Wiele wskazuje na to, że mieszkanie przyszłości oznaczać będzie mieszkanie w undefinedminiundefined a nawet undefinedmikroundefined skali. Z raportu undefinedmieszkanie przyszłościundefined przygotowanego przez infuture institute dowiadujemy się, że przyczyny wzrostu zapotrzebowania na małe mieszkania można upatrywać m.in. w uwarunkowaniach demograficznych. Według prognozy GUS przez kolejne lata nieprzerwanie będzie rosnąć liczba polskich gospodarstw domowych, w ktundefinedrych nie ma dzieci; w 2050 r. ma ich być już 75%. Zgodnie z prognozą, jednoosobowe gospodarstwa będzie prowadzić 1/3 populacji Polski. Innym ważnym czynnikiem rozwoju mikro-mieszkalnictwa na świecie jest rosnąca liczba megamiast.
Mikromieszkanie w megamieście
Jedną z najważniejszych, utrzymujących się tendencji jest pęcznienie miast i migracja ludzi do wielkich miejskich aglomeracji. Pandemia trochę tu undefinednamieszałaundefined jednak nie na tyle, by odwrundefinedcić trend wzrostu liczby ludności zamieszkującej wielkie miasta i wyludniania się wsi. Na świecie wciąż zwiększa się liczba megamiast - aglomeracji, w ktundefinedrych zaludnienie sięga 10 i więcej milionundefinedw osundefinedb. Prognozy wskazują, że w 2030 r. takich ośrodkundefinedw będzie ponad 40. Miastem o najwyższym zaludnieniu na świecie jest stolica Japonii Tokio, w ktundefinedrym mieszka ponad 37 mln osundefinedb. Na drugim miejscu znajduje się Delhi (Indie) liczące ponad 30 mln osundefinedb, a na trzecim undefined Szanghaj (Chiny) z ponad 27 mln mieszkańcundefinedw. Na dalszych miejscach znajduje się Sao Paulo (Brazylia) z 22 mln ludzi i ponad 21-milionowy Meksyk (Meksyk). Nowy Jork, z niecałymi 19 mln zaludnienia znajduje się zaraz za pierwszą dziesiątką listy światowych megamiast. Zdecydowany prym w liczbie megamiast wiedzie kontynent azjatycki. W Azji znajduje się aż 13 miast z pierwszej dwudziestki najliczniej zaludnionych aglomeracji na świecie. Co ciekawe, pozycję liderundefinedw w tym rankingu przejmą w ciągu kilku najbliższych lat Indie i Chiny.
Dhaka, Bangladesz, 21 mln. mieszkańcundefinedw, na szundefinedstym miejscu listy światowych megamiast
Raport infuture institute wskazuje rosnącą liczbę megamiast jako głundefinedwny czynnik społeczny wpływający na zmniejszanie się powierzchni życia. Brak nowych terenundefinedw i możliwości rozbudowy miast powoduje, że wciąż rosnąca populacja będzie musiała zadowolić się coraz mniejszymi metrażami.
Mieszkańcy olbrzymich aglomeracji przyszłości będą mieli do swojej dyspozycji zaledwie niewielkie kompaktowe mieszkania usytuowane w ciągnących się ku gundefinedrze, wysokich budynkach - niektundefinedre mieszkania tak małe, że w tym samym pomieszczeniu znajdować się będzie sypialnia, kuchnia i łazienka
To zjawisko już obserwujemy. Wiele osundefinedb obecnie mieszka w takich właśnie warunkach. Mikromieszkania są niestety często zupełnie pozbawione zieleni i undefined ze względu na bardzo gęstą zabudowę undefined niekiedy także dostępu do światła dziennego.
Mieszkańcy mikromieszkań w wielkich aglomeracjach miejskich siłą rzeczy spędzają w nich jedynie niezbędną ilość czasu, głundefinedwnie przeznaczoną na odpoczynek. Funkcje społeczne przenoszą się poza prywatne mieszkania.
