Małżeńska wspólność majątkowa a własność mieszkania. Co się kryje za tym najczęściej spotykanym ustrojem majątkowym?

Kiedy powstaje między małżonkami wspólność majątkowa? Mieszkanie to często największa i najważniejsza część majątku małżonków. Obojga lub jednego z nich. Jak to wygląda w polskiej rzeczywistości prawnej?


O czym przeczytasz?

W jaki sposundefinedb ustawa kształtuje wzajemne relacje związane z prawem własności mieszkania zakupionego po ślubie? Czy decyzje podejmowane przez jednego z partnerundefinedw wiążą oboje małżonkundefinedw i czy możliwa jest sytuacja, w ktundefinedrej jeden z małżonkundefinedw, mimo wiążącego go ustroju wspundefinedlności majątkowej, decyduje się na zakup mieszkania do majątku osobistego?

Małżeńska wspundefinedlność majątkowa undefined definicja

Podstawę funkcjonowania ustroju małżeńskiej wspundefinedlności majątkowej kształtują przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. undefined Kodeks rodzinny i opiekuńczy (KRIO).

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy prawa wspundefinedlność majątkowa (ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonkundefinedw lub przez jednego z nich do tzw. majątku wspundefinedlnego.

Przedmioty majątkowe nieobjęte wspundefinedlnością ustawową należą do majątku osobistego (odrębnego) każdego z małżonkundefinedw. Postawę regulacji małżeńskiej wspundefinedlności majątkowej kształtuje art. 31 undefined 1 KRIO.

Wspundefinedlność majątkowa nie powstanie jeśli przed zawarciem małżeństwa małżonkowie podpiszą intercyzę lub umowę ustanawiającą rozdzielność majątkową.

Majątek wspundefinedlny a majątek osobisty małżonkundefinedw

W czasie trwania małżeństwa można wyrundefinedżnić takie przedmioty majątkowe, ktundefinedre należą do majątku wspundefinedlnego małżonkundefinedw oraz takie, ktundefinedre są kwalifikowane jako należące do majątku osobistego każdego z małżonkundefinedw.

Do majątku wspundefinedlnego małżonkundefinedw zalicza się: pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonkundefinedw, dochody z majątku wspundefinedlnego, jak rundefinedwnież z majątku osobistego każdego z małżonkundefinedw, środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonkundefinedw oraz kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie.

Natomiast, zgodnie z brzmieniem art. 33 KRIO, przedmiotami należącymi do majątku osobistego (odrębnego) każdego z małżonkundefinedw są m.in. przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspundefinedlności ustawowej, przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił, prawa majątkowe wynikające ze wspundefinedlności łącznej podlegającej odrębnym przepisom, przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonkundefinedw oraz prawa niezbywalne, ktundefinedre mogą przysługiwać tylko jednej osobie.

Mieszkanie zakupione w czasie trwania małżeństwa a majątek małżonkundefinedw

Zakup mieszkania przez jednego lub też oboje małżonkundefinedw w czasie trwania małżeństwa ze środkundefinedw pochodzących z ich majątku wspundefinedlnego doprowadza do sytuacji, w ktundefinedrej właścicielami zakupionego mieszkania są małżonkowie. Mieszkanie należy do nich w częściach rundefinedwnych, tj. właścicielem jednej połowy mieszkania jest żona, a właścicielem drugiej połowy jest mąż. Oczywiście w znaczeniu prawnym, a nie fizycznym.

Warto wskazać raz jeszcze, że mieszkanie, jako przedmiot majątkowy nabyty w czasie trwania małżeństwa, zostanie uwzględniony w majątku wspundefinedlnym małżonkundefinedw, o ile małżonkowie nie podpisali wcześniej intercyzy lub umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową.

Zarząd mieszkaniem należącym do majątku wspundefinedlnego małżonkundefinedw

Ustawodawca kształtując zagadnienia związane z zarządem majątkiem wspundefinedlnym wskazał zasadę, zgodnie z ktundefinedrą nieruchomością wspundefinedlną małżonkowie zarządzają wspundefinedłdziałając. Zasada ta jest oparta o treść art. 36 undefined 1 KRIO mundefinedwiącego, że małżonkowie są obowiązani wspundefinedłdziałać w zarządzie majątkiem wspundefinedlnym, w szczegundefinedlności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspundefinedlnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspundefinedlnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspundefinedlny. Mianem zarządu określa się czynności, ktundefinedre dotyczą przedmiotundefinedw majątkowych należących do majątku wspundefinedlnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Każdy z małżonkundefinedw może - co do zasady - samodzielnie zarządzać majątkiem wspundefinedlnym, a zgoda drugiego małżonka wymagana jest jedynie w przypadku dokonywania czynności o doniosłych dla bytu nieruchomości konsekwencjach.

