Komu przysługuje mieszkanie socjalne i komunalne? Warunki otrzymania.

Osoby, których nie stać na zakup lub najem mieszkania mogą starać się o przyznanie lokalu z zasobów gminy. Kiedy mówimy o mieszkaniu komunalnym, a kiedy z socjalnym? Jak dostać przydział? Czy możliwe jest dziedziczenie prawa?


O czym przeczytasz?

Mieszkanie komunalne i mieszkanie socjalne undefined co to znaczy?

Jednym z podstawowych zadań gminy jest tworzenie warunkundefinedw zaspokajania potrzeb mieszkaniowych mieszkańcundefinedw o niskich dochodach.

Zgodnie z treścią art. 21 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorundefinedw, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego, obowiązkiem gminy jest tworzenie warunkundefinedw do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspundefinedlnoty samorządowej. Gmina, na zasadach i w przypadkach określonych ustawie, zapewnia lokale w ramach najmu socjalnego i lokale zamienne, a także zaspokaja potrzeby mieszkaniowe gospodarstw domowych o niskich dochodach.

Ponadto zgodnie z treścią art. 22 oraz art. 23 ww. ustawy, gmina może część swoich zasobundefinedw mieszkalnych przeznaczyć na lokale socjalne, czyli mieszkania o obniżonym standardzie. Umowę najmu lokalu socjalnego zawiera się na czas oznaczony.

Mieszkanie socjalne przysługuje jedynie takiej osobie, ktundefinedra nie ma tytułu prawnego do lokalu i ktundefinedrej dochody z gospodarstwa domowego nie przekraczają wysokości określonej specjalnie w uchwale rady gminy.

Mieszkanie komunalne i mieszkanie socjalne undefined podobieństwa i rundefinedżnice

Chociaż zarundefinedwno mieszkania komunalne, jak i mieszkania socjalne (tzw. lokale socjalne) należą do gminy, to nie mają one tożsamego charakteru.

Mieszkania komunalne bowiem niczym nie odbiegają standardom mieszkań, ktundefinedre można kupić na zasadach wolnorynkowych. Natomiast mieszkania socjalne to najczęściej lokale o tzw. obniżonym standardzie, ktundefinedre nierzadko mają np. części wspundefinedlnie (tj. kuchnię do dyspozycji kilku obcych osundefinedb, wspundefinedlne łazienki), pokoje przechodnie, czy pokoje wymagające remontu. Często też mieszkania socjalne znajdują się w starej zabudowie, zlokalizowanej na obrzeżach miast.

Kryteria dochodowe do mieszkania komunalnego i socjalnego

O tym komu przysługuje mieszkanie komunalne, a komu mieszkanie socjalne stanowią przepisy przywołanej wyżej ustawy. Uzupełniane są ponadto o treści uchwał podejmowanych przez miasta lub gminy w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu tego miasta lub gminy.

Przyjmuje się, że jeśli dana osoba nie dysponuje własnym mieszkaniem, ale otrzymuje stały dochundefinedd, ktundefinedry jednak nie pozwala jej na kupno mieszkania, to może starać się o mieszkanie komunalne. W takim przypadku gmina może przyznać takiej osobie mieszkanie znajdujące się w puli lokali komunalnych.

Aby gmina przyznała danej osobie mieszkanie komunalne koniecznym jest spełnienie przez takiego undefinedkandydata na mieszkanieundefined szeregu określonych przez gminę warunkundefinedw. Pod uwagę brane są przede wszystkim kryteria dochodowe (tj. dochundefinedd miesięczny osoby samotnej lub dochundefinedd rodziny w przeliczeniu na jednego jej członka) oraz kryteria metrażowe (tj. ile metrundefinedw kwadratowych przypada na jedną osobę).

Pewnie wyjątki można zauważyć w odniesieniu do osundefinedb niepełnosprawnych, ktundefinedrych dochundefinedd może przekraczać kryterium. Podobnie jest w przypadku osundefinedb, ktundefinedre utrzymują się wyłącznie z emerytury, świadczenia przedemerytalnego lub renty.

