Po ostatniej serii obniżek stundefinedp procentowych, za ktundefinedrą poszła drastyczna redukcja cen lokat bankowych, Polacy przestali korzystać z depozytundefinedw bankowych.
Na kontach bieżących na koniec czerwca leżało 707 mld zł.
Pozwundefinedl rządowi sobie płacić
Tymczasem jedną z alternatyw dla śladowo oprocentowanych lokat są obligacje skarbowe. Funkcjonują dwa rodzaje tych obligacji undefined jedna są przeznaczone dla inwestorundefinedw indywidualnych, a więc sprzedawane bankom, funduszom inwestycyjnym itd., a drugie są skierowane dla drobnych ciułaczy.
I choć nie ma przeciwskazań, aby inwestor indywidualny kupił obligacje korporacyjne, to jednak skupimy się na papierach detalicznych. Między innymi dlatego, że system ich obsługi jest znacznie łatwiejszy do przejścia dla osundefinedb, ktundefinedre z rynkiem finansowym nie mają do czynienia.
Inwestycja w papiery skarbowe ma jeszcze jedną zaletę. Generalnie bowiem zwykle to my płacimy państwu undefined w podatkach, opłatach, składkach itd. A tymczasem zakup obligacji skarbowych sprawia, że państwo musi płacić nam.
Dla każdego podatnika jest to miła odmiana.
Siedem rodzajundefinedw obligacji detalicznych
Resort finansundefinedw oferuje osobom indywidualnym 7 rodzajundefinedw papierundefinedw dłużnych undefined rundefinedżnią się one zapadalnością, czyli okresem, na jaki lokujemy pieniądze (najkrundefinedcej na 3 miesiące, najdłużej na 12 lat), sposobem liczenia odsetek undefined w większości przypadkundefinedw oprocentowanie zmienia się w czasie, ale są i takie obligacje, gdzie ono jest stałe, a także postępowaniem z odsetkami undefined zwykle są one wypłacane w określonych odstępach czasu, ale jest i taka obligacja, gdzie o odsetki powiększona zostaje wartość kapitału.
Trzeba także pamiętać, że od wypłaconych odsetek potrącany jest podatek. To nieco zmniejsza satysfakcję z faktu, że wreszcie dostajemy pieniądze od rządu, no i rzutuje na opłacalność całej inwestycji. Ale podatek od zyskundefinedw kapitałowych jest powszechny undefined mało kto pamięta, że od każdej operacji finansowej, ktundefinedra przyniosła nam dochundefinedd, powinniśmy go zapłacić.
Dwa razy stałe oprocentowanie
Resort finansundefinedw oferuje dwie obligacje, ktundefinedre mają stałe oprocentowanie. Pierwsza to obligacja trzymiesięczna (o oznaczeniu OTS), ktundefinedra w skali roku daje 0,5 proc. Jak informuje MF, wypłacane odsetki przy każdych 100 zainwestowanych złotych wynoszą 13 groszy.
Druga obligacja o stałym oprocentowaniu to papier dwuletni (poznaczenie DOS). Każdy, kto go kupi, może liczyć na 1 proc. rocznie. Jednak te pieniądze nie są wypłacane ich posiadaczowi, tylko po pierwszym roku są doliczane do kapitału. Czyli o ile w pierwszym roku odsetki będą naliczane od kwoty 100 zł, to już w drugim undefined od 101 zł (bo do 100 zł kapitału doliczona zostanie zarobiona złotundefinedwka). Dlatego też z każdych zainwestowanych 100 zł posiadacz dostanie odsetki w wysokości 2,01 zł. I dopiero od tej kwoty będzie liczony 19-proc. podatek.
Uzależnienie od WIBORu
Pozostałe obligacje mają już zmienne oprocentowanie. Jego wysokość uzależniona jest od jakiegoś czynnika. Zwykle jest to inflacja, ale jest jeden wyjątek.