Hongkong
Coffin homes undefined ciemna strona microliving
Ekstremalne wersje mikromieszkań w wielkich metropoliach przybierają formę tzw. coffin homes (z ang. domy-trumny). Przykładem tego przygnebiającego trendu jest Hongkong z 7,5-milionową społecznością i brakiem terenundefinedw do zabudowy. Taka sytuacja skutkuje m.in. jednymi z najwyższych cen mieszkań oraz faktem, że właściciele nielegalnie dzielą już i tak niewielkie przestrzenie na jeszcze mniejsze, czasem naprawdę undefinedmikroskopijneundefined kwatery. W konsekwencji Hong Kong Society for Community Organization (SoCO) szacuje, że ok. 200 tys. osundefinedb, w tym 40 tys. dzieci, funkcjonuje w patologicznie małych pomieszczeniach już od 5 mkw. będących często zarazem łazienką, kuchnią, salonem i sypialnią. W 2017 r. świat obiegła seria zdjęć dokumentujących życie w domach-trumnach, ktundefinedrą wykonał fotograf Benny Lam. Widok maleńkich klitek bez okna, pełniących rolę sypialni, pokoju dziennego i szafy oraz kuchnio-łazienek, w ktundefinedrych muszla toaletowa sąsiaduje z gotującym się na kuchence jedzeniem szokuje. Coffin homes mogą mieć formę piętrowych kabin wielkości łundefinedżka w wagonie sypialnym (bedspace apartament) lub klatek (cage homes), kojarzących się z transporterami dla zwierząt. Takie undefinedmieszkaniaundefined przypominają raczej noclegownie, bez prywatnych kuchni, toalet i łazienek. Zjawisko coffin homes poza Hongkongiem występuje rundefinedwnież w innych miejscach, w Chinach, ale rundefinedwnież w Tajlandii czy Japonii.
Coffin home w Hongkongu fot. Benny Lam theguardian.com
fot. Benny Lam photographyofchina.com
fot. Benny Lam theguardian.com
Mikroapartament w wielkim (i mniejszym) mieście
Coraz więcej firm deweloperskich na całym świecie zainteresowanych jest budową w miastach tzw. mikroapartamentowcundefinedw. To sposundefinedb na przezwyciężenie problemu kryzysu mieszkaniowego oraz niebotycznych cen nieruchomości w wielu metropoliach. Słynnym przykładem takiego wieżowca oferującego mini mieszkania (tiny apartaments) jest My Micro NY - budynek z mikroapartamentami o powierzchni od 23 do 35 mkw. wybudowany w jednym z najdroższych miast świata undefined Nowym Jorku. Budynek znajduje się w dzielnicy Kips Bay na Manhattanie i składa się z ok. 90 modułundefinedw ustawionych za pomocą dźwigundefinedw.
My Micro NY - mikroapartamentowiec w Nowym Jorku dezeen.com
Mikroapartamentowce powstają rundefinedwnież w polskich miastach. Minimieszkania w budynkach tego typu we Wrocławiu, Warszawie czy Krakowie cieszą się dużym zainteresowaniem kupujących. Malutkie mieszkania nabywane są w celach inwestycyjnych, z przeznaczeniem na wynajem długo- lub krundefinedtkoterminowy, a także jako pierwsze samodzielne mieszkania dla młodych osundefinedb, np. rozpoczynających w danym mieście studia.
Mikrokawalerki nie są zresztą na naszym rynku mieszkaniowym niczym nowym. Mieszkania o małej powierzchni powstawały w Polsce już w latach 60. i 70., kiedy mierzyliśmy się z kryzysem wynikającym z wojennych zniszczeń i wyżu demograficznego. Mieszkam w Warszawie i wielokrotnie odwiedzałam znajomych w mieszkankach o powierzchni ok. 20 czy nawet 11 (!) mkw., z mikrokuchnią znajdującą się praktycznie w przedpokoju. Takie mieszkania znajdują się w doskonałych lokalizacjach undefined w Śrundefineddmieściu lub sąsiednich dzielnicach położonych blisko centrum stolicy - co sprawia, że nadal są rozchwytywane a cena za metr kwadratowy przyprawia o zawrundefinedt głowy.
Warszawska 96 Mikroapartameny w Lublinie
Mikrodom - mieszkaniowa alternatywa
Alternatywą dla mieszkania w mieście coraz częściej stają się mikrodomy (tiny houses), czyli budynki wolnostojące o powierzchni od kilkunastu do kilkudziesięciu metrundefinedw kwadratowych. Małe domki nie wymagają pozwolenia budowę i wielkich nakładundefinedw undefined w Polsce koszt domku "na zgłoszenie" - do 35mkw to około 100 tys. zł. undefinedKieszonkoweundefined domy oferują samowystarczalność, niezależność finansową, niskie koszty utrzymania, ekologiczny styl życia i kontakt z naturą, ktundefinedrego brakuje nam w dużych miastach. Ucieczka z miasta wpływa rundefinedwnież korzystnie na zdrowie, pozwalając uniknąć smogu i zamieszkać w zdrowym budownictwie. Okres pandemii spowodował ogromny wzrost zainteresowania nie tylko domami czy mieszkaniami z dostępem do ogrundefineddka, ale także działkami za miastem i mikrodomami.
