Służebność przesyłu undefined podstawowe kwestie
Nowelizacją z 2008 r. wprowadzono obok regulacji dotyczących służebności gruntowych i służebności osobistych, przepisy dotyczące trzeciego rodzaju służebności, jakimi są służebności przesyłu.
W tym miejscu przeczytasz więcej na temat służebności drogi koniecznej.
Nowowprowadzone przepisy uwzględniły przede wszystkim interes przedsiębiorcundefinedw, ktundefinedrzy od dłuższego czasu poszukiwali odpowiedniej konstrukcji prawnej, ktundefinedra stwarzałaby podstawę dla tytułu prawnego do korzystania z cudzych nieruchomości, na ktundefinedrych już posadowili bądź zamierzali posadowić urządzenia przesyłowe.
Służebność przesyłu spełnia funkcję gospodarczą, gdyż jej podstawowym celem jest zapewnienie przedsiębiorcy dostępu do urządzeń przesyłowych znajdujących się na cudzych nieruchomościach. Istnienie tej służebności zwiększa więc użyteczność przedsiębiorstwa przesyłowego.
W odrundefinedżnieniu od służebności gruntowej, przy służebności przesyłu nie występuje pojęcie nieruchomości władnącej. Występuje natomiast nieruchomość obciążona i uprawniony z tytułu służebności przesyłu przedsiębiorca.
Tutaj przeczytasz czym jest służebnośc osobista.
Treść służebności przesyłu
Treścią służebności przesyłu jest uprawnienie do korzystania przez przedsiębiorcę w oznaczonym zakresie z cudzej nieruchomości (nieruchomości obciążonej), w zakresie niezbędnym do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania urządzeń przesyłowych.
W praktyce oznacza to możliwość wejścia przez przedsiębiorcę, ktundefinedremu przysługuje służebność (ewentualnie jego pracownikom, podwykonawcom) na cudzy grunt obciążony służebnością, w celu posadowienia tam urządzeń przesyłowych, usunięcia awarii, przeprowadzenia konserwacji, czy modernizacji urządzeń.
Czym są urządzenia przesyłowe?
Mianem urządzeń przesyłowych określa się urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynundefinedw, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa (art. 49 undefined 1 k.c.).
Ustawodawcę poslużył się formułą przykładowego wskazania urządzeń przesyłowych. Nie mundefinedgł zrobić tego inaczej, ponieważ naszym udziałem stał się ogromny postęp technologiczny. Można wskazać obszary radiofonii i telewizji, telefonii tradycyjnej i komundefinedrkowej, sieci internetowej.
Służebność przesyłu undefined podmioty uprawnione
Służebność przesyłu może być ustanowiona wyłącznie na rzecz przedsiębiorcy, a więc osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, niebędącej osobą prawną, ktundefinedrej ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadzącej we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.
Przedmiotem działalności takiego przedsiębiorstwa powinna być działalność związana z wykorzystywaniem urządzeń przesyłowych. Ustanowienie służebności przesyłu jest bowiem możliwe tylko na rzecz takiego przedsiębiorcy, ktundefinedry jest właścicielem urządzeń służących do doprowadzania lub odprowadzania płynundefinedw, pary, gazu, energii elektrycznej oraz innych urządzeń podobnych, lub ktundefinedry zamierza wybudować takie urządzenia.
Uprawnionym do ustanowienia służebności jest natomiast właściciel (użytkownik wieczysty) nieruchomości, na ktundefinedrej urządzenia przesyłowe są lub mają być posadowione. Przy czym, bez znaczenia jest jego status prawny, może to być osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna, niebędąca osobą prawną, ktundefinedrej ustawa przyznaje zdolność prawną, gdyż ustawa nie wprowadza w tym względzie żadnych ograniczeń.
Podmiot, uprawniony do ustanowienia służebności przesyłu, może posiadać status przedsiębiorcy.
Jakie nieruchomości można obciążyć służebnością przesyłu?
Służebnością przesyłu można obciążyć nieruchomość gruntową, budynkową lub lokalową, na ktundefinedrej są lub mają by posadowione urządzenia przesyłowe przedsiębiorcy.
