Jakie są rodzaje linii energetycznych?
Można wyrundefinedżnić dwa rodzaje linii energetycznych: linie napowietrzne i linie kablowe. Zasadniczą rundefinedżnicą jest sposundefinedb ich prowadzenia.
Linie napowietrzne składają się z przewodundefinedw montowanych na wolnym powietrzu, przymocowywanych do słupundefinedw albo innych konstrukcji. Natomiast linie kablowe są zaś prowadzone najczęściej pod ziemią, a także w specjalnych kanałach kablowych, rurach, na ścianach i rozmaitych konstrukcjach.
Wymagania dotyczące projektowania i budowy linii napowietrznych z przewodami roboczymi gołymi określone są w normach:
- PN-EN 50341-1:2013-03 Elektroenergetyczne linie napowietrzne prądu przemiennego powyżej 1 kV Część Wymagania ogundefinedlne undefined Specyfikacje wspundefinedlne,
- PN-EN 50341-3-22:2010 Elektroenergetyczne linie napowietrzne prądu przemiennego powyżej 45 kV Część 3: Zbiundefinedr normatywnych warunkundefinedw krajowych.
- N SEP-E-003:2003 Elektroenergetyczne linie napowietrzne. Projektowanie i budowa. Linie prądu przemiennego z przewodami pełnoizolowanymi oraz z przewodami niepełnoizolowanymi.
W tym miejscu pisaliśmy o linii 400kv i jej wpływu na otoczenie.
Linie energetyczne napowietrzne
Są one najpopularniejsze przede wszystkim ze względu na łatwiejszą a także tańszą budowę. Najłatwiej prowadzi się je przez szerokie tereny pozbawione zabudowań albo z rzadką zabudową. Linie energetyczne napowietrzne dzieli się na trzy kategorie w zależności od napięcia znamionowego i odległości, na ktundefinedre przesyłana jest energia:
- kategoria I undefined linie o napięciu znamionowym powyżej 200 kV (linie najwyższego napięcia);
- kategoria II undefined linie o napięciu znamionowym 110 kV (linie wysokiego napięcia);
- kategoria III undefined linie o napięciu od 10 do 30 kV (linie średniego napięcia, stosowane w lokalnych liniach rozdzielczych).
Linie energetyczne kablowe
Drugi rodzaj linii energetycznych to linie kablowe, prowadzone najczęściej pod poziomem gruntu. Są nieco trudniejsze i droższe w projektowaniu oraz budowie. Co więcej, mogą rundefinedwnież stwarzać problemy w zakresie naprawy czy wymiany, albowiem nie są łatwo dostępne. Ich zaletą jest jednak to, że można doprowadzić prąd nawet do terenundefinedw silnie zurbanizowanych czy w miejsca o wysokich walorach krajobrazowych.
Tego typu linie energetyczne są niewidoczne i mniej uciążliwe dla otoczenia, a jednocześnie lepiej chronione przed oddziaływaniem warunkundefinedw atmosferycznych.
Oznaczenia linii energetycznych
Poszczegundefinedlne rodzaje linii energetycznych są oznaczane symbolami związanymi z ich napięciem znamionowym. Pod tym względem wyrundefinedżniamy:
- NN undefined sieć najwyższych napięć,
- WN undefined sieć wysokiego napięcia,
- SN undefined sieć średniego napięcia,
- nn undefined sieć niskiego napięcia, dostarczającą energię elektryczną do indywidualnych odbiorcundefinedw.
Zadaniem linii wysokiego napięcia 110 kV jest przesył mocy od elektrowni, farm wiatrowych lub stacji transformatorowo-rozdzielczych najwyższych napięć NN/WN (np. 220/110 kV) do stacji transformatorowo-rozdzielczych WN/SN (110/15 kV), czy też bezpośrednio do dużych zakładundefinedw przemysłowych o zapotrzebowaniu mocy od około 5 MW do około 150 MW.
Zadaniem linii napowietrznych średniego napięcia 15undefined30 kV jest przesył i rozdział mocy od stacji transformatorowo-rozdzielczych WN/SN (110/15 kV) do stacji transformatorowo-rozdzielczych SN/nn (15/0,4 kV) lub bezpośrednio do średnich zakładundefinedw przemysłowych o zapotrzebowaniu mocy od około 2 MW do 15 MW.