Przeczytaj rundefinedwnież: Takiego boomu na domy jeszcze nie było
Tiny House Movement
Tiny house movement (THM) to ruch, ktundefinedry rozpoczął się w Stanach Zjednoczonych (tiny houses, czyli undefinedmini domkiundefined, pojawiły się w USA już w połowie XX wieku). Jednak od niedawna dynamicznie rozwija się także w Europie. Tiny House Movement propaguje małe, ale ustawne powierzchnie od 10 do 30 mkw. Takie mieszkania stają się w USA coraz powszechniejsze z powodu niedoboru oraz wysokich cen powierzchni mieszkaniowych. THM jest sposobem na zaspokojenie potrzeby posiadania własnego lokum przy jednoczesnej niechęci do zadłużania się lub wręcz braku możliwości zaciągnięcia kredytu (szczegundefinedlnie przez osoby młode). Koszt budowy mikrodomu w Stanach Zjednoczonych to kilkadziesiąt tys. dolarundefinedw. Ruch wspundefinedłtworzą osoby w rundefinedżnym wieku i w rundefinedżnej sytuacji życiowej, ktundefinedre chcą ograniczyć wydatki na utrzymanie nieruchomości oraz pozbyć się kredytundefinedw. Jednocześnie mogą one cieszyć się większą wolnością i żyć bliżej natury. Ruch tiny house promujący niezależne życie na małej przestrzeni związany jest rundefinedwnież z pragnieniem większej mobilności. Tiny house on wheels, czyli minidom na kołach to sposundefinedb na łatwe przemieszczanie się i możliwość bezproblemowej przeprowadzki w dowolne miejsce. Mikrodomy na kołach są popularne także w Polsce undefined polskie firmy zajmują się produkcją i wyposażaniem mobilnych domkundefinedw, a popyt na nie wciąż rośnie.
Cyfrowy nomadyzm
Zainteresowanie mikrodomami wiąże się z jeszcze jednym aspektem wspundefinedłczesnego stylu życia, zwanym cyfrowym nomadyzmem. Coraz liczniej pracujemy zdalnie, komunikując się z pracodawcą i wspundefinedłpracownikami jedynie za pomocą Internetu. Praca zdalna jest możliwa w coraz większej liczbie zawodundefinedw, nie tylko tych undefinedwolnychundefined wymagających mniejszej interakcji. Funkcjonowanie przez ponad rok w warunkach pandemii dodatkowo wzmocniło ten trend. Coraz więcej osundefinedb, na rundefinedżnych stanowiskach, decyduje się na pracę zdalną. Aż 52 proc. respondentundefinedw w badaniu przeprowadzonym przez Castoramę przyznało, że może pracować w trybie zdalnym - dla porundefinedwnania przed pandemią odsetek ten wynosił 25 proc. Prawie 70 proc. osundefinedb chciałoby kontynuować pracę online także po zakończeniu pandemii. Praca zdalna umożliwia nomadyczny tryb życia. Praca z domu może być rundefinedwnie dobrze pracą z minidomu, alboundefined kampera. Łatwość przemieszczania się zachęca do łączenia podrundefinedży i zwiedzania świata z pracą zarobkową. W wielu krajach rozpowszechnia się moda na #vanlife, czyli życie w drodze w urządzonym samodzielnie kamperze. Kamper, poza niezależnością, daje możliwość ekonomicznego i undefinedautentycznegoundefined podrundefinedżowania.
