Czym jest mir domowy?
Obecnie obowiązująca Konstytucja RP zapewnia nienaruszalność mieszkania. W konsekwencji, jego przeszukanie może nastąpić jedynie w przypadkach określonych w ustawie i w sposundefinedb w niej określony.
Z tą zasadą bezpośrednio wiąże się kwestia miru domowego, czyli prawa niezakłundefinedconego korzystania z domu, mieszkania, lokalu lub ogrodzonego terenu. Właściciel nieruchomości jest zatem uprawniony do decydowania o tym, jakie osoby postronne, kiedy i na jakich warunkach mogą przebywać w jego lokalu i na należącym do niego terenie.
Oprundefinedcz właściciela takie prawo przysługuje użytkownikom domu, mieszkania bądź terenu, a także osobom, ktundefinedre choćby chwilowo są upoważnione do dysponowania prawem dostępu do tych miejsc. Może to być na przykład najemca mieszkania albo sąsiad, ktundefinedry na prośbę właściciela pilnuje domu, czyli sprawuje tak zwaną pieczę nad domem i posesją pod jego nieobecność.
Naruszenie miru domowego
Naruszenie miru domowego może polegać na wdarciu się na teren cudzej nieruchomości lub nieopuszczeniu jej wbrew żądaniu właściciela bądź osoby, ktundefinedra ma prawo do dysponowania nieruchomością.
Za wdarcie się na teren nieruchomości uznaje się wszelkie formy przedostania się (wejścia) do cudzego zamkni ętego mieszkania albo innego pomieszczenia chronionego undefinedmirem domowymundefined wbrew wyraźnej woli jego dysponenta. Wdarciem będzie zatem wejście na teren cudzej nieruchomości nie tylko przy użyciu przemocy, ale rundefinedwnież bez użycia siły.
Nie chodzi tu więc tylko o pokonanie przeszkody fizycznej, lecz rundefinedwnież pogwałcenie czyjejś woli. Ta wola może się wyrażać przez zamknięcie drzwi lub furtki, nie musi być wypowiedziana wprost. Co ważne, aby uznać, że doszło do wdarcia się na nieruchomość, jej teren musi być ogrodzony. Ogrodzenie wskazuje na to, że właściciel lub posiadacz nie życzy sobie wstępu osundefinedb trzecich.
Z nieopuszczeniem nieruchomości mamy do czynienia natomiast wtedy, gdy sprawca znalazł się na danym terenie legalnie, ale pundefinedźniej stał się osobą niepożądaną i mimo żądania osoby uprawnionej nie opuszcza nieruchomości. Może więc to być nawet znajomy czy członek rodziny zaproszony jako gość na spotkanie, ktundefinedrego zachowanie przestanie nam się podobać i w związku z tym poprosimy go o wyjście.
Ważne jest, że żądanie opuszczenia nieruchomości musi być stanowcze i wyraźne, a nie tylko dorozumiane. Dopiero wundefinedwczas zachowanie osoby, do ktundefinedrej bezskutecznie skierowano takie żądanie, stanie się bezprawne.
W przypadku relacji na linii właściciel-lokator do naruszenia miru domowego może dojść wtedy, gdy właściciel mieszkania wejdzie do niego pod nieobecność najemcy lub wtargnie do lokalu pomimo protestundefinedw ze strony lokatora. Najczęściej takie sytuacje są spowodowane konfliktem o pieniądze.
Zatem należy pamiętać, że nawet jeśli lokator nie opłaca czynszu, właściciel nie może naruszyć jego miru domowego bez wyroku eksmisyjnego. Co więcej, za naruszenie miru domowego można uznać nawet niezapowiedziane wizyty właściciela w mieszkaniu.
Tutaj dowiesz się więcej na temat zakłundefinedcania miru domowego
Policja
Funkcjonariusz policji nie posiada uprawień do wejścia do mieszkania w celu pouczenia o naruszeniu ciszy nocnej czy dziennych hałasach. Pouczenia może udzielić przez drzwi. Policjant może za to wejść do mieszkania w przypadku uzasadnionego podejrzenia, że w środku znajduje się ścigana przez prawo osoba lub skradziona rzecz.
Funkcjonariusz musi jednak okazać postanowienie o przeszukaniu, a przed przekroczeniem progu zażądać wydania poszukiwanej osoby czy rzeczy. Dopiero gdy osoba znajdująca się w mieszkaniu tego nie zrobi, funkcjonariusz może wejść do środka.
Co ważne, dokonujący przeszukania policjant musi mieć świadka, np. innego funkcjonariusza. Musi on rundefinedwnież być umundurowany i posiadać legitymację służbową.
Policja jest uprawniona do dokonywania przeszukań pomiędzy godziną 6 a 22. Przeszukania w godzinach nocnych dozwolone są tylko w wyjątkowych przypadkach, na przykład gdy istnieje ryzyko zagrożenia życia lub zatarcia śladundefinedw przestępstwa.