Podstawową kategorią nieruchomości są grunty ("nieruchomości gruntowe"). Natomiast budynki są nieruchomościami, jeżeli na mocy przepisundefinedw szczegundefinedlnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Identyczny warunek dotyczy nieruchomości lokalowych.
Sposoby powstania służebności przesyłu
Służebność przesyłu może powstać na podstawie:
- umowy,
- orzeczenia sądu,
- decyzji administracyjnej.
Ponadto służebność przesyłu może także powstać z mocy prawa, tj. ex lege.
Jeśli służebność przesyłu jest ustanawiana na podstawie umowy między właścicielem (użytkownikiem wieczystym) a przedsiębiorcą, to wundefinedwczas oświadczenie woli właściciela nieruchomości powinno być złożone w formie aktu notarialnego, natomiast oświadczenie woli przedsiębiorcy może być złożone w dowolnej formie.
Do wpisu ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości do księgi wieczystej wystarcza dokument obejmujący oświadczenie właściciela o ustanowieniu tego prawa.
Ważne! Oświadczenie woli właściciela nieruchomości o ustanowieniu na niej ograniczonego prawa rzeczowego uważa się za złożone nie tylko wtedy, gdy doszło do wiadomości nabywcy, lecz także gdy zostało złożone w przepisanej formie w sądzie rejonowym prowadzącym księgę wieczystą.
Orzeczenie sądu
Ustanowienie służebności przesyłu może nastąpić także poprzez orzeczenie sądu. Dla ustanowienia służebności przesyłu w tej formie ustalony jest tryb nieprocesowy. Sądem właściwym rzeczowo jest sąd rejonowy. Właściwość miejscową sądu określa miejsce położenia nieruchomości, na ktundefinedrej są lub mają być posadowione urządzenia przesyłowe.
Z wnioskiem o ustanowienie służebności w oparciu o orzeczenie sądu, może wystąpić zarundefinedwno przedsiębiorca, ktundefinedry jest właścicielem urządzeń przesyłowych lub ktundefinedry zamierza wybudować takie urządzenia, jak i właściciel (użytkownik wieczysty) nieruchomości, na ktundefinedrej znajdują się lub mają być usytuowane urządzenia przesyłowe.
Ważne! Jeśli do ustanowienia służebności przesyłu dochodzi w trybie sądowym, jest ona ustanawiana za wynagrodzeniem, chyba że uprawniony zrzekł się wynagrodzenia.
Przed wydaniem postanowienia o ustanowieniu służebności przesyłu sąd powinien przeprowadzić dowundefinedd z oględzin nieruchomości, chyba że okoliczności istotne dla wytyczenia służebności przesyłu są niesporne i niewątpliwe albo że przeprowadzenie dowodu z innych przyczyn nie jest potrzebne. Prawomocne postanowienie sądu o ustanowieniu służebności przesyłu ma charakter prawotwundefinedrczy, ponieważ tworzy nowy stosunek prawno-rzeczowy pomiędzy przedsiębiorcą, ktundefinedry jest właścicielem urządzeń przesyłowych, lub ktundefinedry zamierza takie urządzenia wybudować, a każdoczesnym właścicielem nieruchomości obciążonej.
W sentencji postanowienia o ustanowieniu służebności przesyłu sąd powinien określić je rodzaj, zakres oraz sposundefinedb jej wykonania, a także oznaczyć szlak (miejsce) usytuowania urządzeń przesyłowych.
Ważne! Przesłanką uwzględnienia przez sąd rejonowy wniosku o ustanowienie służebności przesyłu jest wykazanie, że jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń przesyłowych, a niemożliwe jest ustanowienie tej służebności w drodze umowy.
Decyzja administracyjna
Do ustanowienia służebności przesyłu może dojść także w drodze decyzji administracyjnej wydanej przez starostę na podstawie art. 124 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
W myśl powołanego artykułu, starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może ograniczyć, w drodze decyzji, sposundefinedb korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości ciągundefinedw drenażowych, przewodundefinedw i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynundefinedw, pary, gazundefinedw i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektundefinedw i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodundefinedw i urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody.
Ograniczenie to następuje zgodnie z planem miejscowym, a w przypadku braku planu, zgodnie z decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.
