Po stracie bliskiej osoby prundefinedcz wyzwania emocjonalnego, koniecznym staje się zmierzenie także z formalno- prawną sferą tej okoliczności i podjęcie działań, ktundefinedre umożliwią uregulowanie kwestii związanych z pozostawionym przez majątkiem. O ile zmarły pozostawił po sobie testament sprawa nie należy do najtrudniejszych, to pewne problemy mogą pojawić się w sytuacji, gdy takiego dokumentu nie zostawił. Wundefinedwczas kwestie związane ze spadkiem będą rozstrzygane w oparciu o przepisy ustawy. Co zrobić w przypadku gdy zmarły pozostawił po sobie mieszkanie, a jego spadkobiercy powołani są do dziedziczenia z mocy ustawy?
Kiedy mamy do czynienia z dziedziczeniem ustawowym?
Podstawę rozważań nad zagadnieniem związanym z dziedziczeniem z ustawy jak i z testamentu stanowią przepisy zawarte w czwartej księdze ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. undefined Kodeks cywilny. Przy czym, regulacje związane z dziedziczeniem ustawowym zostały przez ustawodawcę wyszczegundefinedlnione w artykułach od 931 do 940 Kodeksu cywilnego.
Ustawodawca kształtując kwestie związane z dziedziczeniem wprowadził do systemu prawnego regulację z ktundefinedrej wprost wynika w jakich sytuacjach możliwe jest przeprowadzenie postępowania spadkowego na zasadach dziedziczenia ustawowego. Zgodnie bowiem z treścią art. 926 undefined 2 k.c.
Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osundefinedb, ktundefinedre powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą.
Mając na uwadze powyższy przepis możemy wskazać, że z dziedziczeniem ustawowym będziemy mieć do czynienia gdy:
- spadkodawca nie powołał żadnego spadkobiercy, to znaczy w sytuacji gdy zmarły nie pozostawił testamentu,
- spadkodawca sporządził testament, ale żadna z osundefinedb nie chce lub nie może być spadkobiercą - z taką sytuacją możemy spotkać się m.in. wtedy gdy wszyscy spadkobiercy odrzucili spadek po zmarłym.
Kolejność dziedziczenia
Zgodnie z regulacjami zawartymi w KC, w pierwszej kolejności majątek po zmarłym, a zatem także mieszkanie, dziedziczą w częściach rundefinedwnych dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. W takiej sytuacji część majątku przypadająca małżonkowi zmarłego nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.
Jeśli dzieci spadkodawcy nie dożyły otwarcia spadku, majątek spadkodawcy, ktundefinedry przypadałby jego zmarłemu dziecku, dzieli się między wnuczęta, przyjmując, że każdy z nich uczestniczy w spadku w udziale, ktundefinedry przypadałby na ich zmarłego rodzica.
Co zrobić w sytuacji, gdy zmarły nie pozostawił po sobie żadnych zstępnych, a zatem dzieci, wnucząt, prawnucząt itd.? W takim przypadku do spadku po zmarłym powołany jest małżonek oraz rodzice zmarłego. Przy czym - małżonek dziedziczy połowę majątku, natomiast każdy z rodzicundefinedw zmarłego dziedziczy 1/4 majątku. Warto także pamiętać, że jeśli spadkodawca nie zostawił po sobie ani małżonka, ani dzieci - całość majątku dziedziczą jego żyjący rodzice.
Podejmując się rozważań nad kwestią związaną z dziedziczeniem ustawowym konieczne jest rundefinedwnież wskazanie, że ustawodawca tworząc przepisy o dziedziczeniu zdecydował się na specjalną ochronę interesu małżonka spadkodawcy. W sytuacji bowiem, gdy zmarły nie pozostawił po sobie dzieci, a małżonek zmarłego dziedziczy w zbiegu z jego żyjącymi rodzicami, bądź zstępnymi rodzeństwa spadkodawcy, małżonkowi przypadnie połowa majątku zmarłego.
Natomiast w przypadku gdy spadkodawca nie miał dzieci, jeden bądź oboje rodzicundefinedw zmarło, to w takiej sytuacji do dziedziczenia po zmarłym powołane jest rodzeństwo zmarłego, ktundefinedre dziedziczy majątek w częściach rundefinedwnych, odpowiednio z udziału przypadającego zmarłemu rodzicowi, bądź rodzicom spadkodawcy.
Jeśli w rodzinie mamy do czynienia z sytuacją w ktundefinedrej zmarły nie pozostawił zarundefinedwno małżonka, jak i dzieci, rodzicundefinedw, rodzeństwa, bądź zstępnych rodzeństwa to w takim przypadku jego majątek odziedziczą żyjący dziadkowie zmarłego. Jeśli dziadkowie nie żyją - majątek po zmarłym dziedziczą ich zstępni (potomkowie).
