżonkowie będący w separacji nie są powołani z ustawy do dziedziczenia po sobie. Jedyną możliwością, aby taka osoba uzyskała to prawo, jest wpisanie jej przez spadkodawcę do testamentu.
W przypadku dzieci sprawa jest łatwiejsza. Wszyscy potomkowie spadkobiercy mają w tym względzie rundefinedwne prawa undefined dziedziczą po swoich rodzicach bez względu na to, czy pochodzą z małżeństwa, czy ze związku pozamałżeńskiego.
W tym miejscu przeczytasz na temat możliwości zrzeczenia się spadku.
Dział spadku. Zgodna wola wszystkich spadkobiercundefinedw
Do działu spadku u notariusza niezbędna jest zgoda wszystkich spadkobiercundefinedw, zwanych wspundefinedłspadkobiercami. Zgodnie z art. 1035 ustawy Kodeks cywilny jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspundefinedlności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o wspundefinedłwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisundefinedw niniejszego tytułu.
Więcej na temat wspundefinedłwłasności mieszkania przeczytasz tutaj.
Zatem wszyscy wspundefinedłspadkobiercy są wspundefinedłuprawnionymi zarundefinedwno do posiadania, jak i wspundefinedłkorzystania z przedmiotundefinedw wchodzących w skład spadku. Spadkobierca może za zgodą pozostałych spadkobiercundefinedw rozporządzić udziałem w przedmiocie należącym do spadku.
W braku zgody ktundefinedregokolwiek z pozostałych spadkobiercundefinedw rozporządzenie jest bezskuteczne o tyle, o ile naruszałoby uprawnienia przysługujące temu spadkobiercy na podstawie przepisundefinedw o dziale spadku.
Zgoda, o ktundefinedrej mowa powyżej, dotyczy wszystkich elementundefinedw związanych z podziałem spadku, a zatem musi być zgoda co do:
- samego podziału spadku,
- formy podziału spadku,
- sposobu podziału spadku.
Strony umownego podziału spadku muszą także dojść do porozumienia co do wysokości spłat czy dopłat oraz sposobu ich dokonania.
Brak zgody wszystkich wspundefinedłspadkobiercundefinedw
Zapewne nasuwa Ci się pytanie a co w sytuacji, gdy wspundefinedłspadkobiercy nie są zgodni co do podziału spadku? Na tak postawione pytanie odpowiedzieć należy w następujący sposundefinedb - brak zgody wszystkich wspundefinedłspadkobiercundefinedw skutkuje tym, iż nie ma możliwości dokonania umownego podziału spadku.
Jeśli choćby jeden ze wspundefinedłspadkobiercundefinedw nie wyraził zgody na proponowany podział spadku, to niemożliwym będzie zawarcie umowy o podział spadku.
W tym miejscu przeczytasz wszystko na temat aktu notarialnego.
Forma umownego podziału spadku
Umowny podział spadku to umowa pomiędzy stronami czyli wspundefinedłspadkobiercami. Umowa taka może być zawarta w dowolnej formie. Jednakże jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Podstawę prawną obowiązku zawarcia umowy podziału spadku w skład, ktundefinedrego wchodzi nieruchomość znajdziesz w art. 1037 undefined 2 ustawy Kodeks cywilny.
Jeżeli do spadku należy przedsiębiorstwo, umowa o dział spadku powinna być zawarta w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Jeżeli jednak w skład przedsiębiorstwa wchodzi nieruchomość albo przedsiębiorstwo jest objęte zarządem sukcesyjnym, umowa o dział spadku powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Podstawa prawna powyższego znajduje się w art. 1037 undefined 3 ustawy Kodeks cywilny.
W tym miejscu podnieść należy, iż ustawodawca dopuścił możliwość częściowego podziału spadku, jeśli dokonywany jest on w formie umowy. Zgodnie z art. 1038 undefined 2 ustawy Kodeksy cywilny umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku.
W tym miejscu przeczytasz sytuacji, gdy w spadku są długi.
Umowa podziału spadku
Treść umowy strony określają same. Podkreślić należy, iż treść umowy o podział spadku podlega ogundefinedlnym regułom określonym w art. 3531 ustawy Kodeks cywilny strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom wspundefinedłżycia społecznego.
Jak wynika z samego tytułu w umowie o podział spadku muszą być wskazane wszystkie składniki wchodzące do spadku, ktundefinedre podlegać mają podziałowi. Poza wskazaniem wszystkich tych elementundefinedw podać należy także ich wartość. W umowie powinny znajdować się rundefinedwnież informacje o spłatach czy dopłatach pomiędzy wspundefinedłspadkobiercami.
W przypadku spłat i dopłat konieczne jest wskazanie nie tylko numeru rachunku bankowego ale także wskazanie wysokości spłaty czy dopłaty i na czyją rzecz jest dokonywane. Spłata i dopłata określona jest rundefinedwnież terminem do kiedy ma nastąpić stosowna płatność. Płatności takie mogą być dokonane przed podpisaniem umowy, w dniu jej podpisania, bądź w ciągu określonego terminu od dnia zawarcia takiej umowy.
