Przepisanie nieruchomości na osobę niespokrewnioną

Każda osoba może swobodnie rozporządzać przedmiotami będącymi jej własnością. W konsekwencji może także przepisać nieruchomość na osobę niespokrewnioną. Żeby tego dokonać, możliwe jest zastosowanie jednej z trzech form.


O czym przeczytasz?

Przepisanie nieruchomości na osobę niespokrewnioną undefined sposoby

Własnością nieruchomości można rozporządzać bez ograniczeń i przepisać ją także osobom niespokrewnionym. Przenieść własność można na trzy sposoby i każdy ma swoje zalety i wady.

Przepisanie nieruchomości możliwe jest w formie:

  1. darowizny nieruchomości undefined to jedna z popularniejszych form przepisania nieruchomości, zwłaszcza w sytuacji, w ktundefinedrej darczyńca nie korzysta z nieruchomości,
  2. umowy dożywocia undefined w takiej sytuacji osoba otrzymująca nieruchomość jest zobowiązana do utrzymania dożywotnika aż do jego śmierci. Ten ma rundefinedwnież prawo zamieszkiwania w mieszkaniu i otrzymywania stosownej opieki. Wsparcie może przybrać formę renty,
  3. testamentu undefined przepisanie nieruchomości może znaleźć się rundefinedwnież w testamencie. Wundefinedwczas spadkobierca zostanie właścicielem nieruchomości po śmierci spadkodawcy.

Darowizna nieruchomości

Przekazywanie składnikundefinedw majątku w formie darowizny to jedna z najbardziej powszechnych czynności mająca na celu przeniesienie własności. Darowizna nieruchomości jest jednak pod wieloma względami szczegundefinedlna i aby była skuteczna, musi przybrać określoną formę.

Przed przepisaniem nieruchomości konieczne jest przede wszystkim:

  1. oszacowanie wartości nieruchomości undefined wysokość podatku i opłat zależna będzie od aktualnej wartości rynkowej nieruchomości. Jej zaniżenie może wiązać się z dodatkowymi problemami. Najpierw trzeba poznać jej wartość, w czym niezbędny może okazać się rzeczoznawca majątkowy,
  2. przygotowanie niezbędnych dokumentundefinedw undefined w celu dokonania darowizny nieruchomości, niezbędne będzie przedstawienie m.in. podstawy nabycia nieruchomości (np. wypisu aktu notarialnego lub aktu dziedziczenia) oraz odpisu z księgi wieczystej,
  3. określenie kwestii podatkowych undefined darowizna nieruchomości związana jest z koniecznością uiszczenia stosownego podatku. Osoby niespokrewnione z darczyńcą, zaliczane do III grupy podatkowej, zgodnie z ustawą z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadkundefinedw i darowizn, zobowiązane są do zapłaty podatku, ktundefinedrego wysokość zależy od wartości nieruchomości. Kwota wolna od podatku dla III grupy podatkowej wynosi 4902 zł.

Co ważne, czynność polegająca na przekazaniu nieruchomości w formie darowizny wymaga formy aktu notarialnego.

Umowę darowizny nieruchomości należy zatem zawrzeć przed notariuszem, ktundefinedremu najpierw należy dostarczyć wskazane dokumenty. Decydując się na zawarcie umowy darowizny, konieczne jest uwzględnienie dodatkowych kosztundefinedw, w tym kosztundefinedw związanych z taksą notarialną.

Notariusz pobierze rundefinedwnież środki za m.in. wprowadzenie wpisu do księgi wieczystej albo kwotę odpowiadającą podatkowi od darowizny.

Tutaj przeczytasz wszystko o umowie darowizny nieruchomości

Czym jest akt notarialny?

Akt notarialny to szczegundefinedlna forma dokonania czynności prawnej. Jest dokumentem o charakterze urzędowym, sporządzonym przez notariusza w sytuacji, gdy takiej właśnie formy wymaga przepis prawa lub gdy taka jest wola stron.