Ponadto, jeśli zmarły nie pozostawił małżonka, ani żadnych innych krewnych, ktundefinedrzy mogliby dziedziczyć po nim z mocy ustawy, powołani do dziedziczenia są jego pasierbowie, z jednoczesnym zastrzeżeniem, że żadne z ich rodzicundefinedw nie dożyło chwili otwarcia spadku.
A co zrobić w sytuacji gdy spadkodawca nie pozostawił żadnej żyjącej osoby, ktundefinedra mogłaby odziedziczyć spadek z mocy ustawy?
Ustawodawca przewidział taką ewentualność i wprowadził do ustawy regulację dotyczącą tzw. ostatnich spadkobiercundefinedw ustawowych. Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 935 k.c. w braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.
Warto pamiętać, że o ile na pierwszy rzut oka kwestie związane z dziedziczeniem ustawowym mogą wydawać się problematyczne, tak uwzględnienie ww. zasad kodeksowych jest konieczne, aby możliwe stało się ustalenie w jakiej części odziedziczymy mieszkanie po zmarłym.
Mieszkanie zakupione przed ślubem undefined czy możliwe jest odziedziczenie z mocy ustawy?
Wielokrotnie podejmując działania związane z ustaleniem majątku po zmarłym, zastanawiamy się kto odziedziczy mieszkanie zakupione przed zawarciem małżeństwa przez jednego, bądź oboje małżonkundefinedw. Kwestia ta jest o tyle skomplikowana, że wymaga ustalenia czy w chwili zawarcia małżeństwa powstała między małżonkami wspundefinedlność majątkowa. Jeśli tak undefined dziedziczenie ustawowe mieszkania odbędzie się na zasadach wskazanych w KC. Gdy małżonkundefinedw łączyła wspundefinedlności majątkowa, a jeden z małżonkundefinedw wciąż żyje, to przedmiotem dziedziczenia będzie jedynie połowa mieszkania, ktundefinedra należała do zmarłego.
Mieszkanie komunalne a dziedziczenie
Jeśli zmarły zamieszkiwał w mieszkaniu komunalnym, to w przypadku jego śmierci mieszkanie to nie zostanie uwzględnione w pozostałym po nim majątku spadkowym. Sytuacja ta wynika z faktu, że mieszkanie to nie stanowiło własności zmarłego, a on sam traktowany był jako najemca. W takiej sytuacji ustawodawca wprowadził regulacje dotyczące wstąpienia po zmarłym w stosunek najmu. Zgodnie z treścią art. 691 undefined 1 k.c. w razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują: małżonek niebędący wspundefinedłnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego wspundefinedłmałżonka, inne osoby, wobec ktundefinedrych najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, ktundefinedra pozostawała faktycznie we wspundefinedlnym pożyciu z najemcą. Warto jednak pamiętać, że ww. osoby mogą wstąpić w stosunek najmu jedynie w sytuacji w ktundefinedrej stale zamieszkiwały z najemcą do chwili jego śmierci (art. 691 undefined 2 k.c.).
Mieszkanie spundefinedłdzielcze zostaje dla spadkobiercundefinedw?
Podobnie jak miało to miejsce w przypadku mieszkania komunalnego undefined mieszkanie spundefinedłdzielcze nie stanowi własności spadkodawcy, a zatem nie zostanie uwzględnione w majątku po nim. Co zrobić w takiej sytuacji? Zgodnie z polskim prawem spadkobierca może skorzystać z prawa do wstąpienia w miejsce zmarłego. Jednakże pierwszeństwo w skorzystaniu z powyższego prawa ma małżonek zmarłego. Dopiero w sytuacji gdy małżonek zmarł, bądź odmundefinedwił wstąpienia w miejsce zmarłego, to z tożsamego prawa może skorzystać inny spadkobierca.
Czynności związane z potwierdzeniem prawa do spadku po zmarłym
W sytuacji gdy zmarły nie sporządził testamentu i kwestie związane z dziedziczeniem zostaną oparte na regulacjach kodeksowych, spadkobiercy zobowiązani są do pojęcia odpowiednich działań mających na celu stwierdzenie przysługującego im prawa do spadku. W takiej sytuacji możliwe jest wystąpienie do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym. Takie postępowanie może trwać nawet kilka lat. O wiele szybszym, przy czym także droższym rozwiązaniem, jest udanie się do notariusza, ktundefinedry za odpowiednią opłatą sporządzi akt poświadczenia dziedziczenia.