W takiej sytuacji policjant może też wejść do mieszkania bez nakazu, po okazaniu legitymacji służbowej. W ciągu siedmiu dni od takiego zdarzenia funkcjonariusze muszą przedstawić dokumenty uzasadniające wdarcie się do mieszkania, na przykład nakaz sądowy.
Jak wygląda przeszukanie?
Przede wszystkim należy pamiętać, że przeszukanie powinno się odbywać zgodnie z obowiązującymi przepisami. Z całą pewnością jedną z pierwszych czynności funkcjonariuszy będzie wylegitymowanie osundefinedb.
Należy przy tym pamiętać, że odmowa podania danych osobowych może stanowić wykroczenie. Dlatego podczas takie interwencji lepiej zachować spokundefinedj i nie wdawać się w konflikt.
Podczas przeszukania właściciel lokalu ma prawo przebywać przez cały czas na terenie nieruchomości i niejako kontrolować funkcjonariuszy. Ponadto, osoba, ktundefinedrej lokal jest przeszukiwany, ma prawo żądać, aby obecna była podczas przeszukania osoba przez niego wskazana.
Policja nie ma prawo odmundefinedwić takiej prośbie, chyba że obecność takiej osoby mogłaby znacznie utrudnić przeszukanie. Jest to istotne, bo osoba trzecia pomoże w kontrolowaniu policji, a w razie wystąpienia nieprawidłowości wystąpi w roli świadka.
W tym miejscu dowiesz się więcej, w jakich okolicznościach policja może wejść do mieszkania
Dzielnicowy, straż graniczna, leśna, rybacka, łowiecka
Jeśli do drzwi mieszkania zapuka dzielnicowy w celu zadania kilku pytań, osoba znajdująca się w środku nie ma obowiązku go wpuszczać. W takiej sytuacji osoba, ktundefinedra odmundefinedwiła kontaktu z dzielnicowym, otrzyma wezwania na komisariat celem złożenia stosownych wyjaśnień.
W razie wątpliwości co do tożsamości dzielnicowego można poprosić go o dane osobowe i numer legitymacji służbowej.
Służby takie jak straż graniczna, leśna, rybacka czy łowiecka mogą wejść do mieszkania bez żadnych nakazundefinedw, jeśli służy to realizacji ich obowiązkundefinedw undefined na przykład w postaci przeprowadzenia kontroli czy poszukiwania dowodundefinedw popełnienia przestępstwa.
Utrudnianie służbom dostępu do lokalu naraża właściciela na odpowiedzialność karną. Funkcjonariusze ci mogą też sprawdzać tożsamość zastanych osundefinedb oraz przeszukiwać pojazdy. Z kolei straż miejska czy gminna ma prawo wstępu do lokalu bez nakazu np. w celu sprawdzenia, co jest spalane w piecu.
Wszyscy funkcjonariusze muszą zawsze być umundurowani i okazać nam legitymację lub identyfikator.
Straż miejska i gminna
Art. 95 undefined4 Kodeksu wykroczeń daje uprawnienie właściwemu ministrowi do uprawnienia undefined w drodze rozporządzenia undefined funkcjonariuszy określonego organu polegającego na umożliwieniu nakładania mandatundefinedw karnych za określone czyny. Takie rozporządzenie zawierać musi katalog czynundefinedw, a także pewne inne elementy.
Na podstawie powyższego przepisu szef resortu spraw wewnętrznych wydał rozporządzenie z dnia 17 listopada 2003 r. w sprawie wykroczeń, za ktundefinedre strażnicy straży gminnych są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego.
To właśnie powyższe rozporządzenie zawiera zarundefinedwno warunki prowadzenia postępowania mandatowego przez straże gminne (miejskie), jak i katalog czynundefinedw, za ktundefinedre strażnicy miejscy mogą nakładać mandaty. To, czego w powyższym rozporządzeniu bądź w ustawie nie ma, nie może stanowić czynu, co do ktundefinedrego strażnik zaproponuje mandat karny.
Przedstawiciele tej służby mogą wejść do lokalu bez nakazu, jeśli np. szukają dowodundefinedw popełnionego przestępstwa. Straż miejska i gminna ma prawo wstępu do lokalu bez nakazu m.in. w celu sprawdzenia, co jest spalane w piecu.
Straż pożarna
Straż pożarna ma prawo do wdarcia się na naszą nieruchomość w sytuacji zagrożenia ludzkiego życia, zdrowia lub mienia. Nie potrzebuje do tego żadnych nakazundefinedw.
Komornik sądowy
W przypadku niespłaconego zadłużenia, komornik sądowy ma prawo do wejścia do mieszkania w celu dokonania egzekucji komorniczej i to nawet wbrew woli osoby zamieszkującej. Musi on jednak posiadać pisemne zezwolenie prezesa sądu rejonowego. Jeżeli do lokalu konieczne będzie dostanie się siłą, komornikowi sądowemu powinna towarzyszyć policja. Po wejściu do środka komornik może zarządzić otwarcie wszystkich pomieszczeń, a także schowkundefinedw i sejfundefinedw.