Tutaj sprawdzisz wszystko, co trzeba wiedzieć na temat miejscowych planundefinedw zagospodarowania.
Istnieje także możliwość powstania służebności przesyłu w drodze zasiedzenia (ex lege).
Przeniesienie i wygaśnięcie służebności przesyłu
Służebność przesyłu jest jednym ze składnikundefinedw przedsiębiorstwa. W konsekwencji przechodzi na nabywcę przedsiębiorstwa, chyba, że strony umundefinedwiły się inaczej albo gdy przepis szczegundefinedlny stanowi inaczej. Ponadto służebność przesyłu może rundefinedwnież przejść na nabywcę urządzeń przesyłowych.
Służebność przesyłu wygasa wraz z zakończeniem likwidacji przedsiębiorstwa. Jest to konsekwencją tego, iż wraz z zakończeniem likwidacji (ktundefinedrej skutkiem jest wykreślenie przedsiębiorcy z odpowiedniego rejestru), traci on byt prawny. Brak jest zatem podmiotu uprawnionego z tytułu służebności.
Służebność przesyłu wygasa także w razie zaistnienia zdarzeń prawnych, ktundefinedrych skutkiem jest wygaśnięcie ograniczonego prawa rzeczowego undefined zrzeczenia się lub konfuzji.
Służebność przesyłu nie wygasa natomiast w razie egzekucyjnej sprzedaży nieruchomości.
Zdarzeniami właściwymi tylko dla służebności gruntowych, powodującymi ich wygaśnięcie są: niewykonanie uprawień w oznaczonym ustawowo czasie (art. 293 k.c.) oraz zniesienie służebności mocą konstytutywnego orzeczenia sądowego (art. 294 i 295 k.c.). Z mocy art. 3054 k.c. przepisy te znajdują odpowiednie zastosowanie do służebności przesyłu.
Co po wygaśnięciu służebności?
Po wygaśnięciu służebności przedsiębiorca jest zobowiązany usunąć z nieruchomości obciążonej te urządzenia przesyłowe, ktundefinedre utrudniają korzystanie z niej. Obowiązek usunięcia urządzeń przesyłowych ciąży na przedsiębiorcy tylko wundefinedwczas, gdy po wygaśnięciu służebności urządzenia te utrudniają korzystanie z nieruchomości zgodnie z jej społeczno-gospodarczym przeznaczeniem.
Jeżeli jednak usunięcie tych urządzeń wiązałoby się z nadmiernymi trudnościami lub kosztami, to wundefinedwczas przedsiębiorca zamiast ich usunięcia, będzie zobowiązany do naprawienia szkody, jaką poniundefinedsł właściciel nieruchomości, przez to, że na jego gruncie znajdują się urządzenia przesyłowe, mimo że służebności przesyłu już wygasła.
Zagadnienie służebności przesyłu w oparciu o orzecznictwo
Kwestie dotyczące służebności przesyłu były już wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć sądundefinedw w Polsce.
Tak na przykład Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 29 stycznia 2021 r. (sygn. akt: V CSK 271/20) wskazał, że w art. 3051 k.c. ustawodawca wyraźnie podkreśla, że służebność przesyłu ustanawia się na rzecz przedsiębiorcy. Dla wykazania, że mamy do czynienia z taką służebnością należy wobec tego nie tyle poszukiwać związku pomiędzy określoną nieruchomością należącą do przedsiębiorcy co pomiędzy tym, czy urządzenia służące do przesyłu, ktundefinedre znajdują się na nieruchomości obciążonej, należą do przedsiębiorcy.
Stwierdzenie zasiedzenia służebności gruntowej, odpowiadającej treścią służebności przesyłu, nie wymaga wyraźnego wskazania i oznaczenia w postanowieniu nieruchomości władnącej. Wystarczające jest wykazanie funkcjonalnego związku z urządzeniami wchodzącymi w skład tej samej sieci, posadowionymi na innej nieruchomości bez względu na jej umiejscowienie względem nieruchomości obciążonej.
____
Jeżeli masz pytanie związane z nieruchomościami napisz do nas na redakcja@mieszkanie.pl , a my postaramy się zgłębić temat i odpowiedzieć w formie artykułu.
