Możliwości wypowiedzenia umowy. [Prawo na weekend]

W oparciu o zasadę swobody umów, każda ze stron może zadecydować o zakończeniu umowy m.in. poprzez jej wypowiedzenie, traktowane jako jednostronne oświadczenie woli. Podpowiadamy kiedy można skutecznie wypowiedzieć umowę i w jaki sposób to zrobić.


O czym przeczytasz?

Czym jest umowa?

Mianem umowy określa się czynność prawną polegającą na złożeniu przez strony zgodnych oświadczeń woli.

Oświadczeniem woli jest natomiast działanie ukierunkowane na wywołanie określonych przez prawo skutkundefinedw. Do skutkundefinedw tych zalicza się powstanie (np. zawarcie umowy), zmianę (np. sporządzenie aneksu do umowy) lub ustanie (np. rozwiązanie umowy) stosunku prawnego.

W tym miejscu znajdziesz wszystko na temat form zawierania umundefinedw w polskim prawie.

Zasada swobody umundefinedw

Podstawą funkcjonowania w obrocie umundefinedw cywilnoprawnych jest zasada swobody umundefinedw wyrażona przez ustawodawcę w art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. undefined Kodeks cywilny. Zgodnie z treścią powołanego przepisu, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom wspundefinedłżycia społecznego.

Uwzględniając powyższe można stwierdzić, że dzięki funkcjonującej w prawie zasadzie swobody umundefinedw, strony mogą w dowolny sposundefinedb ułożyć wiążące je uprawnienia i obowiązki. Kreowanie umowy według własnego uznania ma jednak ograniczenie undefined treść lub cel stosunku umownego nie mogą być sprzeczne z jego właściwością, obowiązującym prawem ani zasadami wspundefinedłżycia społecznego.

Przedkładając regulację kodeksową na język potoczny, można przyjąć, że treść i cel umowy muszą być zgodne z prawem, poczuciem słuszności i sprawiedliwości, natomiast pozostałe kwestie należą już do uznania stron. Tak też jest w przypadku określenia kiedy i w jaki sposundefinedb zakończy się wiążąca strony umowa.

Wypowiedzenie umowy

Możliwość wypowiedzenia zawartej pomiędzy stronami umowy, tryb oraz skutki tego wypowiedzenia wymagają uprzedniego ustalenia jakie przepisy prawa znajdą w danej sytuacji zastosowanie. Ustalenie tej kwestii wymaga analizy treści umowy pod kątem charakterystycznych jej cech i skorelowania ich z cechami umundefinedw uregulowanych w kodeksie cywilnym.

Wypowiedzenie umowy może być zarundefinedwno terminowe, jak i natychmiastowe.

Wypowiedzenie umowy jest czynnością jednostronną, zatem skuteczność ustania stosunku prawnego nie zależy od zgody drugiej strony. Jeśli strony nie przewidziały warunkundefinedw wypowiedzenia w umowie, to zastosowanie będą miały zasady ogundefinedlne określone w Kodeksie cywilnym.

Zgodnie z art. 3651 k.c. zobowiązanie bezterminowe o charakterze ciągłym wygasa po wypowiedzeniu przez dłużnika lub wierzyciela z zachowaniem terminundefinedw umownych, ustawowych lub zwyczajowych, a w razie braku takich terminundefinedw undefined niezwłocznie po wypowiedzeniu.

Terminowe i bezterminowe

Terminowe wypowiedzenie umowy co do zasady nie wiąże się z negatywnymi skutkami dla wypowiadającego. Niemniej, w niektundefinedrych sytuacjach wypowiedzenie umowy będzie mogło nastąpić dopiero w oparciu o porozumienie między stronami.

Na przykład, przy umowie najmu, zawarcie umowy na czas określony uniemożliwia jej wypowiedzenie, chyba, że strony w umowie zastrzegły inaczej. Natomiast wypowiedzenie zlecenia na czas określony jest możliwe w każdym czasie, bowiem umożliwiają nam to przepisy kodeksowe, w przypadku, gdy w umowie nie określono tych zasad w inny sposundefinedb.

Wypowiedzenie z zachowaniem terminu wypowiedzenia występuje wtedy, gdy w umowie przewidziano termin wypowiedzenia.

