Niedawno jeden z brytyjskich uniwersytetundefinedw przeprowadził badanie na temat tzw. lęku klimatycznego, zakrojone na niespotykaną dotąd skalę. O wypowiedź poproszono 10 tysięcy młodych osundefinedb - w przedziale wiekowym 16-25 lat. Analizie poddano to, co najmłodsze pokolenie czuje i sądzi na temat zmian klimatycznych, a także tego, jak rządzący radzą sobie z tym kryzysem. W badaniu wzięła udział młodzież z Australii, Brazylii, Finlandii, Filipin, Francji, Indii, Nigerii, Portugalii i Wielkiej Brytanii.
Wyniki są jednoznaczne i nie są przyjemną laurką dla starszych pokoleń. Młodzież doświadcza poczucia porzucenia i zdrady, a to, w jaki sposundefinedb starsi zdewastowali planetę uznawane jest przez nich za niemoralne. Ponad 60 procent respondentundefinedw zadeklarowało, że czuje się ekstremalnie zmartwiona stanem środowiska, a przyszłość według undefined wzbudza w nich przerażenie. Ponad połowa ankietowanych przekonana jest o tym, że jako ludzkość skazani jesteśmy na zagładę, a ponad 40 procent w związku z tym ma wątpliwości, czy w ogundefinedle decydować się na dzieci.
Naukowcy są pewni, że życie w ciągłym poczuciu tak nasilonego stresu negatywnie wpływa na zdrowie wchodzących w dorosłość osundefinedb. To badanie, wespundefinedł z raportem IPCC ktundefinedry jednoznacznie i ostatecznie dowodzi, że zmiany klimatyczne są faktem i są efektem naszych działań, jest ostatnim sygnałem do zmiany. Jak jednak walczyć z poczuciem bezsilności?
Lęk klimatyczny i denialiści
Lęk klimatyczny (climate anxiety) to termin stosowany do określenia złości, przerażenia i braku pewności związanych z postępującymi zmianami klimatu i tym, w jaki sposundefinedb wpływają one na nasze życie oraz wpłyną na życie przyszłych pokoleń. Aktualnie lęk klimatyczny jest jednym z najczęściej badanych przez socjologundefinedw i psychologundefinedw tematundefinedw na całym świecie. Okazuje się, że u podłoża stanundefinedw depresyjnych, napadundefinedw paniki, bezsenności i zaburzeń lękowych, na ktundefinedre cierpi znaczna część populacji przynajmniej raz w trakcie swojego życia, znajdują się wiadomości dotyczące katastrofy ekologicznej. Trwająca od ponad pundefinedłtora roku pandemia dodatkowo nasila te tendecje.
Z drugiej strony, sceptykundefinedw (tzw. denialistundefinedw klimatycznych od denial - ang. zaprzeczenie) wątpiących w zasadność ekologicznych postulatundefinedw nadal nie brakuje. Co prawda ich postawa stoi w sprzeczności z naukową wiedzą, ale rundefinedwnież ma umocowanie w znanych mechanizmach socjologicznych. Odcięcie się od wiadomości dotyczących zmian, unikanie konfrontacji z prawdą i bagatelizowanie racjonalnych dowodundefinedw to sposundefinedb na unikanie działania, ktundefinedre nie jest łatwe i wymaga poświęceń. Osoby, ktundefinedre wybierają tę drogę, nie są zainteresowane zmianą swojego sposobu myślenia. Co jednak mogą zrobić ci, ktundefinedrzy doświadczają lęku klimatycznego, ponieważ poważnie traktują doniesienia naukowcundefinedw i obserwują świat wokundefinedł siebie?
Działanie lekiem na lęk klimatyczny
Antidotum na poczucie bezsilności i zniechęcenie jest działanie. Małe, duże, będące w zasięgu ręki i możliwości. Dowiedziono, że regularne dokonywanie nawet z pozoru niewielkich zmian, znacząco wpływa na nasze samopoczucie i sprawia, że mamy więcej siły do dalszych przemian. Przypomina to trochę trenowanie dowolnego sportu - osiąganie kolejnych kamieni milowych daje nam poczucie, że możemy osiągnąć jeszcze więcej. A to z kolei przekłada się na poczucie sprawczości i wiary we własne możliwości.
W trenowaniu zawsze warto mieć partnera - kogoś, kto będzie nas wspierał w gorszych chwilach i inspirował do rozwoju. Dlatego dobrym rozwiązaniem jest poszukanie grupy osundefinedb o podobnych poglądach. Można zacząć działać jako wolontariusz przy stowarzyszeniu czy fundacji, ktundefinedra działa w szczegundefinedlnie istotnym dla nas obszarze (WWF, Greenpeace, Otwarte Klatki, Rodzice dla Klimaty, Earth Strike, Młodzieżowy Strajk Klimatyczny). Możemy też ograniczyć się do wspierania takich grup w inny sposundefinedb - finansowy lub udzielając pomocy w formie niematerialnej (konsultacji czy wsparcia, jeśli nasz zawundefinedd na to pozwala). Rewelacyjną metodą, ktundefinedra stosunkowo szybko przynosi efekty zmieniające rzeczywistość wokundefinedł nas, jest lokalna działalność - z sąsiadami, zaprzyjaźnionymi rodzicami, w szkole, w pracy. Budowanie poczucia wspundefinedlnoty daje olbrzymią moc - zarundefinedwno w walce z lękiem klimatycznym, jak i indywidualnym rozwoju.
Podpisywanie petycji, wspieranie finansowe niezależnych aktywistundefinedw i dziennikarzy lub dotowanie wybranych osundefinedb na Patronite to także świetny sposundefinedb na aktywne działanie na rzecz dobra planety. Domeną tego typu osundefinedb i organizacji jest (oprundefinedcz wywierania presji na rządzących i przedstawianie merytorycznych argumentundefinedw na rzecz kształtowania prawa zgodnie z aktualnym stanem świata) - edukacja. Budowanie własnej świadomości i wiedzy jest ostatnim, ale nie najmniej ważnym krokiem do uśmierzenia lęku klimatycznego.
Prawda naukowcundefinedw i "mojaundefined prawda, czyli nie daj się undefinedchłopskiemu rozumowiundefined
W filmie dokumentalnym undefinedMożna panikowaćundefined autorstwa amerykańskiego reżysera Jonathana L. Ramseyundefineda, padają znamienne słowa. Film jest opowieścią o życiu i misji klimatologa, dyrektora wydziału geofizyki na Uniwersytecie Warszawskim - profesora Szymona Malinowskiego. undefinedLudzie mają nie wiedzę, ale poglądyundefined - mundefinedwi profesor, konstatując to, dlaczego wciąż tak wiele osundefinedb zaprzecza oczywistej naukowej prawdzie. undefinedNie wiedzą, ale myślą, że wiedzą lepiejundefined stwierdza Malinowski.
To od nas zależy, czy swoje działania i światopogląd będziemy opierać na wytężonej pracy specjalistundefinedw i naukowcundefinedw czy damy wiarę undefinedchłopskiemu rozumowiundefined kształtowanemu przez nieumocowane w faktach poglądy.
Bibliografia:
Young People's Voices on Climate Anxiety, Government Betrayal and Moral Injury: A Global Phenomenon, University of Bath
Można panikować, Jonathan L. Ramsey. Dokument do obejrzenia bezpłatnie w serwisie Youtube (stan na 17.09.2021)