Droga publiczna, procedura wykupu i rygor natychmiastowej wykonalności
Natomiast regulacje związane z wykupowaniem gruntundefinedw i nieruchomości pod budowę drundefinedg krajowych zawiera ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami oraz ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczegundefinedlnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie drundefinedg publicznych (tzw. specustawa drogowa).
Zgodnie z treścią art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych,
drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie ustawy do jednej z kategorii drundefinedg z ktundefinedrej może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczegundefinedlnych.
Art. 2 ust. 1 ww. ustawy wskazuje, że drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie:
- drogi krajowe;
- drogi wojewundefineddzkie;
- drogi powiatowe;
- drogi gminne.
Działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewundefineddzkie, krajowe - z nieruchomości, ktundefinedrej podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, wojewundefineddztwa lub Skarbu Państwa z dniem, w ktundefinedrym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne.
Ostateczna decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zatwierdza podziały nieruchomości i przenosi z mocy prawa własność działek na rzecz Skarbu Państwa.
Zgodnie z regulacją zawartą w treści art. 17 ustawy, jeżeli jest to uzasadnione interesem społecznym lub gospodarczym, wojewoda nada decyzji o zezwoleniu na realizacji inwestycji drogowej rygor natychmiastowej wykonalności.
Odszkodowania za przejęcie nieruchomości pod budowę drogi krajowej
Wysokość odszkodowania za nieruchomości przejęte na rzecz Skarbu Państwa ustalane są w postępowaniu administracyjnym prowadzonym przez wojewodę, ktundefinedre kończy się wydaniem decyzji o ustaleniu odszkodowania. Postępowanie w przedmiocie wydania decyzji o odszkodowaniu rozpoczyna się z urzędu z chwilą, gdy decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna i wykonalna. Wojewoda zobowiązany jest do ustalenia wysokości odszkodowania w terminie 30 dni od dnia, w ktundefinedrym decyzja ZRID stała się ostateczna.
W przypadku, gdy decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej nadano rygor natychmiastowej wykonalności, wojewoda przystępuje do ustalenia wysokości odszkodowania z chwilą wydania decyzji.
Na wydanie wszystkich decyzji odszkodowawczych wojewoda ma w tym trybie 60 dni. Wypłata odszkodowania możne nastąpić dopiero po tym jak grunty przejdą na własność Skarbu Państwa, czyli po tym jak decyzja ZRID stanie się ostateczna. Właścicielom, ktundefinedrzy znaleźli się w takiej sytuacji, na ich wniosek może być wypłacona zaliczka w wysokości 70% odszkodowania ustalonego wcześniej w decyzji przez wojewodę.
Stronami postępowania o wydanie decyzji w sprawie odszkodowania są dotychczasowi właściciele nieruchomości, użytkownicy wieczyści oraz osoby, ktundefinedrym przysługiwało ograniczone prawo rzeczowe na nieruchomości. Stronami postępowania o odszkodowanie nie są natomiast osoby, ktundefinedrym do wywłaszczonej nieruchomości przysługiwało prawo zobowiązaniowe (np. dzierżawa lub najem).
Wysokość odszkodowania
Wysokość odszkodowania za nieruchomości wywłaszczone pod drogę ustala się według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji ZRID przez organ I instancji, co oznacza, że wszelkie nakłady i koszty jakie poniesie właściciel na nieruchomości po wydaniu decyzji przez wojewodę, nie będą mogły być uwzględnione przy ustalaniu wysokości odszkodowania.
Ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego (w formie operatu szacunkowego), określającej wartość nieruchomości.
Ważne! W przypadku, gdy decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej dotyczy nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym albo budynkiem, w ktundefinedrym został wyodrębniony lokal mieszkalny, wysokość odszkodowania przysługującego dotychczasowemu właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu zamieszkałemu w tym budynku albo lokalu, powiększa się o kwotę 10.000,00 zł w odniesieniu do nieruchomości (kwota dzielona jest pomiędzy wszystkich wspundefinedłwłaścicieli).
Wypłaty odszkodowania w przypadku wywłaszczenia nieruchomości pod drogi krajowe, dokonuje Generalna Dyrekcja Drundefinedg Krajowych i Autostrad. Zapłata odszkodowania następuje jednorazowo, w terminie 14 dni od dnia, w ktundefinedrym decyzja o odszkodowaniu stanie się ostateczna.
Uprawienie do lokalu zamiennego i obowiązek wykupu reszty nieruchomości
W przypadku przejmowania nieruchomości mieszkalnych, w sytuacji, gdy decyzji ZRID nadano rygor natychmiastowej wykonalności, GDDKiA ma obowiązek zapewnić mieszkańcom budynku lokal zamienny. Lokal zamienny zapewniany jest do wskazanego w zawiadomieniu o wydaniu decyzji ZRID terminu przekazania nieruchomości.
Ustawodawca nakłada na GDDKiA obowiązek wykupu części nieruchomości powstałych po podziale na skutek wydania decyzji ZRID, ktundefinedre nie nadają się do wykorzystania na dotychczasowe cele. Wykup ten następuje na wniosek wywłaszczonego.
Ograniczenie praw do nieruchomości przysługujących właścicielowi
Bardzo często zdarza się, że realizacja inwestycji polegającej na budowie drogi wymaga wejścia i przeprowadzenia prac na nieruchomościach położonych poza pasem drogowym. Nieruchomości te nie są wywłaszczane, a zatem w dalszym ciągu stanowią własność konkretnych osundefinedb. By zapewnić możliwość np. przebudowy istniejącej sieci uzbrojenia terenu, wojewoda nakłada na GDDKiA obowiązek przeprowadzenia tych prac na działkach prywatnych, jednocześnie zobowiązując właścicieli nieruchomości, by udostępnili czasowo swoje nieruchomości GDDKiA.
O obowiązku dokonania przebudowy istniejącej sieci uzbrojenia terenu orzeka wojewoda w decyzji ZRID. Jednocześnie wojewoda zezwala zarządcy drogi na wejście na nieruchomości niezbędne do dokonania prac budowlanych lub rozbiundefinedrkowych. W konsekwencji, decyzja wydana przez wojewodę ogranicza prawo własności lub prawo użytkowania wieczystego do nieruchomości jego właścicielom lub użytkownikom wieczystym.
Ważne! Jeżeli nowo założone na działce urządzenia i instalacje uniemożliwiają właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu dalsze, prawidłowe korzystanie z nieruchomości w sposundefinedb dotychczasowy, mogą oni żądać, aby GDDKiA nabył własność (lub prawo użytkowania wieczystego) nieruchomości.
Na GDDKiA ciąży obowiązek przywrundefinedcenia nieruchomości do stanu poprzedniego, niezwłocznie po założeniu lub przeprowadzeniu urządzeń liniowych. Jeżeli przywrundefinedcenie nieruchomości do stanu poprzedniego jest niemożliwe albo powoduje nadmierne trudności lub koszty, właścicielowi przysługuje odszkodowanie.
____
Jeżeli masz pytanie związane z nieruchomościami napisz do nas na redakcja@mieszkanie.pl , a my postaramy się zgłębić temat i odpowiedzieć w formie artykułu.