Microliving z wyboru
Microliving może być świadomym wyborem niepodyktowanym zmuszającą nas do niego sytuacją życiową. Życie na ograniczonej przestrzeni może być wyrazem przekonań. Wiele osundefinedb, dostrzegając pułapki i szkodliwe skutki rozpędzonego konsumpcjonizmu krajundefinedw undefinedzachodnichundefined postanawia swoją postawą sprzeciwić się takiemu stylowi życia i decyduje się na minimalizm. Minimalizm polega na samoograniczeniu oraz pozbyciu się tego, co zbędne, czyli m.in. nadmiaru przedmiotundefinedw. Popularnym hasłem jest decluttering czyli undefinedodgracanieundefined swojej życiowej przestrzeni. Panuje rundefinedwnież, szczegundefinedlnie w Stanach Zjednoczonych undefinedmodaundefined na downsizing, czyli zmniejszenie metrażu undefined rezygnacja z posiadania dużych nieruchomości na rzecz życia w mikrodomach. Oprundefinedcz powodundefinedw ekonomicznych mają tu znaczenie rundefinedwnież względy ideologiczne. Pozbywając się niepotrzebnych rzeczy i wykreowanych przez rynek pseudo-potrzeb zyskujemy przestrzeń na to, co naprawdę ważne i czas na poznanie samego siebie.
Drugim bardzo istotnym powodem, dla ktundefinedrego ludzie świadomie wybierają mikrodomy, są względy ekologiczne. Żyjąc w sposundefinedb niezależny na małej przestrzeni dużo łatwiej jest przestrzegać zasady zero waste. Mikrodomy są zwykle budynkami ekologicznymi. Buduje się je z naturalnych materiałundefinedw, w sposundefinedb zrundefinedwnoważony i nieingerujący w naturalny teren. Takie budynki umożliwiają rundefinedwnież życie ograniczające na co dzień nasz negatywny wpływ na środowisko (oszczędzanie surowcundefinedw, energia odnawialna, niska emisja). Mieszkanie w undefinedtradycyjnieundefined zbudowanym domu lub bloku w mieście zwykle tego nie oferuje.
Microliving na pundefinedł gwizdka
Warto zauważyć, że microliving nie zawsze jest wyborem na stałe. Wspundefinedłcześnie życie na małej przestrzeni praktykuje się rundefinedwnież w formie rekreacji albo wybiera jako opcję undefinedna startundefined, czy na undefinedprzeczekanieundefined. Wakacyjny microliving uprawiamy stawiając domek typu tiny house na działce rekreacyjnej lub wynajmując takie lokum na urlop w zacisznej malowniczej okolicy. Weekendową wersję życia na małej przestrzeni wybieramy urządzając altankę i uprawiając ogrundefineddek na działce typu ROD. Badania przeprowadzone przez Castoramę pokazują natomiast, że aż 84 proc. Polakundefinedw zainteresowanych domami do 35mkw. traktuje je jako rozwiązanie tymczasowe przed zgromadzeniem środkundefinedw na wybudowanie domu o większym metrażu. Pisaliśmy o tym w artykule o boomie na rynku domundefinedw i rosnącym zainteresowaniu Polakundefinedw domami do 35mkw
Jednostka mieszkalna przyszłości
undefinedKurczenie sięundefined mieszkań wymusza coraz nowsze i coraz bardziej kreatywne rozwiązania, m.in. w dziedzinie projektowania wnętrz. Celem jest zachowanie wszystkich niezbędnych funkcji mieszkania oraz zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych ich mieszkańcundefinedw, przy zachowaniu ergonomii i unikaniu wrażenia przytłoczenia.
Kawalerka w Warszawie proj. Mili Młodzi Ludzie, fot. PION Studio
Mniej, ale lepiej - funkcjonalność i wielofunkcyjność
Rozwiązaniem stosowanym przez projektantundefinedw w mikrownętrzach są przede wszystkim meble, sprzęty czy zabudowa mogące zmieniać swe funkcje. Mieszkanie przyszłości, ze względu na swundefinedj mały metraż jest pomieszczeniem wielofunkcyjnym.
Zmiana podejścia polega na odejściu od wyobrażenia mieszkania czy domu jako przestrzeni na stałe podzielonej na strefy, na korzyść wizji jednego pomieszczenia płynnie i elastycznie zmieniającego swoje przeznaczenie i zastosowanie undefined pełniącego, w zależności od potrzeb, funkcję pokoju dziennego, kuchni, jadalni, sypialni lub miejsca do pracy.
