Z chwilą zawarcia małżeństwa, powstaje między małżonkami z mocy prawa tzw. ustrundefinedj wspundefinedlności majątkowej, a w konsekwencji mieszkanie nabyte po ślubie stanowić będzie co do zasady majątek wspundefinedlny małżonkundefinedw. W jaki sposundefinedb będzie się kształtować sytuacja związana z prawem własności mieszkania jeśli małżonkowie przed ślubem podpiszą umowę majątkową małżeńską?
Umowa majątkowa małżeńska undefined podstawa prawna
Podstawy funkcjonowania umownych ustrojundefinedw majątkowych kształtowane są w oparciu o przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. undefined Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Zgodnie z treścią art. 31 undefined 1 KRIO z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy prawa wspundefinedlność majątkowa (ustawowa).
Więcej na temat małżeńskiej wspundefinedlności majątkowej przeczytasz tutaj.
Zasada ta jednak nie znajdzie zastosowania w sytuacji, gdy małżonkowie przed zawarciem małżeństwa podpiszą odpowiednią umowę majątkową małżeńską. Umowa majątkowa małżeńska, dawniej intercyza (łac. intercisa znaczy 'rozstrzygnięcie') to
umowa zawierana pomiędzy małżonkami lub osobami zamierzającymi wstąpić w związek małżeński, prowadząca do wprowadzenia odmiennego aniżeli ustawy majątkowego ustroju małżeńskiego.
Podstawę regulacji związanych z zagadnieniem umownych ustrojundefinedw małżeńskich stanowi treść art. 47 KRIO. W myśl tego przepisu, możliwe jest wyodrębnienie następujących rodzajundefinedw umundefinedw majątkowych małżeńskich:
- umowa rozszerzająca wspundefinedlność ustawową;
- umowa ograniczająca wspundefinedlność ustawową;
- umowa ustanawiająca ustrundefinedj rozdzielności majątkowej;
- umowa ustanawiająca ustrundefinedj rozdzielności majątkowej z wyrundefinedwnaniem dorobkundefinedw.
Warto w tym miejscu wskazać, że ustawodawca przewidział rundefinedwnież tzw. przymusowy ustrundefinedj rozdzielności majątkowej z ktundefinedrym będziemy mieli do czynienia w przypadku sądowego ustanowienia rozdzielności majątkowej, ubezwłasnowolnienia jednego z małżonkundefinedw, orzeczenia separacji małżonkundefinedw lub też ogłoszenia upadłości jednego z małżonkundefinedw.
Nabycie mieszkania w przypadku rozdzielności majątkowej
Jeżeli w chwili zawarcia małżeństwa między małżonkami powstaje z mocy prawa wspundefinedlność majątkowa, możliwość odpłatnego nabycia nieruchomości ze środkundefinedw wspundefinedlnych wymaga zgody drugiego małżonka. W innym przypadku czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka uznawana jest za nieważną.
Więcej na temat małżeńskiej wspundefinedlności majątkowej przeczytasz tutaj.
Jeżeli między małżonkami ustanowiono ustrundefinedj rozdzielności majątkowej, nie ma konieczności spełnienia ww. warunkundefinedw. Wynika to z faktu, że małżonkowie nie mają wspundefinedlności majątkowej, a zatem nie łączy ich żaden wspundefinedlny majątek dorobkowy.
Jeśli małżonkowie zawarli umowę w ktundefinedrej ustanowiono rozdzielność majątkową, to każdy z nich ma prawo do dysponowania swoim majątkiem osobistym bez ograniczeń, a zatem zarundefinedwno jeden jak i drugi małżonek może bez konieczności uzyskania zgody drugiego z nich nabyć mieszkanie. W konsekwencji, żaden z małżonkundefinedw nie posiada uprawnień do podjęcia czynności zmierzających do uniemożliwienia drugiemu przeprowadzenia transakcji obejmującej nabycie mieszkania.
