Kurnik czy chlewnia na działce obok. Na wsi to norma, ale jak wygląda sprawa ich legalności w mieście?

Właściciel działki obok zwany sąsiadem zorganizował na swoim podwórku hodowlę zwierząt gospodarskich. Takie przedsięwzięcie zwykle mocno poszerza gamę i natężenie zapachów w okolicy, a szczególnie tej najbliższej. Czy i jak można z tym walczyć?


O czym przeczytasz?

Porządkowe akty prawa miejscowego

Widok chlewni, czy kurnika nie dziwi na obszarach wiejskich. Szczegundefinedlnie tych, ktundefinedrym nadano status terenundefinedw produkcji rolniczej. Pewne wątpliwości pojawiają się natomiast w odniesieniu do organizowania tego typu przybytkundefinedw na obszarach miejskich.

Może się zdarzyć, że właściciel sąsiedniej działki podejmie decyzję o wprowadzeniu tak rozumianego ekologicznego trybu życia. Co w takiej sytuacji zrobić? Jeśli przydomowa hodowla świń lub drobiu nie przyjmie się w sąsiedztwie, można doprowadzić do jej zamknięcia.

Zwierzęta futerkowe, drundefinedb, świnie i... Regulamin

Pierwsze kroki należy w takiej sytuacji skierować do urzędu miasta czy gminy. Lokalni urzędnicy mają bowiem prawo ustanawiać akty prawa miejscowego, a więc obowiązujące na zarządzanym przez nich terenie. Wśrundefinedd nich znajdują się rundefinedwnież regulaminy porządkowe.

W stolicy znajdziemy chociażby Regulamin utrzymania czystości i porządku miasta stołecznego Warszawy, ktundefinedry w swoich postanowieniach odwołuje się bezpośrednio do kwestii związanych z hodowlą świń czy kur.

W odniesieniu do kur i możliwości ich hodowli, ww. Regulamin statuuje zasadę, że kozy, zwierzęta futerkowe oraz drundefinedb mogą być utrzymywane na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej wyłącznie w obiektach zamkniętych, tak aby nie mogły przedostawać się na drogi, tereny publiczne i przeznaczone do wspundefinedlnego użytku (undefined 28 ust. 1 Regulaminu).

Ponadto undefined 29 ust. 2 Regulaminu zakazuje utrzymywania drobiu w budynkach wielorodzinnych czy na nieruchomościach zabudowy jednorodzinnej o powierzchni działki poniżej 1000 m2.

Podobne obostrzenia Regulamin kształtuje także wobec zwierząt gospodarskich jakimi są świnie. Zgodnie z undefined 29 ust. 1 Regulaminu, koniowate, bydło, jeleniowate, świnie i owce nie mogą być utrzymywane na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej, jeżeli odległość od granic osiedli mieszkaniowych jest mniejsza niż 1000 m.

Grzywna, nagana czy nawet zakaz

W większości dużych miast przepisy porządkowe brzmią podobnie. Jest zatem sąsiad hoduje świnie lub kury wbrew przepisom porządkowym, naraża się na odpowiedzialność z art. 54 ustawy Kodeks wykroczeń.

Zgodnie z treścią ww. artykułu, kto wykracza przeciwko wydanym z upoważnienia ustawy przepisom porządkowym o zachowaniu się w miejscach publicznych, podlega karze grzywny do 500 złotych albo karze nagany.

Wobec osoby, ktundefinedra podejmuje się hodowli świń lub kur, wbrew przepisom porządkowym możliwe jest ponadto orzeczenie zakazu utrzymywania zwierząt gospodarskich.

Świnie i kury jako zwierzęta gospodarskie

Obowiązująca obecnie ustawa z dnia 29 czerwca 2017 r. o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich jednoznacznie uznaje drundefinedb oraz świnie za gatunki wyłącznie gospodarskie.

Zgodnie z regulacjami zawartymi w ww. ustawie, każde zwierzę gospodarskie powinno zostać zarejestrowane.