Wypowiedzenie ze skutkiem natychmiastowym związane jest często z uprawnieniem jednej ze stron. W wyniku niewywiązania się z umowy przez drugą stronę oprundefinedcz uprawnienia do natychmiastowego zakończenia umowny bez wypowiedzenia, strona wypowiadająca może także żądać odpowiednich kar umownych uregulowanych w umowie.

Formy wypowiedzenia umowy

Obecnie obowiązujące przepisy Kodeksu cywilnego wprowadzają szczegundefinedłowe zasady dotyczące możliwości rozwiązania, odstąpienia lub wypowiedzenia umowy.

Zgodnie z treścią art. 77 k.c., uzupełnienie lub zmiana umowy wymaga zachowania takiej formy, jaką ustawa lub strony przewidziały w celu jej zawarcia.

Jeżeli umowa została zawarta w formie pisemnej, dokumentowej albo elektronicznej, jej rozwiązanie za zgodą obu stron, jak rundefinedwnież odstąpienie od niej albo jej wypowiedzenie wymaga zachowania formy dokumentowej, chyba że ustawa lub umowa zastrzega inną formę.

Jeżeli umowa została zawarta w innej formie szczegundefinedlnej, jej rozwiązanie za zgodą obu stron wymaga zachowania takiej formy, jaką ustawa lub strony przewidziały w celu jej zawarcia, natomiast odstąpienie od umowy albo jej wypowiedzenie powinno być stwierdzone pismem.

Uwzględniając powyższą regulację należy zatem stwierdzić, że w wypowiedzenie umowy zawartej w formie pisemnej, dokumentowej lub elektronicznej wymaga zachowania formy dokumentowej (chyba, że co innego wynika z ustawy lub z umowy).

W przypadku gdy umowa była zawarta w innej formie szczegundefinedlnej (np. w formie aktu notarialnego), to jej wypowiedzenie powinno być stwierdzone pismem.

Warto jednak pamiętać, że strony umowy mogą same ustalić w umowie formę czynności prowadzących do jej wygaśnięcia. Typowym przykładem jest tutaj zastrzeżenie, że wypowiedzenie umowy wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. Wundefinedwczas dokonując określonej czynności należy pamiętać o zachowaniu właściwej formy. W przeciwnym razie nie odniesie ona zamierzonego skutku.

Forma dokumentowa czyli jaka?

Wprowadzona kilka lat temu do systemu prawa cywilnego nowa forma, ktundefinedra miała być odpowiedzią na zmieniający się świat, a w nim przestrzeń zawierania umundefinedw. Forma dokumentowa stanowi obecnie formę o najniższym poziomie sformalizowania.
Zgodnie z art. 772 Kodeksu cywilnego, do zachowania dokumentowej formy czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposundefinedb umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie.
Art. 773 K.c. mundefinedwi nam czym jest nośnik informacji zwany dokumentem. Dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią.
Mając na uwadze powyższe, dla zachowania formy dokumentowej konieczne jest więc złożenie oświadczenia woli w jakiejkolwiek postaci (graficznej, w postaci obrazu, dźwięku itp.) i utrwalenie jego treści na jakimkolwiek nośniku (np. papierze, plikach pdf, wav, mp3 itp.), tak by możliwe było zapoznanie się z treścią oświadczenia.

W praktyce zachowanie formy dokumentowej ma miejsce przede wszystkim przy zawieraniu umundefinedw w drodze wymiany e-maili czy wiadomości SMS lub za pośrednictwem faksu. Można o niej mundefinedwić także w przypadku "wypełnienia formularza" dostępnego na stronie sklepu internetowego czy w razie skorzystania z usług tzw. bankowości elektronicznej.

Forma dokumentowa a wypowiedzenie stwierdzone pismem

Regulacje zawarte w prawie cywilnym wprowadzają zasadę, zgodnie z ktundefinedra umowę zawartą w formie pisemnej, dokumentowej lub elektronicznej można wypowiedzieć w formie dokumentowej.

Jak już wiemy do zachowania dokumentowej formy czynności prawnej wystarczy złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposundefinedb umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie., a za dokument uznaje się nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią.

Powyższe oznacza, że jeżeli z ustawy, bądź zastrzeżenia umownego nie wynika inaczej, umowę zawartą w formie pisemnej można wypowiedzieć np. poprzez wysłanie wiadomości przez e-mail. Istotnym jest jednak, aby sposundefinedb zapisania informacji umożliwiał jej utrwalenie i odtworzenie. Wypowiedzenie umowy jest możliwe bez konieczności złożenia własnoręcznego podpisu.

