Operat szacunkowy co to takiego?
Operat szacunkowy to dokument sporządzony przez uprawnionego rzeczoznawcę majątkowego, w ktundefinedrym określa się wartość nieruchomości. Należy odrundefinedżnić jednak operat od zwykłej wyceny, albowiem posiada on walor dokumentu urzędowego.
Wycena mieszkania czy działki uzależniona jest od wielu czynnikundefinedw. Rzeczoznawca sporządzając dokument, bierze pod uwagę informację na temat przeznaczenia nieruchomości w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego oraz takie elementy jak:
- lokalizację,
- uśrednione ceny podobnych nieruchomości w okolicy (aktualne i historyczne),
- stan nieruchomości,
- jej przewidywany wzrost wartości.
To w jaki sposundefinedb powinien być sporządzony operat, opisane jest w Rozporządzeniu Rady Ministrundefinedw z dnia 21 września 2004 roku w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego.
Osoba rzeczoznawcy
Operat ma walor dokumentu urzędowiego, a to oznacza, że osoba, ktundefinedra się pod nim podpisuje, odpowiada prawnie za treść sporządzonego opracowania.
Rzeczoznawca sporządzający operat musi legitymować się doświadczeniem, kwalifikacjami i odpowiedzą oraz tytułem przyznawanym na podstawie przepisundefinedw prawa. Konieczne jest do tego zdanie egzaminu państwowego.
Istotne jest, że do egzaminu mogą przystąpić wyłącznie osoby niekarane o nieposzlakowanej opinii zawodowej. Rzeczoznawca zajmuje się konkretną, wąską dziedziną, w ktundefinedrej jest ekspertem np. nieruchomościami.
Sam tytuł undefinedrzeczoznawca majątkowyundefined podlega ochronie prawnej, a dostęp do wykonywania tego zawodu regulowany jest przepisami prawa. Aby mundefinedc wyceniać nieruchomości, trzeba najpierw uzyskać undefined po spełnieniu odpowiednich wymagań undefined specjalne uprawnienia nadawane przez ministra infrastruktury i rozwoju.
Działalność w zakresie wyceny nieruchomości przez osoby niebędące rzeczoznawcami majątkowymi jest prawnie zakazana i grozi za to kara grzywny w wysokości do 50 tys. zł.
Data ważności operatu
Sporządzony operat szacunkowy ważny jest maksymalnie 12 miesięcy od momentu sporządzenia. Jeśli w tym czasie nie zostanie on wykorzystany, powinna nastąpić aktualizacja operatu, należy rundefinedwnież mieć na uwadze, że okoliczności wyceny mogą się w tym czasie zmienić i wycena rzeczoznawcy może stać się nieaktualna.
Warunkowo ważność operatu może zostać wydłużona, lecz jego aktualność musi potwierdzić rzeczoznawca, ktundefinedry go wystawił. Brak aktualizacji operatu, a w zasadzie jego potwierdzenia, sprawia, że staje się on nieaktualny i traci moc prawną.
Należy zaznaczyć, że w rozumieniu przepisundefinedw prawa aktualizacja operatu nie jest nową opinią i może nastąpić tylko wtedy, gdy żadne czynniki istotne z punktu widzenia operatu się nie zmieniły, ma ona bowiem potwierdzić, że dana nieruchomość ma wartość taką samą jak w dniu sporządzenia operatu.
Aktualizacja operatu okiem sądu
Wojewundefineddzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 19 listopada 2010 roku, w sprawie o sygn. akt I SA/Wa 192/10 stwierdził, że zarundefinedwno przepisy u.g.n., jak i rozporządzenia z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego nie uprawniają rzeczoznawcy majątkowego do sporządzania aktualizacji operatu szacunkowego.
Opracowanie takie nie jest bowiem opinią rzeczoznawcy majątkowego w rozumieniu art. 156 ust. 1 u.g.n. i w rozumieniu undefined 55-58 ww. rozporządzenia, ani też inną czynnością wymienioną w art. 173 ust.3a u.g.n.
Według undefined 58 ww. rozporządzenia można tylko dokonać potwierdzenia operatu szacunkowego przez rzeczoznawcę majątkowego, ktundefinedry go sporządził. Następuje to poprzez dołączenie do operatu klauzuli, w ktundefinedrej rzeczoznawca oświadcza jedynie o aktualności operatu. Natomiast korekta wartości oszacowanej nieruchomości winna skutkować sporządzeniem nowego operatu.
W jaki sposundefinedb powinien być sporządzony operat?
W jaki sposundefinedb ma zostać sporządzony operat szacunkowy zostało opisane w rozdziale 4 cytowanego powyżej rozporządzenia.