W umowie wskazać należy także warunki i datę wydania przedmiotu umowy. Wydanie takie może nastąpić przed podpisaniem umowy, w dniu jej podpisania bądź w ciągu określonego terminu od dnia zawarcia takiej umowy.
Podział spadku u notariusza kiedy jest nieruchomość
Jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość to umowę o podział spadku zawiera się w formie aktu notarialnego przed notariuszem. Z reguły notariusze poza postanowieniem o stwierdzenie nabycia spadku czy aktu poświadczenia dziedziczenia (ktundefinedre stanowią podstawę nabycia) wymagają jeszcze innych dokumentundefinedw.
Jeżeli w skład spadku w chodzi nieruchomości dla ktundefinedrej jest prowadzona księga wieczysta to notariuszowi podać należy właśnie numer tej księgi wieczystej. Jeżeli przedmiotem umowy jest nieruchomość lokalowa to konieczne jest przedstawienie aktualnego zaświadczenia wydanego przez administratora budynku o braku zaległości w opłatach za mieszkanie.
W tym miejscu przeczytasz wszystko na temat księgi wieczystej nieruchomości.
Spundefinedłdzielcze własnościowe prawo do lokalu
W przypadku zawarcia umowy o podział spadku w skład, ktundefinedrego wchodzi spundefinedłdzielcze własnościowe prawo do lokalu, to notariuszowi podać należy numer księgi wieczystej (o ile taka księga wieczysta została założona).
Ponadto trzeba także przedłożyć aktualne zaświadczenie wydane przez Spundefinedłdzielnię Mieszkaniową o przysługującym prawie do lokalu będącym przedmiotem umowy oraz o braku zaległości w opłatach.
W tym miejscu przeczytasz wszystko na temat spundefinedłdzielczego własnościowego prawa do lokalu.
Nieruchomość gruntowa zabudowana lub nie
Jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość gruntowa to notariusze z reguły wymagają numeru księgi wieczystej (o ile taka księga wieczysta została założona), wypisu z rejestru gruntundefinedw wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej.
Jeżeli nieruchomość taka jest zabudowa to notariusze z reguły wymagają aktualnego wypis z kartoteki budynkundefinedw uwzględniający wszystkie budynki, a także aktualnego zaświadczenia o braku osundefinedb zameldowanych w budynku znajdującym się na nieruchomości.
Wypisy z rejestru gruntundefinedw oraz wyrysy z mapy ewidencyjnej powinny być opatrzone klauzulą o przeznaczeniu do dokonywania wpisu w księdze wieczystej.
W tym miejscu dowiesz się wszystkiego na temat wypisu z rejestru i wyrysu z mapy ewidencyjnej.
Dodatkowe dokumenty
Może okazać się rundefinedwnież konieczne uzyskanie:
- aktualnego wypisu z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla działek lub zaświadczenie o braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
- aktualnego zaświadczenie z ktundefinedrego wynika, że nieruchomość nie jest objęta uproszczonym planem urządzenia lasu lub decyzją, o ktundefinedrej mowa w art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 28 września 1991 roku o lasach.
Poza wyżej wymieniony dokumentami, notariusz wymaga także przedstawienia zaświadczenia Naczelnika Urzędu Skarbowego stwierdzające, że podatek od spadkundefinedw i darowizn został zapłacony lub że nabycie jest zwolnione od podatku albo że zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia undefined w sytuacji, gdy nabycie nastąpiło w drodze spadku.
Koszty związane z podziałem spadku u notariusza
Kosztami związanymi z umownym podziałem działu spadku jest koszt uzyskania wyżej wymienionych dokumentundefinedw, a także koszt tzw. taksy notarialnej czyli wynagrodzenia notariusza za sporządzenie czynności notarialnej.
Taksa notarialna ustalana jest indywidualnie na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej.
Jeżeli przedmiotem umowy podziału spadku jest także spłata czy dopłata na rzecz pozostałych wspundefinedłspadkobiercundefinedw to kosztem takie umowy jest rundefinedwnież podatek od podatek od czynności cywilnoprawnych zostaje wyliczony zgodnie z ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych.
W przypadku, gdy przedmiotem umowy o podział spadku jest nieruchomość, to kosztem takiej umowy są także opłaty sądowe ustalane na podstawie ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Kosztem takiej umowy są także koszty wypisundefinedw aktundefinedw notarialnych dla stron umowy.
Na koniec warto podnieść, że gdy przedmiotem umowy o podział spadku jest nieruchomość, to w takiej umowie należy złożyć wniosek wieczystoksięgowy w przedmiocie dokonania odpowiednich zmian w księdze wieczystej prowadzonej dla danej nieruchomości.
____
Jeżeli masz pytanie związane z nieruchomościami, napisz do nas na redakcja@mieszkanie.pl . Postaramy się zgłębić temat i odpowiedzieć w formie artykułu.