Natomiast, zadaniem linii napowietrznych niskiego napięcia 0,4 kV jest przesył i rozdział mocy od stacji transformatorowo-rozdzielczych SN/nn (15/0,4 kV) do gospodarstw domowych lub małych zakładundefinedw przemysłowych o zapotrzebowaniu mocy do 70 kW.
Ulokowanie linii energetycznych
Skoro mamy do czynienia z dwoma rodzajami linii energetycznych, to warto zwrundefinedcić uwagę, na to gdzie mogą zostać ulokowane. Nie może być bowiem tak (szczegundefinedlnie przy liniach napowietrznych), że będą one przeszkadzały np. w zwykłym użytkowaniu nieruchomości lub co gorsza, stwarzały zagrożenie.
W przypadku kabli wpuszczonych w ziemie nie ma większego ryzyka, ale co w sytuacji gdy mamy linie napowietrzne?
Wszystko zależy, gdzie takie linie mają się znajdować i do czego służyć. W przypadku budowy drundefinedg, odległości muszą być uwzględniane w projekcie przebiegu linii i zagospodarowania placu budowy. Co więcej takie linie, powinny być zaprojektowane i wykonane w taki sposundefinedb, aby nie powodowały utrudnień w ruchu kołowym i pieszym oraz nie powodowały utrudnień w utrzymaniu tych drundefinedg.
Należy rundefinedwnież nadmienić, że powinny być wykonane zgodnie z warunkami podanymi w zezwoleniu zarządcy drogi.
Innym istotnym czynnikiem jest napięcie, ktundefinedre przepływa w liniach, albowiem elektroenergetyczna linia napowietrzna o napięciu powyżej 45 kV usytuowana na skrzyżowaniach i zbliżeniach z budynkami musi być zrobiona w taki sposundefinedb, aby jej budowa i eksploatacja nie powodowała przeszkundefinedd, ani trudności w użytkowaniu i należytym utrzymaniu budynkundefinedw.
Szczegundefinedlne obostrzenia w celu zachowania odpowiednich norm obowiązują w miejscach, gdzie występują budynki mieszkalne, szkoły, budynki użyteczności publicznej. Zgodnie z obowiązującymi normami, nie może być tam linii o napięciu znamionowym wyższym niż 110 kV.
Linie elektroenergetyczne nie powinny krzyżować rundefinedwnież stacji paliw płynnych i gazowych, budowli zawierających materiały niebezpieczne pożarowo i stref zagrożonych wybuchem. Wyjątkiem jest dopuszczenie skrzyżowania tych obiektundefinedw z liniami o napięciu znamionowym nie wyższym niż 110 kV.
A co z budynkami?
Odległość budynku od linii napowietrznych wysokiego napięcia uzależniona jest od tego, pod jakim napięciem są przewody. Jak wskazują normy od linii napowietrznej o napięciu znamionowym: 1 kV - 45 kV odległość powinna wynosić 3 m; przy napięciu 110 kV jest już większa, bo wynosi 4,9 m.
Natomiast odległości minimalne między konstrukcjami wsporczymi lub uziomami słupundefinedw linii elektroenergetycznej a kablem linii telekomunikacyjnej wynoszą:
- 1,5 m - w przypadku linii elektroenergetycznych pracujących w układzie z bezpośrednio uziemionym punktem zerowym;
- 2,5 m - w przypadku linii elektroenergetycznych pracujących w układzie z izolowanym punktem zerowym lub linii skompensowanych, mających konstrukcje wsporcze stalowe, betonowe lub drewniane uziemione;
- 0,8 m - w przypadku linii elektroenergetycznych pracujących w układzie z izolowanym punktem zerowym, linii skompensowanych mających konstrukcje wsporcze drewniane i nieuziemione oraz linii do 1kV, niezależnie od rodzaju konstrukcji wsporczych.