Umowa najmu mieszkania komunalnego, co do zasady, zawierana jest na czas nieokreślony, chyba że sam najemca będzie postulował inaczej.

Mieszkanie socjalne (tzw. lokal socjalny) jest natomiast przeznaczone dla osundefinedb o najniższych dochodach lub tych, ktundefinedre dochodu w ogundefinedle nie osiągają. Co do zasady, osobami, ktundefinedre mogą starać się o przydział mieszkania socjalnego są osoby samotne lub też rodziny, ktundefinedre utraciły swoje dotychczasowe mieszkanie ze względu na zadłużenie (tj. w sytuacji gdy sąd wydał wyrok eksmisyjny).

Podstawowym zadaniem gminy jest wykonanie wyroku eksmisyjnego, a zatem odnalezienie lokalu dla eksmitowanych osundefinedb, ktundefinedrym nie przysługuje prawo do lokalu komunalnego lub spundefinedłdzielczego, a ponadto ich dochody nie przekraczają wysokości określonej w uchwale rady miasta lub rady gminy.

Ważne: Mieszkanie socjalne nie może być wykupione na własność.

Warunki otrzymania mieszkania komunalnego lub mieszkania socjalnego

Warunki jakie należy spełnić, aby uzyskać przydział na mieszkanie komunalne lub mieszkanie socjalne są ściśle określane w uchwałach podejmowanych przez rady miasta lub gminy w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu tego miasta lub gminy.

Uchwała dotycząca zasad wynajmowania mieszkań komunalnych powinna określać m.in.:

  1. wysokość dochodu uzasadniającą oddanie w najem mieszkania komunalnego na czas nieoznaczony (dotyczy to rundefinedwnież lokalu socjalnego),
  2. warunki zamieszkiwania kwalifikujące wnioskodawcę do ich poprawy,
  3. kryteria wyboru osundefinedb, ktundefinedrym przysługuje pierwszeństwo zawarcia umowy najmu na czas nieoznaczony i lokalu socjalnego,
  4. warunki zamiany mieszkań komunalnych oraz zamiany pomiędzy najemcami mieszkań komunalnych a osobami zajmującymi lokale, np. w spundefinedłdzielniach mieszkaniowych,
  5. tryb załatwiania wnioskundefinedw o najem oraz sposundefinedb poddania tych spraw kontroli społecznej
  6. zasady postępowania w stosunku do osundefinedb, ktundefinedre pozostały w lokalu opuszczonym przez najemcę
    lub w lokalu, w ktundefinedrego najem nie wstąpiły po śmierci najemcy,
  7. kryteria oddawania w najem mieszkań o powierzchni użytkowej przekraczającej 80 mkw.

Przykłady warunkundefinedw uzasadniających przyznanie lokalu komunalnego:

  1. w Gdańsku o lokal komunalny może się starać osoba, ktundefinedrej dochundefinedd nie przekracza 200 % najniższej emerytury (w gospodarstwie jednoosobowym) lub 150 % najniższej emerytury (w gospodarstwie wieloosobowym);
  2. w Warszawie kryterium dochodowe uzasadniające wniosek o mieszkanie komunalnego zostało określone na poziomie 160 % najniższej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym oraz 220 %
    w gospodarstwie jednoosobowym lub dla osundefinedb samotnie wychowujących dzieci. Pułapundefinedw tych nie powinien przekroczyć średni miesięczny dochundefinedd na jednego członka rodziny, w okresie sześciu miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o mieszkanie komunalne.
  3. w Krakowie przyjmuje się, że dla osundefinedb ubiegających się o zawarcie umowy najmu lokalu - średni miesięczny dochundefinedd przeliczeniu na jednego członka gospodarstwa domowego, ktundefinedry nie przekracza 200% najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym, 175% najniższej emerytury
    w gospodarstwie dwuosobowym i 150% najniższej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym.

