Darowizna nieruchomości. Wszystko, co musisz wiedzieć.

Darowizna undefined podstawowe informacje

Podstawę prawną regulacji związanych z darowizną stanowią przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (art. 888 undefined 902 KC). Art. 888 KC wskazuje definicję umowy darowizny.

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Przekładając powyższą definicję na kanwę darowizny nieruchomości należy przyjąć, że darowizna ta polega na nieodpłatnym przekazaniu nieruchomości.

Umowa darowizny jest rodzajem umowy, ktundefinedra ma na celu nieodpłatne przysporzenie obdarowanemu korzyści (wzbogacenie obdarowanego) kosztem majątku darczyńcy.

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego, spisanego w obecności notariusza, ktundefinedry zgłosi ten fakt do Urzędu Skarbowego, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania darczyńcy.

Umowa darowizny nieruchomości

Umowa darowizny nieruchomości stanowi jeden ze sposobundefinedw przeniesienia własności nieruchomości. Zobowiązanie się darczyńcy do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku należy do istoty umowy darowizny.

Zgodnie z art. 158 KC każda umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Należy zatem stwierdzić, że dla ważności umowy darowizny nieruchomości niezbędne jest rundefinedwnież złożenie przez obdarowanego oświadczenia w formie aktu notarialnego. Niezachowanie wymaganej formy aktu notarialnego powoduje, zgodnie z art. 73 undefined 2 i art. 58 undefined 1 KC, nieważność umowy darowizny.

Umowa darowizny nieruchomości powinna zawierać:

• imię, nazwisko, imiona rodzicundefinedw, stan cywilny, PESEL, numer i serię dowodu osobistego, miejsce urodzenia i adres stron umowy, czyli darczyńcy i obdarowanego (jeżeli przedmiot darczyńcy jest częścią majątku wspundefinedlnego małżonkundefinedw lub należy do kilku osundefinedb w ramach wspundefinedłwłasności, dane każdej z tych osundefinedb muszą się znaleźć w umowie);
• przedmiot umowy;
• zobowiązanie darczyńcy do darowania przedmiotu darowizny i oświadczenie obdarowanego,
  że darowiznę przyjmuje;
• miejsce podpisania umowy darowizny;
• datę sporządzenia umowy.

Dokumenty, ktundefinedre należy przedłożyć notariuszowi przed podpisaniem umowy darowizny nieruchomości

Przed podjęciem czynności zmierzających do sporządzenia umowy darowizny nieruchomości w formie aktu notarialnego, koniecznym jest przedłożenie notariuszowi niezbędnych dokumentundefinedw. Dokumenty te obejmują:

• odpis z księgi wieczystej lub numer właściwej księgi;
• podstawa nabycia nieruchomości (tj. dokument na podstawie ktundefinedrego, nieruchomość stała się własnością darczyńcy);
• zaświadczenie o zapłacie podatku od spadku lub darowizn (ewentualnie zaświadczenie o zwolnieniu
  od podatku);
• zaświadczenie ze spundefinedłdzielni mieszkaniowej o prawie do lokalu (w przypadku darczyńcundefinedw posiadających spundefinedłdzielcze własnościowe prawa do lokalu mieszkalnego);
• dokument tożsamości (dowundefinedd osobisty lub paszport).

Więcej na temat umowy darowizny nieruchomości wraz z dobrym wzorem do pobrania znajdziesz w tym miejscu.

Odwołanie darowizny nieruchomości

Zgodnie z regulacjami zawartymi w Kodeksie cywilnym, darowizna nieruchomości może być odwołana w sytuacji gdy:

• po zawarciu umowy stan majątkowy darczyńcy uległ takiej zmianie, że wykonanie darowizny nie może nastąpić bez uszczerbku dla jego własnego utrzymania odpowiednio do jego usprawiedliwionych potrzeb albo bez uszczerbku dla ciążących na nim ustawowych obowiązkundefinedw alimentacyjnych
  (w sytuacji gdy darowizna nie została jeszcze wykonana);
• jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności (darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną. Zwrot przedmiotu odwołanej darowizny powinien nastąpić stosownie do przepisundefinedw o bezpodstawnym wzbogaceniu. Od chwili zdarzenia uzasadniającego odwołanie obdarowany ponosi odpowiedzialność na rundefinedwni z bezpodstawnie wzbogaconym, ktundefinedry powinien się liczyć z obowiązkiem zwrotu).

Darowizna nie może być odwołana z powodu niewdzięczności, jeżeli darczyńca obdarowanemu przebaczył. Jeżeli w chwili przebaczenia darczyńca nie miał zdolności do czynności prawnych, przebaczenie jest skuteczne, gdy nastąpiło z dostatecznym rozeznaniem.