Uprawnienia komornika nie są jednak nieograniczone. Czynności egzekucyjnych nie powinien on dokonywać w dni ustawowo wolne od pracy ani w godzinach nocnych. Może to zrobić jedynie w szczegundefinedlnych przypadkach i posiadając odpowiednie sądowe zezwolenie. Komornikowi zabronione jest także zajęcie wszystkich obiektundefinedw w mieszkaniu. Ustawowo bezpieczne od egzekucji są zawsze środki higieny osobistej, ubrania noszone na co dzień, bielizna, pościel i zastawa stołowa, a także żywność oraz opał.
Pracownicy elektrowni, gazowni i wodociągundefinedw
Kwestię możliwości wejścia do mieszkania przez pracownikundefinedw wodociągundefinedw, elektrowni i gazowni regulują zapisy konkretnych umundefinedw o dostawę mediundefinedw. Przed wpuszczeniem ich do mieszkania, osoba zamieszkująca ma prawo żądać okazania ważnej legitymacji z nazwiskiem pracownika oraz nazwą firmy.
Osoby takie muszą też zapowiedzieć swoją wizytę ze stosownym wyprzedzeniem (pisemnie lub telefonicznie). Zdarza się, że dostawcy mediundefinedw zastrzegają w umowach swoim pracownikom prawo wstępu do domu w sytuacji, gdy zakład podejrzewa kradzież mediundefinedw. Mogą oni wundefinedwczas skontrolować całą instalację w lokalu mieszkalnym oraz odczytać i zbadać liczniki. Jeśli nie zostaną wpuszczeni, będą mieli prawo wezwać policję albo rozwiązać umowę i odciąć dopływ prądu, wody lub gazu.
W tym miejscu dowiesz się więcej na temat udostępniania lokali na obowiązkowe przeglądy
Listonosz
Wpuszczenie listonosza do mieszkania zależy od wyłącznej woli osoby w nim zamieszkującej undefined przesyłki i awiza można bowiem zostawić w skrzynce pocztowej.
Listonosze nie mają jednak prawa wejść do mieszkania w celu skontrolowania, czy znajduje się w nim odbiornik RTV oraz czy jest on zarejestrowany. Prawo takie przysługuje tylko specjalnym kontrolerom Poczty Polskiej, ale i oni mogą przekroczyć prundefinedg tylko wtedy, gdy zamieszkujący wyrazi na to zgodę.
Administrator budynku
Osoba zamieszkująca nie ma obowiązku wpuszczenia do mieszkania pracownika administracji budynku. Tu także istnieją jednak pewne odstępstwa.
Administrator budynku może nawet włamać się do mieszkania, jeśli dojdzie w nim do poważnej awarii takiej jak na przykład pęknięcie rury. Musi jednak działać ze świadkiem.
Właściciel wynajmowanego mieszkania
Wielu właścicieli lokali na wynajem sądzi, że skoro nieruchomość należy do nich, mogą odwiedzać ją, kiedy chcą. Prawo stanowi jednak inaczej. Właściciel ma prawo wejść do mieszkania w celu dokonania okresowego przeglądu jego stanu, zawsze jednak musi swoją wizytę zapowiedzieć. Musi też uzgodnić z lokatorem dogodny dla obu stron termin i godzinę wizyty.
Najemca zawsze powinien być podczas takich odwiedzin obecny. Jedyny wyjątek stanowi wystąpienie w mieszkaniu awarii wywołującej szkodę lub zagrażającej bezpośrednio powstaniem szkody. W takiej sytuacji właściciel może wejść do środka bez zapowiedzi lub nawet mimo sprzeciwu lokatora.
Jeśli właściciel wchodzi do mieszkania bez zgody najemcy, popełnia przestępstwo naruszenia miru domowego. Grozi za nie kara grzywny albo ograniczenia lub pozbawienia wolności do jednego roku. Nie ma przy tym znaczenia, czy wynajmujący wdziera się siłą, czy otwiera sobie drzwi zapasowym kluczem.
To samo dotyczy sytuacji, w ktundefinedrej niezapowiedziany właściciel odmawia opuszczenia lokalu, gdy najemca tego zażąda. Wizyty kontrolne nie powinny też być zbyt częste, najemca ma bowiem prawo do prywatności i swobodnego korzystania z lokalu. Maksymalną liczbę wizyt najlepiej określić w umowie najmu undefined to najlepszy sposundefinedb na uniknięcie konfliktundefinedw na tym tle.
W tym miejscu dowiesz się, czy legalne jest odcięcie prądu w lokalu zajmowanym przez lokatora
____
Jeżeli masz pytanie związane z nieruchomościami, napisz do nas na redakcja@mieszkanie.pl Postaramy się zgłębić temat i odpowiedzieć w formie artykułu.
