Banki zwrócą opłaty pobrane przed wpisem do księgi wieczystej?

Oferując kredyt pod hipotekę, banki naliczają rozmaite opłaty. Jedną z nich jest opłata uiszczana przez kredytobiorców przed wpisem hipoteki do księgi wieczystej. Idą zmiany, które mają spowodować, że banki będą musiały zwracać ją klientom.


O czym przeczytasz?

Co to jest księga wieczysta?

Zgodnie z ustawą z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, księgi wieczyste prowadzi się dla nieruchomości, a także dla ustalenia stanu prawnego nieruchomości. Stanowią przez to pewien uszeregowany i publiczny zbiundefinedr praw i ograniczeń dla danej nieruchomości.

Najważniejszym celem prowadzenia ksiąg wieczystych jest zapewnienie jak najdalej posuniętego bezpieczeństwa w obrocie nieruchomościami. To ważne z uwagi na status nieruchomości w posiadanym majątku (jako miejsce do życia) i jej wartość (często to najcenniejsza rzecz w całym majątku).

Księga wieczysta jest rejestrem publicznym, ktundefinedry przedstawia stan prawny nieruchomości. Jego definicja jest zawarta w ustawie o informatyzacji działalności podmiotundefinedw realizujących zadania publiczne. Według tego przepisu rejestrem publicznym jest rejestr, ewidencja, wykaz, lista, spis albo inna forma ewidencji, służąca do realizacji zadań publicznych, prowadzona przez podmiot publiczny na podstawie odrębnych przepisundefinedw ustawowych.

Księgi wieczyste prowadzą sądy rejonowe, a konkretnie ich wydziały ksiąg wieczystych. Do niedawna księgi wieczyste były prowadzone w formie papierowej. Sądy rejonowe prowadzące księgi wieczyste wspundefinedłpracują z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych.

Od kilku lat wszystkie księgi wieczyste są zakładane i prowadzone w specjalnym systemie informatycznym, ktundefinedry undefined jak to zwykle rejestr publiczny undefined jest jawny.

Więcej informacji o tym, jak należy czytać księgę wieczystą znajdziesz w tym miejscu

Kiedy trzeba złożyć wniosek o wpis do księgi wieczystej?

Czynność wpis do księgi wieczystej reguluje Kodeks postępowania cywilnego undefined ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. część pierwsza, księga druga, tytuł II, dział III, rozdział 6 undefined postępowanie wieczystoksięgowe oraz ustawa o księgach wieczystych i hipotece.

Obowiązek złożenia wniosku do sądu wieczystoksięgowego o dokonanie wpisu do ksiąg wieczystych ciąży na właścicielu nieruchomości w sytuacji:

  • uaktualnienia istniejącej księgi wieczystej,
  • nabycia spadku,
  • nabycia nieruchomości (wniosek o dołączenie nieruchomości do istniejącej księgi wieczystej),
  • podziału nieruchomości,
  • zamknięcia księgi wieczystej,
  • ustanowienie służebności przesyłu bądź służebności drogi koniecznej,
  • ustanowienie hipoteki,
  • sprostowanie księgi wieczystej,
  • przekształcenie użytkowania wieczystego w prawo własności.

W tym miejscu dowiesz się, z czym się wiąże zakup mieszkania bez księgi wieczystej

Kto może złożyć wniosek o wpis do księgi wieczystej?

Wniosek o wpis może złożyć właściciel nieruchomości, użytkownik wieczysty, osoba, na rzecz ktundefinedrej wpis ma nastąpić, albo wierzyciel, jeżeli przysługuje mu prawo, ktundefinedre może być wpisane w księdze wieczystej. W sprawach dotyczących obciążeń powstałych z mocy ustawy wniosek może złożyć uprawniony organ.

Uczestnikami postępowania wieczystoksięgowego oprundefinedcz wnioskodawcy są tylko te osoby, ktundefinedrych prawa na skutek rozpoznania wniosku miałyby podlegać wykreśleniu lub obciążeniu bądź na rzecz ktundefinedrych wpis ma nastąpić.

Należy przyjąć, że nie zostaje się uczestnikiem postępowania wieczystoksięgowego dotyczącego wykreślenia wpisundefinedw bądź obciążenia praw po wydaniu orzeczenia w sprawie (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z 21.3.2013 r., III CZ 16/13). Naturalne i logiczne wydaje się przyznanie pozycji uczestnika wskazanym podmiotom już od chwili wszczęcia postępowania.

W razie śmierci uczestnika postępowania wieczystoksięgowego sąd nie zawiesza postępowania. W postępowaniu wieczystoksięgowym undefined stosownie do art. 6261 undefined 3 KPC undefined nie stanowi przeszkody do wpisu okoliczność, że po złożeniu wniosku wnioskodawca bądź inny uczestnik postępowania zmarł lub został pozbawiony albo ograniczony w możliwości rozporządzania prawem albo w zdolności do czynności prawnych.

I tak dla przykładu, art. 35 ust. 1 ustawa o księgach wieczystych i hipotece stanowi, że właściciel nieruchomości powinien niezwłocznie złożyć wniosek o ujawnienie swojego prawa w księdze wieczystej.

W razie otrzymania spadku, sąd po stwierdzeniu, że w skład spadku wchodzi nieruchomość, niezwłocznie zawiadamia o tym fakcie sąd wieczystoksięgowy.