Omawiany akt prawny wprowadza też dość szczegundefinedłowe wymogi w zakresie reprodukcji drobiu czy świń. Jeśli sąsiad ich nie spełnia, rundefinedwnież może narazić się na karę grzywny czy orzeczenie przepadku rzeczy.

Ustawa o ochronie zwierząt wyznacza ramy

W przciwieństwie do miejscowych regulaminundefinedw, aktem prawa powszechnie obowiązującego, a więc swym zasięgiem obejmująca zasadniczo cały kraj, jest ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt. To na jej podstawie możliwe jest skontrolowanie hodowli sąsiada

Przepisy zawartej w ustawie tworzą dyrektywny postępowania ze wszystkimi gatunkami zwierząt.

Art. 1 ust. 1 powołanej ustawy kształtuje powszechną zasadę, zgodnie z ktundefinedrą, zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę.

Art. 5 wprowadza z kolei zasadę traktowania zwierząt w sposundefinedb humanitarny. Warto wspomnieć, że podobnego określenia używają ustawodawcy w przepisach chroniących ludzi.

W art. 6 umieszczono natomiast otwarty katalog zachowań, ktundefinedre określono mianem znęcania się nad zwierzętami. Mowa tutaj o biciu, dokonywaniu zabiegundefinedw chirurgicznych przez nieuprawnione osoby czy utrzymywaniu zwierząt w niewłaściwych warunkach bytowania, w tym w stanie rażącego zaniedbania lub niechlujstwa, bądź w pomieszczeniach albo klatkach uniemożliwiających im zachowanie naturalnej pozycji.

Trzeba podkreślić, że dopuszczenie się ktundefinedregoś z tych czynundefinedw stanowi przestępstwo.

Ustawa a zwierzęta gospodarskie

Odnosząc się natomiast bezpośrednio do zwierząt gospodarskich, należy zaznaczyć, że ustawodawca poświęcił im w całości rozdział 2 omawianego aktu prawnego. W art. 12 ust. 1 prawodawca powtarza zasadę właściwą dla wszystkich zwierząt, a nakazującą zapewnienia im właściwej opieki i warunkundefinedw bytowania.

Dalej zawarto szczegundefinedłowe wymagania dla posiadaczy kurnikundefinedw, w ktundefinedrych utrzymywane są kurczęta brojlery. Warto chociażby wspomnieć o nakazie zapewnienia opieki nad małymi kurami hodowanymi na mięso przez osobę odpowiednio przeszkoloną (art. 12a i 12b ustawy).

Ważne! Kury nioski oraz kury brojlery doczekały się rundefinedwnież uregulowania w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 lutego 2010 roku w sprawie wymagań i sposobu postępowania przy utrzymywaniu gatunkundefinedw zwierząt gospodarskich, dla ktundefinedrych normy ochrony zostały określone w przepisach Unii Europejskiej. Akt ten zawiera szereg szczegundefinedłowych zasad prowadzenia hodowli, w tym odnoszących się do wielkości kurnikundefinedw czy sposobu ich oświetlenia.

Immisje undefined podstawa "przeszkadzania"

Zgdnie z regulacją zawartą w treści art. 144 Kodeksu cywilnego

Właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, ktundefinedre by zakłundefinedcały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunkundefinedw miejscowych.

Bardzo często zdarza się jednak, że korzystanie przez właściciela z jego własnej nieruchomości może negatywnie oddziaływać na nieruchomości znajdujące się w granicach takiego oddziaływania.

Z uwagi na powyższe, niezbędne jest wyznaczenie ściśle określonych granic korzystania przez właściciela z przysługującego mu prawa. Granice te powinny zostać ustalone przy uwzględnieniu zarundefinedwno praw właściciela do korzystania z przysługującej mu nieruchomości, jak i słusznego interesu osundefinedb narażonych na niekorzystne skutki takiego korzystania.