W poziomie od budynkundefinedw odległość linii napowietrznych powinny wynosić przy napięciu znamionowym do:
- 1 kV undefined 6,00 m;
- 15 kV undefined 7,10 m;
- 30 kV undefined 7,20 m;
- 110 kV undefined 7,74 m;
- 220 kV undefined 8,47 m;
- 400 kV undefined 9,67 m.
Odległość przewodundefinedw od powierzchni ziemi powinna wynosić:
- 1 kV undefined 5,00 m;
- 15 kV undefined 5,10 m;
- 30 kV undefined 5,20 m;
- 110 kV undefined 5,74 m;
- 220 kV 6,47 m;
- 400 kV undefined 7,67 m
Roszczenie właściciela o przesunięcie linii
Umiejscowienie linii wysokiego napięcia negatywnie wpływa na nieruchomość, kiedy nad nią przebiegają. Niewątpliwie obniżają one wartość nieruchomości, a także mogą stanowić przeszkodę w uzyskaniu pozwolenia na budowę domu jednorodzinnego.
Powyższe okoliczności sprawiają, że właścicielowi nieruchomości, nad ktundefinedrymi przebiegają linie wysokie napięcia, przysługują rundefinedżne roszczenia, w szczegundefinedlności roszczenie o ich usunięcie lub dokonanie przesunięcia biegu linii wysokiego napięcia.
Roszczenie właściciela nieruchomości o usunięcie linii wysokiego napięcia wynika z art. 222 par. 2 Kodeksu cywilnego, zgodnie z ktundefinedrym: undefinedprzeciwko osobie, ktundefinedra narusza własność w inny sposundefinedb aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrundefinedcenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeńundefined.
Stanowisko to znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądundefinedw powszechnych. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 maja 2004 r., podniundefinedsł, że powołanie się na interesy odbiorcundefinedw energii elektrycznej nie może legitymować (operatora sieci) do naruszania prawa własności (sygn. akt III CK 496/02).
Roszczenia właściciela o usunięcie linii wysokiego napięcia
Zasadą jest, że jeżeli właściciel nieruchomości wyraził zgodę na budowę linii wysokiego napięcia biegnącej nad jego nieruchomością, to nie przysługuje mu roszczenie o jej usunięcie. Zupełnie odmiennie przedstawia się sytuacja, gdy linie wysokiego napięcia przebiegają nad nieruchomością bezprawnie, a także wundefinedwczas, gdy zgodę na ich budowę wyraził poprzednik prawny obecnego właściciela nieruchomości.
Wpływ na możliwość wystąpienia z roszczeniem o usunięcie linii wysokiego napięcia ma także okres, jaki upłynął od ich posadowienia nad nieruchomością. Jest to istotne w kontekście potencjalnego zasiedzenia służebności przesyłu przez operatora systemu przesyłowego, co może stanowić zarzut niweczący roszczenie właściciela nieruchomości o usunięcie linii wysokiego napięcia.
W tym miejscu dowiesz się czym jest służebność przesyłu.
Służebność przesyłu może zostać nabyta przez przedsiębiorcę przesyłowego w drodze zasiedzenia. Zgodnie z art. 292 Kodeksu cywilnego, warunkiem zasiedzenia służebności przesyłu jest korzystanie przez przedsiębiorcę przesyłowego z trwałego i widocznego urządzenia.
Sąd Najwyższy wskazał w postanowieniu z 13 września 2017 r. (sygn. akt: IV CSK 623/16), że urządzenie widoczne to urządzenie postrzegalne dla każdego przeciętnego uczestnika obrotu.
Terminy zasiedzenia wynoszą odpowiednio undefined 20 lat w przypadku zasiedzenia w dobrej wierze lub 30 lat w sytuacji zasiedzenia w złej wierze, przy czym w przypadku służebności przesyłu ciężko mundefinedwić o dobrej wierze i te przypadki stanowią marginalny odsetek całości.
W tym miejscu dowiesz się wszystkiego na temat zasiedzenia nieruchomości.
____
Jeżeli masz pytanie związane z nieruchomościami napisz do nas na redakcja@mieszkanie.pl , a my postaramy się zgłębić temat i odpowiedzieć w formie artykułu.