Spadkobiercy darczyńcy mogą odwołać darowiznę z powodu niewdzięczności tylko wtedy, gdy darczyńca w chwili śmierci był uprawniony do odwołania albo gdy obdarowany umyślnie pozbawił darczyńcę życia lub umyślnie wywołał rozstrundefinedj zdrowia, ktundefinedrego skutkiem była śmierć darczyńcy.

W orzecznictwie przyjmuje się, że rażącą niewdzięcznością w rozumieniu art. 898 undefined 1 KC jest zachowanie obdarowanego wymierzone celowo i świadomie przeciwko darczyńcy w celu skrzywdzenia go, obliczone na zaszkodzenie mu i wyrządzenie mu zła. Jest to więc takie zachowanie, ktundefinedre obiektywnie oceniane w danej sytuacji nie da się pogodzić z wymaganiem szacunku dla darczyńcy i pozytywnego stosunku do niego wynikającego z powinności zadośćuczynienia dobrem za dobro uzyskane wcześniej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2018 r., sygn. akt: IV CSK 295/17).

Darowizna nie może być odwołana po upływie roku od dnia, w ktundefinedrym uprawniony do odwołania dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego. Ponadto darowizna nie może zostać odwołana w sytuacji gdy czyni ona zadość zasadom wspundefinedłżycia społecznego.

Odwołanie darowizny następuje przez oświadczenie złożone obdarowanemu na piśmie.

Ważne! Jeżeli po wykonaniu darowizny darczyńca popadnie w niedostatek, obdarowany ma obowiązek, w granicach istniejącego jeszcze wzbogacenia, dostarczać darczyńcy środkundefinedw, ktundefinedrych mu brak do utrzymania odpowiadającego jego usprawiedliwionym potrzebom albo do wypełnienia ciążących na nim ustawowych obowiązkundefinedw alimentacyjnych. Obdarowany może jednak zwolnić się od tego obowiązku zwracając darczyńcy wartość wzbogacenia.

Podatek od darowizny nieruchomości

Podatek od darowizny mieszkania to podatek pobierany w oparciu o przepisy ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadkundefinedw i darowizn. Wysokość podatku ustalana w zależności od grupy podatkowej, do ktundefinedrej zaliczony jest nabywca, a także od wartości darowizny.

Od 1 stycznia 2007 r. zwolnieni z podatku od darowizny są: małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha, bez względu na jej wartość.

Ważne! W przypadku gdy obdarowany należy do podmiotundefinedw zwolnionych z podatku od darowizny, informację
o darowiźnie należy zgłosić do właściwego urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia podpisania aktu notarialnego. W przypadku darowizny nieruchomości, umowa spisywana jest u notariusza i to na nim ciąży obowiązek zgłoszenia tego faktu w urzędzie skarbowym.

Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa, podatek od darowizny nieruchomości dla dalszej rodziny nie zostanie naliczony wtedy, gdy:

• osoba obdarowana jest obywatelem Polski;
• osoba obdarowana nie może być wspundefinedłwłaścicielem bądź właścicielem innego budynku mieszkalnego (wyjątkiem jest sytuacja, w ktundefinedrej obdarowany zdecyduje się na przekazanie własności nieruchomości na zstępnych, gminę lub skarb państwa);
• powierzchnia użytkowa w przekazanym lokalu nie jest większa niż 110 mundefined;
• obdarowany jest zobowiązany do zamieszkiwania w lokalu, ktundefinedry otrzymał w ramach darowizny przez następne pięć lat (jeśli dojdzie do przedwczesnej sprzedaży takiej nieruchomości, urząd skarbowy może wszcząć postępowanie i naliczyć zaległy podatek);
• obdarowany nie może wynajmować innego budynku mieszkalnego lub mieszkania;
• osoba obdarowana nie może posiadać spundefinedłdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego.
• osoba obdarowana nie może być rundefinedwnież właścicielem spundefinedłdzielczego własnościowego lokalu mieszkalnego. Wyjątkiem od tej reguły jest przekazanie takiego lokalu zstępnym, skarbowi państwa lub gminie.

Sprzedaż nieruchomości przed upływem 5 lat

W sytuacji sprzedaży nieruchomości przed upływem 5 lat od otrzymania go w formie darowizny konieczne jest uiszczenie podatku dochodowego. Podatek ten wynosi 19% zarobku. Podatku można jednak uniknąć, jeżeli obdarowany przed upływem 2 lat od końca roku, w ktundefinedrym sprzedał nieruchomości, wykorzysta pieniądze ze sprzedaży na własne cele mieszkaniowe.

Darowizna nieruchomości undefined wizyta u notariusza

Przepisanie nieruchomości w ramach darowizny wymaga formy aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Wizyta u notariusza wiąże się z dodatkowymi kosztami. Maksymalne stawki taksy notarialnej zostały uregulowane rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej.