W tym miejscu dowiesz się, czy możliwa jest sytuacja, gdzie dla nieruchomości prowadzone są dwie księgi wieczyste

Jak sytuacja opłat wygląda obecnie?

W aktualnym stanie prawnym, w związku z długotrwałym oczekiwaniem na wpis do księgi wieczystej hipoteki zabezpieczającej kredyt zaciągany na zakup nieruchomości, banki obciążają z tego powodu dodatkowymi kosztami kredytobiorcundefinedw. Dlaczego? Banki argumentowały, że do czasu wpisu hipoteki do księgi wieczystej to one ponoszą zwiększone ryzyko związane z brakiem dostatecznego zabezpieczenia spłaty kredytu.

Należy jednak zwrundefinedcić uwagę, że w praktyce, niemal za każdym razem, wpis hipoteki zabezpieczającej jest dokonywany zgodnie z wnioskiem i zakładane przez banki ryzyko nie realizuje się.

W tym miejscu pisaliśmy o możliwych zmianach we wpisach do KW. Czy będą to robić notariusze?

Co ma się zmienić?

Problem kredytobiorcundefinedw dostrzegli rundefinedwnież rządzący, dlatego wiosną 2022 r. na stronie Centrum Legislacji pojawił się projekt zmiany ustawy zmieniającej ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 2439, z pundefinedźn. zm.).

Projekt zakłada, że w przypadku naliczenia przez bank dodatkowych opłat lub prowizji związanych z oczekiwaniem na wpis do księgi wieczystej ustanawianej na rzecz tego banku hipoteki zabezpieczającej spłatę kredytu udzielonego konsumentowi, pobrane z tego tytułu opłaty lub prowizje, po dokonaniu wpisu hipoteki, będą podlegały zwrotowi lub zaliczeniu na poczet innych należności obciążających kredytobiorcę. Jak przekonują rządzący w wyniku projektowanej regulacji konsument nie będzie ponosił ryzyka związanego z okolicznościami od niego niezależnymi, a także za ryzyko, ktundefinedre się nie spełniło.

W sytuacji, kiedy sąd dokona wpisu do księgi wieczystej, a bank otrzyma zabezpieczenie udzielonego kredytu, kredytobiorca otrzyma zwrot opłaty (rozliczenie poniesionych przez klienta opłat z tytułu zwiększonych na czas oczekiwania na wpis kosztundefinedw).

Co zyska konsument?

Jak można przeczytać w Ocenie Skutkundefinedw Regulacji (OSR), tym sposobem kredytobiorcy otrzymają możliwość zwrotu dodatkowo poniesionych kosztundefinedw z tytułu prowizji związanej z oczekiwaniem na wpis do księgi wieczystej w wysokości około 406,05 mln zł rocznie.

Co rundefinedwnie istotne, konsumenci nie będą ponosili ryzyka związanego z okolicznościami od nich niezależnymi, za ryzyko, ktundefinedre się nie spełniło, albowiem w momencie kiedy sąd dokona wpisu do księgi wieczystej, a bank otrzyma zabezpieczenie udzielonego kredytu, kredytobiorcy otrzymają zwrot opłaty.

Ponadto zapowiadana zmiana nie będzie prowadziła do potencjalnego zwiększenia ryzyka dla instytucji finansowych aniżeli ma to miejsce w chwili obecnej, ponieważ kredytobiorcy i tak w czasie oczekiwania na wpis do księgi wieczystej będą ponosili opłatę związaną z ubezpieczeniem kredytu, a w przypadku braku takiego wpisu opłaty te nie będą kredytobiorcom zwracane.

W OSR podano przykład średniej raty kredytu mieszkaniowego, w wysokości 371 060 zł, zaciągniętego na 25 lat. Rata wynosi 2 368,11 zł miesięcznie, a jeśli konsument oczekuje na wpis do księgi wieczystej, jest zobowiązany do opłacania tak zwanego ubezpieczenia pomostowego, ktundefinedre podnosi oprocentowanie kredytu.

Zostało ono wyliczone na poziomie 1,10 proc. Jeżeli kredytobiorca jest zmuszony do opłacania ubezpieczenia pomostowego, rata jego kredytu zwiększa się o 253,78 zł (do wysokości 2 621,90 zł miesięcznie). Przy czekaniu osiem miesięcy na wpis do księgi wieczystej klient poniesie opłatę ok. 2,2 tys. zł. Po zmianie przepisundefinedw ta kwota zostanie mu oddana lub zaliczona na inne opłaty na rzecz banku.

____

Jeżeli masz pytanie związane z nieruchomościami, napisz do nas na redakcja@mieszkanie.pl, a my postaramy się zgłębić temat i odpowiedzieć w formie artykułu.

Artykuły, które mogą Cię zainteresować

Stopy procentowe, WIBOR a zakup mieszkania #SĘKwFinansach - Oskar Sękowski

Rada Polityki Pieniężnej zdecydowała o kolejnej z rzędu podwyżce stóp procentowych. Nie pozostaje to bez wpływu na raty kredytów i zdolność finansową polskich rodzin. Komentarz odnośnie aktualnej sytuacji na rynku nieruchomości i finansów oraz wyjaśnienie podstawowych pojęć zapewnia Oskar Sękowski, redaktor mieszkanie.pl i analityk branżowy. Zapraszamy na 1 odc. nowej serii!