Jak w swym wyroku stwierdził Sąd Apelacyjny w Białymstoku undefinedakt notarialny korzysta z domniemania autentyczności i zgodności z prawdą zawartych w nim oświadczeń. Wiąże się to z charakterem tego dokumentu jako dokumentu urzędowego, sporządzonego przez notariusza, występującego w roli osoby zaufania publicznegoundefined (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 9 marca 2016 r., sygn. akt: I ACa 965/15)

W tym miejscu przeczytasz więcej o akcie notarialnym

Umowa darowizny nieruchomości

Umowa darowizny nieruchomości stanowi jeden ze sposobundefinedw przeniesienia własności nieruchomości. Zobowiązanie się darczyńcy do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku należy do istoty umowy darowizny.

Zgodnie z art. 158 KC każda umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Stąd dla ważności umowy darowizny nieruchomości niezbędne jest rundefinedwnież złożenie przez obdarowanego oświadczenia w formie aktu notarialnego. Niezachowanie wymaganej formy aktu notarialnego powoduje, zgodnie z art. 73 undefined 2 i art. 58 undefined 1 KC, nieważność umowy darowizny.

Umowa darowizny nieruchomości powinna zawierać:

  • imię, nazwisko, imiona rodzicundefinedw, stan cywilny, PESEL, numer i serię dowodu osobistego, miejsce urodzenia i adres stron umowy, czyli darczyńcy i obdarowanego (jeżeli przedmiot darczyńcy jest częścią majątku wspundefinedlnego małżonkundefinedw lub należy do kilku osundefinedb w ramach wspundefinedłwłasności, dane każdej z tych osundefinedb muszą się znaleźć w umowie);
  • przedmiot umowy;
  • zobowiązanie darczyńcy do darowania przedmiotu darowizny i oświadczenie obdarowanego, że darowiznę przyjmuje;
  • miejsce podpisania umowy darowizny;
  • datę sporządzenia umowy.

Dokumenty, ktundefinedre należy przedłożyć notariuszowi przed podpisaniem umowy darowizny nieruchomości

Przed podjęciem czynności zmierzających do sporządzenia umowy darowizny nieruchomości w formie aktu notarialnego, koniecznym jest przedłożenie notariuszowi niezbędnych dokumentundefinedw. Dokumenty te obejmują:

  • odpis z księgi wieczystej lub numer właściwej księgi;
  • podstawę nabycia nieruchomości (tj. dokument, na podstawie ktundefinedrego nieruchomość stała się własnością darczyńcy);
  • zaświadczenie o zapłacie podatku od spadku lub darowizn (ewentualnie zaświadczenie o zwolnieniu od podatku);
  • zaświadczenie ze spundefinedłdzielni mieszkaniowej o prawie do lokalu (w przypadku darczyńcundefinedw posiadających spundefinedłdzielcze własnościowe prawa do lokalu mieszkalnego);
  • dokument tożsamości (dowundefinedd osobisty lub paszport).

Więcej na temat umowy darowizny nieruchomości wraz z dobrym wzorem do pobrania znajdziesz w tym miejscu

A może jednak umowa sprzedażyundefined

Zanim darczyńca zdecyduje się na przepisanie nieruchomości osobie niespokrewnionej, warto rozważyć możliwość zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości. Tego rodzaju sposundefinedb przekazania nieruchomości stanowi powszechnie przyjętą praktykę, z uwagi na fakt, iż w takiej sytuacji właściciel sam decyduje o kwocie, za jaką chce sprzedać swoje mienie.

Z inicjatywy darczyńcy możliwe jest ustalenie wartości działki na kwotę np. 3000 zł. Wundefinedwczas nie ma potrzeby ustalania ceny rynkowej nieruchomości, jak to ma miejsce w przypadku chęci ustanowienia darowizny. Natomiast dla celundefinedw podatku od czynności cywilnoprawnych już u notariusza, strony mogą podać rynkową wartość mieszkania, od ktundefinedrej zostanie zapłacony podatek. Taki podatek wynosi już 2% wartości rynkowej nieruchomości.