Małe wnętrza wymagają dużej wyobraźni. Każdy skrawek przestrzeni w mikromieszkaniu jest ważny i na wagę złota. Wszystkie elementy aranżacji powinny być dobrze przemyślane. Mikromieszkanie to forma zoptymalizowanej mieszkalnej kapsuły. Podobnie jak w przypadku projektowania stacji kosmicznej, nic nie powinno być kwestią przypadku. Podstawą są przedmioty rozkładane i wysuwane, ktundefinedre zajmują przestrzeń tylko w czasie ich używania. Najlepsze do małych pomieszczeń są meble modułowe i wielofunkcyjne. Wygospodarowanie miejsca na przechowywanie wymaga czasem niestandardowych rozwiązań. Zwykle wykorzystuje się rundefinedwnież wysokość wnętrza, by zbudować funkcjonalną antresolę czy choćby podest. Istotne jest by wszelkie posiadane przedmioty w miarę możliwości undefinedschowaćundefined poza zasięgiem wzroku. Należy unikać otwartych pundefinedłek czy regałundefinedw. Stosuje się rundefinedwnież rundefinedżne rozwiązania pozwalające ukryć kuchnię np. opuszczane blaty lub umieszczanie aneksu kuchennego we wnęce zamykanej na podobieństwo szafy. Pomieszczenie, ktundefinedre jest undefinedprzeładowaneundefined męczy i sprawia wrażenie jeszcze mniejszego. Tymczasem w minimieszkaniach zależy nam na wrażeniu większej przestrzeni. Dlatego zaleca się stosowanie wszelkich undefinedsztuczekundefined aranżacyjnych takich jak wykorzystanie jasnych kolorundefinedw, jednolitych, monochromatycznych wykończeń, powierzchni odbijających światło czy luster.
13-metrowa kawalerka we Wrocławiu, projekt: Szymon Hanczar dezeen.com
Technologia
Pomocna w urządzaniu małych wnętrz okazuje się technologia smart home. Najnowsze rozwiązania technologiczne umożliwiają zastosowanie choćby optymalnego oświetlenia, ktundefinedre potrafi już zastąpić światło dzienne. Kiedy potrzebujemy się skupić na pracy lub nie chcemy przeszkadzać innym domownikom, dobre bezprzewodowe słuchawki wygłuszą wszelkie dźwięki z zewnątrz albo pozwolą posłuchać muzyki. Dyskretny rzutnik zastąpi telewizor i zapewni wspundefinedlną rozrywkę. Sprzęty smart pełnią często wiele funkcji jednocześnie, co rundefinedwnież bardzo ułatwia życie na małej przestrzeni. W niedalekiej przyszłości rozwundefinedj technologii AR (rzeczywistości rozszerzonej) oraz VR (wirtualnej rzeczywistości), pozwalając przekraczać granice przestrzeni fizycznej, rundefinedwnież wpłynie na zmniejszenie psychicznych niedogodności związanych z życiem w małych pomieszczeniach.
Seria Symfonisk wifi: lampka-głośnik oraz głośnik-pundefinedłka IKEA
Microliving undefined konsekwencje i wnioski
Badania jednoznacznie wskazują, że im mniejsza powierzchnia do życia, tym bardziej wzrasta poziom agresji, przemocy domowej, stresu i frustracji. Zbyt małe i źle zaprojektowane przestrzenie powodują, że nasze potrzeby intymności, prywatności czy bezpieczeństwa nie zostają zaspokojone. Doświadczenia z czasu pandemii niestety potwierdzają negatywne skutki społeczne przebywania w zamknięciu, na ograniczonej przestrzeni. Trend microliving będzie się jednak rozwijał. Małe mieszkania i domy już są popularne i cieszą się dużym zainteresowaniem na rynku. By zapobiegać negatywnym skutkom mieszkania na zbyt małej powierzchni, stosuje się regulacje prawne zabezpieczające minimalną powierzchnię do życia. Obowiązują one w wielu krajach europejskich, w tym w Polsce, a także w wielu miastach Stanundefinedw Zjednoczonych (m.in. Nowym Jorku). Aby przeciwdziałać złym konsekwencjom życia na małych powierzchniach, należy stawiać na takie projektowanie mikrojednostek mieszkaniowych, aby były one bardziej funkcjonalne i sprawiały wrażenie większych. Miejsca, w ktundefinedrych znajdują się mikromieszkania, powinny posiadać przestrzenie otwarte oraz wspundefinedlne mające na celu poprawienie samopoczucia mieszkańcundefinedw. Chodzi o miejsca rekreacji, w ktundefinedrych można spędzać wspundefinedlnie wolny czas, ale także np. wspundefinedlne centra użytkowe, czy przestrzenie co-workingowe. Rundefinedwnie ważne jest zaspokojenie potrzeby kontaktu z naturą - umożliwienie ludziom przebywanie w naturalnym otoczeniu, w stopniu tak dużym jak to tylko możliwe.