Obligacja trzyletnia (oznaczenie TOZ) ma wysokość odsetek powiązaną z rynkowymi stopami procentowymi. Dokładnie chodzi o WIBOR, czyli stopę procentową, po jakiej banki udzielają sobie wzajemnie pożyczek. W przypadku TOZ liczy się WIBOR 6-miesięczny undefined oprocentowanie obligacji w drugim i kolejnych pundefinedłrocznych okresach odsetkowych będzie rundefinedwne właśnie tej stawce. Obecnie WIBOR 6M wynosi 0,27 proc.
W drugim i kolejnych okresach (łącznie będzie ich 6), ale nie w pierwszym. Tę wartość już została ustalona przez Ministerstwo Finansundefinedw i wynosi 1,1 proc. To oznacza, że posiadacz obligacji TOZ musi się liczyć ze spadkiem wysokości odsetek undefined o ile po pierwszym pundefinedłroczu na jego konto z każdych zainwestowanych 100 zł wpłynie 0,55 zł (minus podatek), to w następnym będzie już znacznie mniej.
Inflacja ma znaczenie
To, że w pierwszym okresie odsetkowym wysokość zysku jest ustalana przez Ministerstwo Finansundefinedw jeszcze przed rozpoczęciem sprzedaży obligacji, jest regułą.
Jednak inaczej niż w przypadku obligacji trzyletnich, zwykle odsetki są najniższe na początku, a z czasem rosną. Tak jest choćby przy obligacjach czteroletnich (oznaczenie COI), gdzie oprocentowanie uzależnione jest od inflacji. W pierwszym undefined rocznym undefined okresie odsetkowym jest to 1,3 proc., a w kolejnych będzie to inflacja powiększona o marzę 0,75 proc. Jeśli więc za rok inflacja wyniesie 1,5 proc., to odsetki wyniosą 2,25 proc. Ich wypłata następuje co roku.
Roczna kapitalizacja pomaga
Ministerstwo Finansundefinedw sprzedaje także obligacje 10-letnie. Ich oprocentowanie w I rocznym okresie odsetkowym wynosi 1,7 proc., a w kolejnych będzie rundefinedwne inflacji powiększonej o marżę 1 proc. Jeśli więc inflacja na zakończenie tego okresu wyniesie 1,5 proc., to łączne odsetki będą wynosić 2,5 proc.
W obligacjach 10-letnich została zastosowana ta sama zasada co w obligacjach dwuletnich undefined odsetki nie są wypłacane, ale są kapitalizowane undefined czyli dopisywane do wartości obligacji. To działa tak, że po pierwszym okresie posiadacz obligacji powinien dostać 1,7 zł za każde zainwestowane 100 zł. Ale te pieniądze nie trafiają na konto, tylko dopisywane są do wartości obligacji. I w kolejnych roku odsetki liczone są od kwoty 101,7 zł. Jeśli więc za drugi okres posiadaczowi będzie się należeć 2,5 proc. odsetek, to jego kapitał zgromadzony na obligacji wyniesie 104,24 zł. I tak dalej, aż do wypłaty.
Tylko dla beneficjentundefinedw 500+
Roczna kapitalizacja odsetek obowiązuje także przy obligacjach 6- i 12-letnich. Oba te papiery są bardziej atrakcyjne niż obligacje dziesięcioletnie. Oprocentowanie 6-latek w pierwszym okresie odsetkowym to 1,5 proc., a w kolejnych będzie rundefinedwne inflacji powiększonej o 1,25 proc.
Z kolei przy obligacjach 12-letnich oprocentowanie w pierwszym okresie wynosi 2 proc., a w kolejnych to inflacja plus 1,5 proc. W obu przypadkach odsetki są co roku dopisywane do wartości kapitału, co zwiększa dochundefinedd w całym okresie istnienia obligacji.
Ale te obligacje, inaczej niż pozostałe, nie są dostępne dla wszystkich. Mogą je kupować wyłącznie beneficjenci programu 500+
Czy to się opłaca?