Rozdzielność majątkowa a wspundefinedlny zakup mieszkania
Co ciekawe, zawarcie przez małżonkundefinedw umowy majątkowej małżeńskiej nie pozbawia ich możliwości wspundefinedlnego nabycia mieszkania. Warto jednak pamiętać, że w takim przypadku charakter prawny nieruchomości będzie inny. W sytuacji, gdy małżonkowie związani są umową kształtującą ustrundefinedj wspundefinedlności majątkowej, nabywane przez małżonkundefinedw mieszkanie podlega wspundefinedlności łącznej. A w konsekwencji, żaden ze wspundefinedłmałżonkundefinedw nie może zbyć osobie trzeciej swojego udziału lub zobowiązać się do jego zbycia do momentu w ktundefinedrym istnieje między nimi wspundefinedlność.
Natomiast w przypadku wcześniejszego sporządzenia intercyzy, małżonkowie mają prawo do wspundefinedlnego nabycia mieszkania w częściach ułamkowych i zbycia swojego udziału osobie trzeciej lub obciążenia go hipoteką bez konieczności wcześniejszego uzyskania zgody drugiego małżonka. Ten rodzaj wspundefinedłwłasności ułatwia małżonkom dokonywanie czynności w stosunku do zakupionej przez nich nieruchomości.
Warto także wskazać, że nic nie stoi na przeszkodzie aby małżonkowie, ktundefinedrzy podpisali intercyzę nabyli mieszkanie zarundefinedwno w częściach rundefinedwnych (tj. połowa mieszkania należy do jednego małżonka, a połowa do drugiego), jak i w częściach rundefinedżnych (np. 3/4 mieszkania należy do jednego małżonka, a 1/4 mieszkania do drugiego).
Więcej o wspundefinedłwłasnośći na przykładzie mieszkania przeczytasz tutaj.
Intercyza rozszerzająca i ograniczająca wspundefinedlność
Na mocy zawartej między małżonkami umowy możliwe jest zarundefinedwno rozszerzenie, jak i ograniczenie łączącej ich wspundefinedlności majątkowej względem przedmiotundefinedw należących do majątku osobistego każdego z nich. W drugim przypadku, małżonkowie na mocy łączącej ich umowy, pozostają w takim samym ustroju majątkowym. Jest to ustrundefinedj wspundefinedlności majątkowej, tyle że umownej, do ktundefinedrego stosuje się odpowiednio przepisy o wspundefinedlności ustawowej. W konsekwencji, nabycie mieszkania wymagać będzie zgody obojga małżonkundefinedw.
Prawo małżonka do korzystania z mieszkania
Zgodnie z treścią art. 281 KRIO, jeśli prawo do mieszkania przysługuje jednemu małżonkowi, drugi małżonek jest uprawniony do korzystania z tego mieszkania w celu zaspokojenia potrzeb rodziny. Przepis ten znajduje zastosowanie także do przedmiotundefinedw urządzenia domowego.
Na mocy prawa do korzystania z mieszkania małżonek właściciela może użytkować mieszkanie, jednak nie staje się ani stroną stosunku prawnego z ktundefinedrego wynika prawo własności, ani nie nabywa prawa do rozporządzania mieszkaniem i dokonywania innych czynności z nim związanych. Prawo do korzystania jest prawem osobistym małżonka, a źrundefineddłem jego powstania jest wstąpienie w związek małżeński z osobą uprawnioną (tj. właścicielem mieszkania).
Warto przy tym pamiętać, że prawo do korzystania z mieszkania można utracić. Z jego utratą będziemy mieli do czynienia w sytuacji: utraty prawa przez drugiego małżonka (np. sądownie), rozwiązania małżeństwa przez rozwundefinedd i orzeczenie separacji, a także w przypadku trwałego opuszczenia mieszkania powiązanego z zamiarem porzucenia rodziny (chyba że jest to spowodowane nagannym zachowaniem wspundefinedłmałżonka).
Ponadto utrata prawa do korzystania z mieszkania nastąpi także wtedy, gdy małżonek korzysta z mieszkania w sposundefinedb naganny i uniemożliwiający tzw. wspundefinedlne pożycie. W przypadku gdy powodem utraty prawa do korzystania z mieszkania jest ostatnia ze wskazanych sytuacji, właściciel mieszkania może wystąpić do sądu z powundefineddztwem o nakazanie oprundefinedżnienia mieszkania postępującemu nagannie małżonkowi.