Unormowanie zawarte w art. 144 k.c. ogranicza właściciela nieruchomości w sposobie wykonywanie przez niego prawa własności. Właściciel nieruchomości nie może podejmować takich działań, ktundefinedre zakłundefinedciłyby korzystanie z sąsiednich nieruchomości ponad tzw. przeciętną miarę.

Określenie undefinedprzeciętnej miaryundefined zakłundefinedceń. Istotne orzeczenie

Ocena undefinedprzeciętnej miaryundefined powinna być dokonana na podstawie obiektywnych warunkundefinedw, panujących w środowisku osundefinedb zamieszkujących na danym terenie, a nie na podstawie subiektywnych odczuć właścicieli poszczegundefinedlnych nieruchomości.

Ocena ta powinna także uwzględniać przeznaczenie nieruchomości, ktundefinedre wynika z jej charakteru i sposobu z niej korzystania. Istotne jest zatem, aby ocena zakłundefinedceń zapewniała powiązanie jej z konkretną w danym czasie i miejscu sytuacją, ponieważ wundefinedwczas nie będzie ona oderwana od rzeczywistości (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 17 czerwca 2016 r., sygn. akt: VI ACa 768/15).

Z uwagi na powyższe, uciążliwy zapach pochodzących z nieruchomości sąsiedniej będzie bardziej akceptowany na terenach wiejskich niż na przykład w mieście.

Immisje undefined rodzaje

Oddziaływanie na nieruchomość sąsiednią możne przybierać postać immisji bezpośrednich lub immisji pośrednich.

Immisje bezpośrednie rozumiane jako bezpośrednia ingerencja w sferę cudzej własności (naruszenie własności) są zakazane. Wynika to bezpośrednio z treści art. 140 k.c., zgodnie z ktundefinedrym właściciel może korzystać z przysługującego mu przedmiotu własności z jednoczesnym wyłączeniem innych osundefinedb.

Immisje pośrednie rozumiane są jako ujemne oddziaływanie na nieruchomość sąsiednią, przy czym źrundefineddłem tego oddziaływania jest korzystanie przez właściciela z jego nieruchomości. Działania właściciela mogą prowadzić m.in. do wytworzenia ciepła, wstrząsundefinedw, hałasundefinedw czy zapachundefinedw, ktundefinedre utrudniają korzystanie z nieruchomości sąsiednich. Do kategorii immisji pośrednich zaliczane są rundefinedwnież zanieczyszczenia powietrza oraz zakłundefinedcenia
w zakresie odbioru sygnału telewizyjnego lub radiowego. Art. 144 KC wyznacza jedynie granice dopuszczalnych immisji pośrednich.

W kategorii immisji pośrednich można wyrundefinedżnić:

  • immisje pozytywne undefined oddziałują wprost na nieruchomości sąsiednie poprzez rozchodzenie się substancji lub energii;
  • immisje negatywne undefined polegają na tamowaniu przenikania na nieruchomości sąsiednie
    in. fal radiowych lub telewizyjnych, promieni słonecznych.

Ponadto możliwe jest także rozrundefinedżnienie:

  • immisji materialnych undefined występują w sytuacji przenikania na nieruchomość sąsiednią cząstek materii (np. płyny, gazy) lub pewnych ściśle określonych sił (np. wstrząsy, hałasy);
  • immisji niematerialnych undefined oddziałują na psychikę właściciela nieruchomości sąsiedniej, zwłaszcza na poczucie bezpieczeństwa, estetyki czy niezależności. Do immisji niematerialnych nie znajduje zastosowania treść art. 144 KC, a przepisy o ochronie dundefinedbr osobistych.

Immisje a zwierzęta

Powyższe regulacje kształtują odpowiedzialność sąsiada za prowadzenie hodowli drobiu i świń w oparciu o przepisy prawa administracyjnego i karnego. Na ich podstawie możliwe jest zatem jedynie zgłoszenie działań sąsiada, ktundefinedre są niezgodnie z przepisami prawa.