Wszystko zależy od tego, czego oczekujemy po lokacie kapitału. Jeśli szukamy miejsca, gdzie można wpłacić pieniądze i uzyskać więcej niż w bankach undefined to bez wątpienia obligacje są atrakcyjne. Owszem, można teraz znaleźć w bankach lokaty na 2 proc., ale są skierowane wyłącznie do nowych klientundefinedw, uzyskanie takiego oprocentowania wymaga spełnienia dodatkowych warunkundefinedw, no i owe 2 proc. naliczane jest wyłącznie przez 3 lub 6 miesięcy. Potem oprocentowanie mocno spada. Takiej redukcji w oprocentowaniu obligacji undefined poza jednym przypadkiem undefined nie ma.
Jeśli jednak chcemy tak ulokować pieniądze, aby nie straciły one na realnej wartości, to odpowiedź staje się trudniejsza. Wszystko bowiem zależy od tego, jakie będzie tempo spadku realnej wartości pieniądza, czyli inflacja.
Jak to liczyć?
Weźmy obligację 4-letnią, ktundefinedrej oprocentowanie zależy od inflacji. W pierwszym okresie państwo płaci 1,3 proc., a potem odsetki są rundefinedwne inflacji powiększonej o 0,75 proc. Przy czym warto zwrundefinedcić uwagę, że chodzi konkretnie o undefinedstopę wzrostu cen towarundefinedw i usług konsumpcyjnych, przyjmowaną dla 12 miesięcy i ogłaszaną przez prezesa Głundefinedwnego Urzędu Statystycznego w miesiącu poprzedzającym pierwszy miesiąc danego okresu odsetkowegoundefined. To oznacza, że dla obligacji kupowanych na początku sierpnia 2020 r., kluczowa dla ustalenia wysokości odsetek na kolejny okres będzie inflacja z czerwca 2021.
Tego nie wiemy, ale możemy skorzystać z prognoz NBP, wg ktundefinedrego na koniec II kwartału 2021 roku inflacja wyniesie 1,8 proc., a II kwartału 2022 undefined 2,1 proc. Prognozy dla II kwartału 2023 roku nie ma, więc wzięliśmy ostatni wynik z 2022 r., czyli dla IV kwartału 2022 r. Wtedy inflacja roczna wynosi 2,2 proc.
0,64 proc. realnej straty
Gdyby prognozy NBP się potwierdziły, to w całym okresie 2020-2024 nasze 100 zł straciłoby na wartości o prawie 8,5 proc., czyli undefined dla uproszczenia licząc undefined stalibyśmy się biedniejsi o 8,46 zł. W tym czasie zaś z odsetek, już po odliczeniu podatku Belki, zyskalibyśmy 7,82 zł. Nasza strata to 64 grosze, a więc całkiem niewiele, jak na 100 zł inwestycji. Warto dodać, że dzieje się tak przy założeniu, że pozyskanych od ministerstwa finansundefinedw odsetek nie inwestujemy.
Łatwo zauważyć, że im większa inflacja zostanie ogłoszona w czerwcu 2021 roku, tym większe straty realne zanotujemy. I odwrotnie undefined im niższy będzie wskaźnik wzrostu cen, tym wynik inwestycji będzie lepszy. No i na dodatek można porundefinedwnać wyniki zakupu obligacji z podobnymi wyliczeniami dla danych o lokatach bankowych.
Jak kupić obligacje?
Najłatwiej mają posiadacze kont w PKO BP. Oni mogą kupować obligacje bezpośrednio przez bankowość elektroniczną. Można także wybrać się do oddziału PKO BP i tam dokonać zakupu osobiście. Jeśli jednak ktoś nie chce chodzić do placundefinedwek bankowych, może dokonać zakupu poprzez stronę internetową obligacjeskarbowe.pl.
Jeśli ktoś w czasie posiadania obligacji będzie musiał je sprzedać przed czasem, może zażądać wcześniejszego wykupu. Takie żądanie kosztuje, a ten koszt zależy od rodzaju obligacji. Na przykład przy obligacji czteroletniej jest to opłata rundefinedwna maksymalnie 70 gr (jeśli odsetki naliczone dla obligacji są niższe, to opłata jest rundefinedwna odsetkom), a przy obligacji 10-letniej undefined maksymalnie 2 zł (jeśli odsetki są niższe, to opłata jest także rundefinedwna odsetkom).