Koszt maksymalny taksy notarialnej uzależniony jest przede wszystkim od wartości przedmiotu, czyli nieruchomości, ktundefinedra jest przedmiotem darowizny. Koszty maksymalne taksy notarialnej wynoszą odpowiednio w przypadku gdy wartość przedmiotu darowizny wynosi:

1. do 3.000,00 złotych - opłata wynosi 100,00 złotych;
2. od 3.000,00 złotych do maksymalnie 10.000,00 złotych - opłata wynosi 100,00 złotych + 3% naliczane od nadwyżki powyżej 3.000,00 złotych;
3. od 10.000,00 złotych do 30.000,00 złotych - opłata 310,00 złotych + 2% naliczane od nadwyżki powyżej kwoty 10.000,00 złotych;
4. od 30.000,00 złotych do 60.000,00 złotych - opłata wynosi 710,00 złotych + 1% nadwyżki powyżej kwoty 30.000,00 złotych;
5. od 60.000,00 złotych do 1.000.000,00 złotych - opłata 1.010,00 złotych + 0,4% nadwyżki powyżej kwoty 60.000,00 złotych;
6. od 1.000.000,00 złotych do 2.000.000,00 złotych - opłata 4.770,00 złotych + 0,2% od nadwyżki powyżej kwoty 1.000.000,00 złotych;
7. powyżej 2.000.000,00 złotych - opłata 6.770,00 złotych + 0,25% od nadwyżki powyżej 2.000.000,00 złotych (opłata nie może być jednak większa niż 000,00 złotych. Jeśli darowizna jest dokonywana między osobami zaliczanymi do grona pierwszej grupy podatkowej, wtedy zgodnie z ustawą z dnia 28 lipca 1983 roku o podatku od spadkundefinedw i darowizn opłata może wynieść maksymalnie 7.500,00 złotych).

Darowizna nieruchomości małoletniemu dziecku

W przypadku, gdy rodzice chcą przekazać małoletniemu dziecku nieruchomość, najlepszym rozwiązaniem będzie umowa darowizny. Uzasadnieniem powyższego jest fakt, że aby rozporządzanie finansami małoletniego dziecka było możliwe, konieczne jest uzyskanie orzeczenia od Sądu Rodzinnego. Aby tego uniknąć, możliwe jest podjęcie przez rodzicundefinedw czynności zmierzających do zakupienia nieruchomości przez nich samych. Po zakupie, nieruchomość ta może zostać przepisana na nieletnie dziecko. Umowa darowizny wymagać będzie formy aktu notarialnego, jednak cała transakcja będzie zwolniona z podatku, ponieważ dziecko należy do grupy zerowej.

Zachowek a darowizna nieruchomości od rodzicundefinedw

Nierzadko darowizna nieruchomości wiąże się w sposundefinedb bezpośredni z koniecznością wypłacenia zachowku. Zachowek należy się spadkobiercom, ktundefinedrym przysługuje coś po zmarłym w myśl ustawy. Prawo spadkowe dokładnie reguluje, kto może ubiegać się o zachowek w przypadku śmierci osoby bliskiej. Gdy dojdzie do śmierci rodzicundefinedw, darowizna może wejść w skład spadku. Do takiej sytuacji dochodzi wtedy, gdy do śmierci rodzica dochodzi szybciej niż po 10 latach od dnia, w ktundefinedrym doszło do przekazania darowizny.

Darczyńcy przysługuje jednak prawo do uchronienia osundefinedb obdarowanych w ramach darowizny od konieczności przekazywania zachowku dla spadkobiercundefinedw ustawowych. Wystarczy, że w umowie darowizny znajdzie się specjalny zapis mundefinedwiący o tym, że przekazana nieruchomość będzie zwolniona z przechodzenia na schedę spadkową po darczyńcy.

Gdy darowizna mieszkania dla dziecka zostanie wyłączona ze schedy spadkowej, to nie będzie mogła nigdy być objęta zachowkiem. Na schedę spadkową będę składały się wundefinedwczas wszelkie inne dobra, ktundefinedre za swojego życia zgromadził zmarły. Obdarowanemu w ramach darowizny rundefinedwnież będą mogły przysługiwać ustawowe prawa do części spadku. Przepisanie mieszkania w formie darowizny nie będzie w tym procesie w ogundefinedle brana pod uwagę, dlatego udział obdarowanego w spadku po zmarłym nie ulegnie zmniejszeniu.

____

Jeżeli masz pytanie związane z nieruchomościami napisz do nas na redakcja@mieszkanie.pl , a my postaramy się zgłębić temat i odpowiedzieć w formie artykułu.