Rozważając wybundefinedr umowy przenoszącej własność ziemi na osobę niespokrewnioną, trzeba mieć na względzie nie tylko podatki. Pamiętać należy przede wszystkim o tym, by nie zawrzeć umowy, ktundefinedrej będzie można zarzucić pozorność.

Przykładem tego jest zawarcie umowy darowizny ukrytej pod pozorną umową sprzedaży, w ktundefinedrej cena ustalona jest na symbolicznym poziomie lub w wyniku ktundefinedrej w ogundefinedle nie doszło do zapłaty ceny. Taka umowa będzie bowiem nieważna, a w konsekwencji własność nieruchomości nie przejdzie na nabywcę. Stanowisko to potwierdził Sąd Najwyższy w uchwale z 9 grudnia 2011 r. (sygn. akt III CZP 79/11).

W tym miejscu dowiesz się wszystkiego na temat form zawarcia umowy w polskim prawie cywilnym

Umowa dożywocia

Jednym ze sposundefinedb przekazania nieruchomości osobie niespokrewnionej jest zawarcie umowy dożywocia, ktundefinedra wraz ze zmianą struktury demograficznej społeczeństwa coraz bardziej zyskuje na znaczeniu. W ramach takiej umowy właściciel nieruchomości przenosi własność nieruchomości na inny podmiot (np. osobę niespokrewnioną), w zamian otrzymując dożywotnie utrzymanie.

Od chwili zawarcia umowy dożywocia zbywcę nieruchomości nazywa się dożywotnikiem, natomiast nabywcę zobowiązanym z tytułu umowy dożywocia. Na gruncie obowiązujących przepisundefinedw, prawo dożywocia jest prawem niezbywalnym i nie podlega dziedziczeniu, a sama umowa jest kwalifikowana jako odpłatna, gdyż każda ze stron nabywa w jej ramach określone prawa w postaci prawa do nieruchomości, bądź to zabezpieczenia środkundefinedw do życia.

Rozwiązanie to jest szczegundefinedlnie korzystne w przypadku braku spadkobiercundefinedw.

Umowę dożywocia sporządza się w formie aktu notarialnego. Prawa i obowiązki darczyńcy i obdarowanego określa Kodeks Cywilny w art. 908-916. Co ważne, decydując się na przekazanie nieruchomości w formie umowy dożywocia należy liczyć się z wyższymi kosztami i koniecznością zapłaty podatku od darowizn. Podczas zawierania umowy w formie aktu notarialnego, obdarowany obowiązany jest do zapłaty podatku wynoszącego 2% wartości nieruchomości.

Tu znajdziesz wszystkie informacje o umowie dożywocia

Co zawiera umowa dożywocia?

Po pierwsze, przeniesienie prawa własności nieruchomości. Po drugie, określenie zobowiązań nabywcy wobec dożywotnika.

Zgodnie z brzmieniem art. 908 KC, jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienie, ubrania, światło i opał, zapewnić odpowiednią pomoc i pielęgnować w chorobie oraz sprawić własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Ponadto, jeżeli w umowie o dożywocie nabywca nieruchomości zobowiązał się obciążyć ją na rzecz zbywcy użytkowaniem, ktundefinedrego wykonywanie jest ograniczone do części nieruchomości, służebnością mieszkania lub inną służebnością osobistą albo spełniać powtarzające się świadczenia w pieniądzach lub w rzeczach oznaczonych co do gatunku, użytkowanie, służebność osobista oraz uprawnienie do powtarzających się świadczeń należą do treści prawa dożywocia.