Niemniej jednak, aby samodzielnie uzyskać efekt w postaci zakazania prowadzenia hodowli, czy też otrzymać odszkodowanie, sąsiad, ktundefinedremu uprzykrza korzystanie z nieruchomości posadowiony na sąsiedniej działce kurnik lub chlewnia może skorzystać z ochrony gwarantowanej przez przepisy Kodeksu cywilnego, a konkretnie zacytowanego wyżej art. 144.

Powyższy przepis wprowadza tzw. zakaz immisji polegających na bezpośrednim lub pośrednim wkraczaniu w sferę uprawnień właścicielskich sąsiada. Wskazane przez ustawodawcę undefinedwkraczanieundefined to może polegać m.in. na wylewaniu płynundefinedw na cudzy grunt, generowaniu hałasu, czy dopuszczaniu do przedostawania się zapachundefinedw na teren sąsiedniej nieruchomości.

Wszystko to może mieć miejsce w związku z hodowlą drobiu, czy świń. Ważne, aby działania zakłundefinedcające mogły zostać ocenione jako ponadprzeciętne. Oznacza to, że raczej nie będziemy mogli zaskarżyć piania koguta czy zapachu odchodundefinedw na obszarze wiejskim. Inaczej oczywiście będzie w przypadku miejskiej hodowli.

Ważne! Dowodząc spełnienia przesłanek z art. 144 k.c. możliwe jest także dodatkowe powoływanie się na przepisy administracyjne i punktowanie błędundefinedw w zakresie organizacji hodowli. Najważniejsze jest jednak wykazanie zakłundefinedceń w korzystaniu z własnej nieruchomości.

My w sprawie smrodu czyli roszczenia negatoryjne

Warto także zaznaczyć, że jeśli sąsiad prowadzący kurnik lub chlewnię dopuści się wkroczenia w sferę własności innej osoby, możliwe będzie wystąpienie przeciwko takiemu sąsiadowi z tzw. roszczeniem negatoryjnym, uregulowanym w art. 222 undefined 2 k.c.

Zgodnie z treścią powołanego przepisu, przeciwko osobie, ktundefinedra narusza własność w inny sposundefinedb aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrundefinedcenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.

Korzystając z roszczenia negatoryjnego sąsiad, ktundefinedremu uprzykrza korzystanie z nieruchomości posadowiony na sąsiedniej działce kurnik lub chlewnia ma szansę na skuteczne domaganie się przed sądem likwidacji hodowli lub doprowadzenia jej do stanu zgodnego z obowiązującym prawem.

Jeśli kury lub świnie dodatkowo wyrządzą jakąś szkodę, możliwe jest rundefinedwnież wszczęcie postępowanie odszkodowawczego, a roszczenie to opierać na podstawie art. 431 undefined1 k.c.

Zgodnie bowiem z powyższym przepisem, kto zwierzę chowa albo się nim posługuje, obowiązany jest do naprawienia wyrządzonej przez nie szkody niezależnie od tego, czy było pod jego nadzorem, czy też zabłąkało się lub uciekło, chyba że ani on, ani osoba, za ktundefinedrą ponosi odpowiedzialność, nie ponoszą winy.

____

Jeżeli masz pytanie związane z nieruchomościami napisz do nas na redakcja@mieszkanie.pl , a my postaramy się zgłębić temat i odpowiedzieć w formie artykułu.

Artykuły, które mogą Cię zainteresować

Stopy procentowe, WIBOR a zakup mieszkania #SĘKwFinansach - Oskar Sękowski

Rada Polityki Pieniężnej zdecydowała o kolejnej z rzędu podwyżce stóp procentowych. Nie pozostaje to bez wpływu na raty kredytów i zdolność finansową polskich rodzin. Komentarz odnośnie aktualnej sytuacji na rynku nieruchomości i finansów oraz wyjaśnienie podstawowych pojęć zapewnia Oskar Sękowski, redaktor mieszkanie.pl i analityk branżowy. Zapraszamy na 1 odc. nowej serii!