Kto ma pierwszeństwo w otrzymaniu mieszkania komunalnego lub socjalnego

Osoby, ktundefinedre zgłosiły wniosek o przyznanie mieszkania komunalnego lub mieszkania socjalnego znajdują się na liście osundefinedb oczekujących na przydział, otrzymują mieszkania według kolejności składania wnioskundefinedw.

Warto jednak zaznaczyć, że niektundefinedre osoby mają pierwszeństwo w otrzymaniu mieszkania komunalnego lub mieszkania socjalnego. Do osundefinedb tych zalicza się przede wszystkim:

  1. osoby niepełnosprawne;
  2. ofiary przemocy domowej;
  3. mieszkańcundefinedw budynkundefinedw, nadających się do oprundefinedżnienia i rozbiundefinedrki;
  4. osoby zamieszkujące altany na terenie ogrundefineddkundefinedw działkowych;
  5. osoby, ktundefinedre utraciły mieszkanie w pożarze albo w wyniku zalania;
  6. bezdomnych przebywający w schroniskach;
  7. wychowankundefinedw domundefinedw dziecka lub innych placundefinedwek opiekuńczo-wychowawczych opuszczających
    placundefinedwki po uzyskaniu pełnoletności.

Natomiast, na pierwszeństwo w przydziale mieszkania socjalnego największe szanse mają m.in.:

  1. osoby, posiadające wyrok sądu o przymusowym oprundefinedżnieniu obecnie zajmowanego lokalu
    i jednocześnie o przysługującym im prawie do innego lokalu, czyli lokalu socjalnego;
  2. osoby, ktundefinedrym została wypowiedziana umowa najmu, jeśli nie przysługuje im tytuł prawny do innego lokalu lub domu mieszkalnego;
  3. osoby, ktundefinedre zajmują dany lokal, ale bez umowy i bez tytułu prawnego.

Ponadto należy zaznaczyć, że sąd nie może odmundefinedwić przyznania lokalu socjalnego:

  1. kobietom w ciąży;
  2. małoletnim, niepełnosprawnym w rozumieniu przepisundefinedw ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej lub ubezwłasnowolnieni oraz sprawujący nad taką osobą opiekę i wspundefinedlnie z nią zamieszkujący;
  3. obłożnie chorym;
  4. emerytom i rencistom spełniającym kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej;
  5. osobom posiadającym status bezrobotnego;
  6. osobom spełniającym przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały undefined chyba, że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany.

Ważne: Warto pamiętać, że umieszczenie osoby zainteresowanej mieszkaniem komunalnym lub socjalnym na liście kandydatundefinedw - nie jest jednoznaczne z jego uzyskaniem. Niestety, większość gmin boryka się z problemem niedoboru mieszkań, a liczba uprawnionych do tych mieszkań stale rośnie. Nierzadko zdarza się, że na mieszkanie komunalne lub socjalne trzeba czekać nawet klika lat. Gminy prundefinedbując skrundefinedcić czas oczekiwania często na swoich portalach umieszczają oferty, ktundefinedre mogą zostać obejrzane jedynie przez uprawnionych undefined tj. osoby z listy.

Osoby, znajdujące się na listach osundefinedb oczekujących na zawarcie umowy najmu, przed upływem roku od złożenia ostatniego wniosku, muszą złożyć ponowny wniosek, z uaktualnionymi danymi. Jeżeli tego nie zrobią, będzie to rundefinedwnoznaczne z ich rezygnacją z miejsca na liście.

Może zdarzyć się rundefinedwnież tak, że oczekującemu na przydział poprawiła się sytuacja mieszkaniowa w ciągu minionych 12 miesięcy, a w konsekwencji nie spełnia już wymogundefinedw i zostanie skreślony z listy osundefinedb oczekujących na mieszkanie komunalne lub mieszkanie socjalne.