Powyższe wymogi wskazane w ustawie maja charakter ogundefinedlnych wytycznych, ktundefinedre w ramach każdej umowy dożywocia powinny być uzupełnione o szczegundefinedłowe zasady dożywotniej opieki, właściwe dla danego stanu faktycznego.

Zawierając umowę dożywocia, warto pamiętać o precyzyjnym określeniu osundefinedb, ktundefinedrym przysługuje opieka undefined mogą to być zarundefinedwno właściciele nieruchomości, jak i osoby im bliskie (mąż, żona czy konkubent). W przypadku śmierci jednej z osundefinedb, ktundefinedrym przysługuje dożywotnia opieka, obowiązki nabywcy stają się proporcjonalnie mniejsze.

Testament

Przekazanie nieruchomości osobie niespokrewnionej może rundefinedwnież nastąpić w testamencie. Rozporządzenie testatora znajdzie jednak zastosowanie dopiero po jego śmierci. Osoba, ktundefinedrej zostanie przekazana nieruchomość, zobowiązana będzie do wszczęcia postępowania o stwierdzenie nabycia spadku.

Sama treść testamentu undefined bez stwierdzenia nabycia spadku undefined nie daje uprawnień do korzystania z nieruchomości w sposundefinedb nieograniczony, zgodnie z wolą darczyńcy. Warto pamiętać, że w przypadku stwierdzenia nabycia spadku na podstawie testamentu, obdarowany zobowiązany jest do zapłaty podatku, ktundefinedry naliczany jest w oparciu o te same zasady, jak w przypadku umowy darowizny i dożywocia.

Rozdysponowanie nieruchomości na osobę niespokrewnioną z testatorem wiąże się z innymi jeszcze utrudnieniami. Nierzadko bowiem zdarza się sytuacja, w ktundefinedrej członkowie najbliższej rodziny spadkodawcy zostają pominięci w spadku, a w ich miejsce wstąpiła osoba obca.

W takim przypadku spadkobiercy, ktundefinedrym przysługuje ustawowe prawo do dziedziczenia, mogą starać się o zachowek od osoby, ktundefinedrej nieruchomość została przekazana.

W tym miejscy przeczytasz więcej na temat dziedziczenia testamentowego

Mieszkanie jako składnik masy spadkowej

Właściciel lokalu mieszkalnego, ktundefinedremu przysługuje prawo własności, może swobodnie rozporządzać swoją nieruchomością. Możliwe jest zatem zapisanie takiego lokalu mieszkalnego innej osobie na wypadek śmierci.

Osoba nabywająca mieszkanie poprzez dziedziczenie testamentowe pamiętać musi, aby dopełnić formalności z urzędem podatkowym, jak i przeprowadzić otwarcie i ogłoszenie testamentu, a także przyjąć lub odrzucić spadek.

Wszystkich wyżej wymienionych czynności można dokonać zarundefinedwno u notariusza, jak i w sądzie spadku, czyli sądzie rejonowym właściwym dla ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy.

W tym miejscu przeczytasz więcej o tym, czym jest dziedziczenie ustawowe z uwzględnieniem własności mieszkania

____

Jeżeli masz pytanie związane z nieruchomościami, napisz do nas na redakcja@mieszkanie.pl , a my postaramy się zgłębić temat i odpowiedzieć w formie artykułu.

Artykuły, które mogą Cię zainteresować

Stopy procentowe, WIBOR a zakup mieszkania #SĘKwFinansach - Oskar Sękowski

Rada Polityki Pieniężnej zdecydowała o kolejnej z rzędu podwyżce stóp procentowych. Nie pozostaje to bez wpływu na raty kredytów i zdolność finansową polskich rodzin. Komentarz odnośnie aktualnej sytuacji na rynku nieruchomości i finansów oraz wyjaśnienie podstawowych pojęć zapewnia Oskar Sękowski, redaktor mieszkanie.pl i analityk branżowy. Zapraszamy na 1 odc. nowej serii!