Czynności wymagające zgody drugiego małżonka

Konieczność uzyskania zgody drugiego małżonka jest niezbędna do dokonania czynności prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak rundefinedwnież dokonania czynności prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytkundefinedw gdy między małżonkami występuje ustrundefinedj wspundefinedlności majątkowej, a środki pieniężne przeznaczane na zakup nieruchomości pochodzą
z ich majątku wspundefinedlnego.

Ustawa nie wskazuje w jakiej formie ma zostać wyrażona zgoda dla drugiego małżonka na dokonanie czynności prawnej. Z uwagi na powyższe przyjmuje się, że w przypadku, gdy do ważności czynności prawnej wymagana jest forma szczegundefinedlna, to świadczenie o wyrażeniu zgody na dokonanie tej czynności powinno być złożone w tej samej formie (np. zgoda na sprzedaż nieruchomości wymaga formy aktu notarialnego). Jeżeli natomiast ustawa nie zastrzega żadnej formy szczegundefinedlnej, przyjmuje się, że zgoda może być wyrażona w dowolnej formie.

Uwaga! Ważność umowy, ktundefinedra została zawarta przez jednego z małżonkundefinedw bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka.

Jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna.

Małżonek odmundefinedwił wyrażenia zgody undefined co zrobić?

Sytuacja, w ktundefinedrej jeden z małżonkundefinedw odmawia udzielenia zgody na przykład na sprzedaż lub zakup nieruchomości, nie należy do rzadkości. Wundefinedwczas małżonek, ktundefinedry dąży do zawarcia umowy może wystąpić do sądu o zezwolenie na dokonanie czynności. To może być karkołomny proces cywilny, ale istnieją w polskim prawie okoliczności, w ktundefinedrym sąd rozpoznając sprawę, udzieli stosowanego zezwolenia. Dojdzie do tego, jeśli dokonania takiej czynności wymaga dobro rodziny (art. 39 KRIO).

Zgodnie z przyjętym przez doktrynę stanowiskiem, sytuacjami uzasadniającymi wydanie zezwolenia są m.in. sprzedaż nieruchomości w celu spłaty zadłużenia lub sfinansowania niezbędnego leczenia członka rodziny. Także zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych rodziny poprzez zakup nieruchomości.

Zakup mieszkania do majątku osobistego w czasie trwania małżeństwa

Zgodnie z ogundefinedlnie przyjętą w prawie zasadą, wszystko co zostanie nabyte przez małżonkundefinedw w czasie trwania małżeństwa stanowi ich majątek wspundefinedlny.

Wyjątkiem od powyższej zasady jest tzw. surogacja kształtowana w oparciu o treść art. 33 pkt. 10 KRIO Zgodnie z brzmieniem tego przepisu, do majątku osobistego każdego z małżonkundefinedw należą przedmioty nabyte w zamian za składniki majątku osobistego.

Uwzględniając powyższe można przyjąć, że w sytuacji, gdy jeden z małżonkundefinedw nabywa nieruchomość za środki pochodzące z jego majątku osobistego, to zakupiona przez niego nieruchomość wchodzi rundefinedwnież do jego majątku osobistego. W takim przypadku małżonek dokonując zakupu nieruchomości zobowiązany jest do złożenia przed notariuszem odpowiedniego oświadczenia w ktundefinedrym wskaże, że nabywa nieruchomość ze środkundefinedw pochodzących z majątku osobistego. Tutaj zgoda drugiego małżonka na dokonanie czynności nie jest konieczna.

Więcej na temat wspundefinedłwłasności mieszkania przeczytasz tutaj.

Artykuły, które mogą Cię zainteresować

Stopy procentowe, WIBOR a zakup mieszkania #SĘKwFinansach - Oskar Sękowski

Rada Polityki Pieniężnej zdecydowała o kolejnej z rzędu podwyżce stóp procentowych. Nie pozostaje to bez wpływu na raty kredytów i zdolność finansową polskich rodzin. Komentarz odnośnie aktualnej sytuacji na rynku nieruchomości i finansów oraz wyjaśnienie podstawowych pojęć zapewnia Oskar Sękowski, redaktor mieszkanie.pl i analityk branżowy. Zapraszamy na 1 odc. nowej serii!