Dla zachowania formy dokumentowej wystarczy bowiem złożenie oświadczenia woli w sposundefinedb umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie.

W przypadku umowy zawartej w innej formie szczegundefinedlnej, jej wypowiedzenie powinno być stwierdzone pismem. Stwierdzenie pismem oznacza formę pisemną.

Forma pisemna jest zachowana, gdy spisane przez stronę wypowiedzenie zostanie opatrzone jej własnoręcznym podpisem, złożonym pod oświadczeniem woli. Gdy forma ta nie zostanie zachowana, treść wypowiedzenia znajdująca się pod podpisem nie zostanie objęta oświadczeniem woli i nie wywoła skutkundefinedw prawnych zamierzonych przez stronę umowy.

Wypowiedzenie umowy a orzecznictwo

Kwestie dotyczące możliwości wypowiedzenia umowy były już wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć sądundefinedw powszechnych.

Tak na przykład Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 27 stycznia 2017 r. (sygn. akt: I ACa 822/16) wskazał, że możliwość wypowiedzenia umowy może wynikać zarundefinedwno z przepisundefinedw ustawy, jak i z zawartych w tej umowie postanowień.

Może ono nastąpić z upływem czasu określonego w umowie lub mających zastosowanie przepisach prawa, lub, w określonych okolicznościach, ze skutkiem natychmiastowym, po złożeniu oświadczenia o wypowiedzeniu przez ktundefinedrąkolwiek ze stron. W przypadku umundefinedw zawartych na czas nieoznaczony, w ktundefinedrych wzajemne zobowiązania stron mają charakter świadczeń ciągłych, a ich postanowienia nie przewidują wprost możliwość wypowiedzenia umowy, zastosowanie znajdzie bezwzględnie obowiązujący przepis art. 3651 k.c.

Art. 3651 k.c. brzmi: zobowiązanie bezterminowe o charakterze ciągłym wygasa po wypowiedzeniu przez dłużnika lub wierzyciela z zachowaniem terminundefinedw umownych, ustawowych lub zwyczajowych, a w razie braku takich terminundefinedw niezwłocznie po wypowiedzeniu.

Rozwiązanie, wypowiedzenie a odstąpienie od umowy

Rozwiązanie umowy stanowi jedną z form zakończenia stosunku prawnego, ktundefinedra może nastąpić w każdym czasie, o ile obie strony zgadzają się na taki sposundefinedb działania i może dotyczyć co do zasady każdej umowy.

W porozumieniu zawartym między stronami strony wskazują termin, w ktundefinedrym umowa ma przestać obowiązywać.

Wypowiedzenie umowy jest natomiast czynnością, ktundefinedra jest niezależna od zgody drugiej strony, dlatego też stanowi jednostronne oświadczenie woli. W przypadku wypowiedzenia umowy, zakończenie stosunku prawnego następuje najczęściej z chwilą upłynięcia określonego okresu wypowiedzenia.

Odstąpienie od umowy jest za to możliwe jedynie w przypadkach ściśle określonych przez ustawę lub umowę. W odrundefinedżnieniu od rozwiązania i wypowiedzenia umowy, ktundefinedre wpływają jedynie na sam termin zakończenia umowy, odstąpienie od umowy powoduje, że umowę uznaje się za niezawartą.

____

Jeżeli masz pytanie związane z nieruchomościami napisz do nas na redakcja@mieszkanie.pl , a my postaramy się zgłębić temat i odpowiedzieć w formie artykułu.

Artykuły, które mogą Cię zainteresować

Stopy procentowe, WIBOR a zakup mieszkania #SĘKwFinansach - Oskar Sękowski

Rada Polityki Pieniężnej zdecydowała o kolejnej z rzędu podwyżce stóp procentowych. Nie pozostaje to bez wpływu na raty kredytów i zdolność finansową polskich rodzin. Komentarz odnośnie aktualnej sytuacji na rynku nieruchomości i finansów oraz wyjaśnienie podstawowych pojęć zapewnia Oskar Sękowski, redaktor mieszkanie.pl i analityk branżowy. Zapraszamy na 1 odc. nowej serii!