Przede wszystkim musi zostać sporządzony w formie pisemnej, a jego treść powinna odpowiadać przepisom prawa oraz standardom zawodowym rzeczoznawcundefinedw majątkowych.
Operat szacunkowy zawiera informacje niezbędne przy dokonywaniu wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, w tym wskazanie podstaw prawnych i uwarunkowań dokonanych czynności, rozwiązań merytorycznych, przedstawienia toku obliczeń oraz wyniku końcowego.
Operat określa przedmiot i zakres wyceny, cel wyceny, podstawę formalną wyceny nieruchomości oraz źrundefineddła danych o nieruchomości, ustalenie dat istotnych dla określenia wartości nieruchomości, opisu stanu nieruchomości, analizę rynku oraz przedstawianie obliczeń oraz wyniku wyceny wraz z uzasadnieniem.
Kwotę wartości nieruchomości należy wyrazić w pełnych złotych, natomiast do operatu należy dołączyć istotne dokumenty.
Jakie metody stosują rzeczoznawcy?
Najczęstszą i najbardziej popularną metodą tworzeniu operatundefinedw szacunkowych jest podejście porundefinedwnawcze. Polega ono na tym, że rzeczoznawca wyszukuje transakcje dotyczące jak najbardziej podobnych nieruchomości, ktundefinedre zdarzyły się w poprzednich miesiącach i porundefinedwnuje z nimi nieruchomość wycenianą.
Metoda ta cieszy się dużym zainteresowaniem, ponieważ pozwala poprawnie określić wartość rynkową dla większości typowych nieruchomości i jest optymalna w przypadku nieruchomości mieszkaniowych.
Innym sposobem określania wartości, stosowana w dużej mierze podczas szacowania nieruchomości na działalność gospodarczą jest podejście dochodundefinedw. Rzeczoznawca ocenia jakie mogłyby być zyski z jej wynajęcia i na podstawie tego wycenia wartość nieruchomości. Robi to na podstawie zebranych informacji i wiedzy o tym na co przeznaczona ma być nieruchomość.
Wartość odtworzeniowa
Podejście kosztowe ustala wartość odtworzeniową nieruchomości, ktundefinedre ze względu na rodzaj, jej obecne użytkowanie lub przeznaczenie nie są lub nie mogą być przedmiotem obrotu rynkowego.
Natomiast metodę odtworzeniową stosuje się w przypadku szacowania nieruchomości złożonych takich jak gospodarstwa rolne, gdzie na jednej działce znajduje się kilka budynkundefinedw. Metoda ta opiera się na zsumowaniu kosztundefinedw zakupu i wybudowania podobnych obiektundefinedw na wolnym rynku pomniejszone o wartość zużycia nieruchomości.
W każdej z przedstawionych metod rzeczoznawca bierze pod uwagę przede wszystkim położenie nieruchomości, jej powierzchnię, stan zagospodarowania, poziom zużycia budynkundefinedw, potencjał gospodarczy nieruchomości, ceny rynkowe w danym regionie oraz inne cechy pasujące do metody wyceny.
W tym miejscu przeczytasz nasz artykuł na temat wyceny mieksznia, jak zrobić to prawidłowo
Kiedy trzeba sporządzić operat szacunkowy?
Nie ma co ukrywać, że ponieważ operat szacunkowy jest dokumentem urzędowym, jego sporządzenie wiąże się z pewnym wydatkiem. Dlatego warto przemyśleć, kiedy w ogundefinedle operat należy sporządzić.
Najczęściej operat szacunkowy jest potrzebny aby oszacować czy ustalić wartość nieruchomości w celu jej kupna lub sprzedaży, w przypadku zabezpieczenia kredytu hipotecznego, w sprawach o podział majątku, ustaleniu wartości masy spadkowej czy darowizny, egzekucji nieruchomości czy ustalenia wartości odszkodowania.
Koszt sporządzenia operatu
Ponieważ operat sporządzany jest przez profesjonalistundefinedw, a jego wykonanie wymaga odpowiedniej wiedzy i kwalifikacji, koszt sporządzenia nie jest najmniejszy. Niemniej kwota zależna jest od renomy rzeczoznawcy, regionu kraju oraz oczywiście od rodzaju nieruchomości.
W przypadku wyceny mieszkania lub działki budowlanej średni koszt operatu szacunkowego to między 300 do 500 złotych. Natomiast koszt operatu szacunkowego domu sięga nawet 1000 złotych.
____
Jeżeli masz pytanie związane z nieruchomościami napisz do nas na redakcja@mieszkanie.pl , a my postaramy się zgłębić temat i odpowiedzieć w formie artykułu.