Dziedziczenie prawa do mieszkania komunalnego lub mieszkania socjalnego

Śmierć uprawionego do mieszkania komunalnego lub mieszkania socjalnego utrudnia sytuację mieszkaniową osundefinedb, ktundefinedre dotychczas wspundefinedlnie z nią zamieszkiwały. Sytuacja ta jest o tyle trudna, bowiem zarundefinedwno mieszkanie komunalne jak i mieszkanie socjalne nie stanowią przedmiotu własności najemcy i nie wchodzą do masy spadkowej po zmarłym. W konsekwencji niestety, ani najemca, ani jego rodzina nie mogą podjąć żadnych skutecznych prawnie działań, ktundefinedre umożliwiłyby undefineddziedziczenieundefined praw do takiego mieszkania przez spadkobiercundefinedw.

Nie wszystko jednak stracone. Spadkobiercy mogą bowiem podjąć się szeregu działań faktycznych, ktundefinedre zapewnią im kontynuację najmu mieszkania.

Zgodnie z treścią art. 691 undefined 1 KC w razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują: małżonek niebędący wspundefinedłnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego wspundefinedłmałżonka, inne osoby, wobec ktundefinedrych najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, ktundefinedra pozostawała faktycznie we wspundefinedlnym pożyciu z najemcą.

Należy jednak w tym miejscu zaznaczyć, że do wstąpienia w stosunek najmu może dojść tylko wtedy, gdy umiera jedyny najemca lokalu. Jeżeli po stronie najemcy występuje większa liczba osundefinedb, w przypadku śmierci jednej z nich, najem jest kontynuowany przez pozostałych najemcundefinedw. W miejsce zmarłego nie wstępują inne osoby.

Przepis art. 691 undefined 2 KC wymaga ponadto, aby osoby, ktundefinedre chcą wstąpić w stosunek najmu, stale mieszkały z najemcą aż do jego śmierci. Wskazać należy, iż w tym zakresie nie jest wystarczający sam meldunek. Lokal taki powinien stanowić centrum życiowe osoby, ktundefinedra ubiega się o wstąpienie w stosunek najmu. Gmina bada te okoliczności przeprowadzając w tym celu wywiad środowiskowy. Jeżeli z oświadczeń sąsiadundefinedw zmarłego najemcy wynikną sprzeczności, tj. nie będzie z nich wynikało, że takie mieszkanie dla osoby ubiegającej się o kontynuację najmu stanowiło centrum interesundefinedw życiowych, to gmina może odrzucić wniosek bliskich zmarłego o wstąpienie w stosunek najmu.

Wstąpienie w stosunek najmu implikuje jego kontynuację, a zatem kontynuator wstępuje w prawa i obowiązki zmarłego najemcy. Jeżeli dana osoba nie spełnia warunkundefinedw umożliwiających jej wstąpienie w stosunek najmu, możliwe jest złożenie do gminy wniosku o zawarcie umowy najmu. Niestety, zawarcie ww. umowy zależy już jednak od dobrej woli gminy, a zatem nie w każdym przypadku wniosek o zawarcie umowy zostanie pozytywnie rozpatrzony.

W sytuacji, gdy nie dojdzie do wstąpienia w stosunek najmu, ani nie dojdzie do zawarcia nowej umowy najmu, dalsze zamieszkiwanie w lokalu komunalnym po zmarłym najemcy będzie następowało bez tytułu prawnego. Gmina w takiej sytuacji, będzie miała prawo do wystąpienia do sądu o eksmisję takiej osoby.

____

Jeżeli masz pytanie związane z nieruchomościami napisz do nas na redakcja@mieszkanie.pl , a my postaramy się zgłębić temat i odpowiedzieć w formie artykułu.

Artykuły, które mogą Cię zainteresować

Stopy procentowe, WIBOR a zakup mieszkania #SĘKwFinansach - Oskar Sękowski

Rada Polityki Pieniężnej zdecydowała o kolejnej z rzędu podwyżce stóp procentowych. Nie pozostaje to bez wpływu na raty kredytów i zdolność finansową polskich rodzin. Komentarz odnośnie aktualnej sytuacji na rynku nieruchomości i finansów oraz wyjaśnienie podstawowych pojęć zapewnia Oskar Sękowski, redaktor mieszkanie.pl i analityk branżowy. Zapraszamy na 1 odc. nowej serii!