Ciepło, cieplej, gorąco - miasta jako wyspy ciepła
Po dość mroźnej jak na obecne standardy zimie, pewnie wiele osundefinedb tęskni za rozgrzewającymi promieniami słonecznymi. Kiedy jednak zrobi się naprawdę ciepło, będziemy szukać każdego skrawka cienia, chociażby po to, by zaparkować w nim auto. Tymczasem o cień w miastach coraz trudniej - zapewniają go co prawda rosnące wieżowce i budynki, ale prundefinedżno w nim szukać ulgi. Nagrzane od upału kamienice, wybetonowane place i asfalt oddają ciepło znacznie dłużej, niż tereny zielone. Z tego względu miasta stają się tzw. wyspami ciepła.
Miejska wyspa ciepła to zjawisko klimatyczne, ktundefinedre polega na występowaniu wyższych temperatur w mieście, niż na terenach go okalających. Przyczynami zjawiska jest nowoczesna struktura miejska, złożona w głundefinedwnej mierze z powierzchni sztucznych, słabe korytarze powietrzne i niwelowanie zieleni. Nie pomaga też bieżąca aktywność człowieka: wszechobecne klimatyzatory, ruch uliczny i produkcja żywności czy innych towarundefinedw dokłada swoją undefinedcegiełkęundefined. Badacze z PAN alarmują, że miejskie wyspy ciepła mają fatalny wpływ na zdrowie mieszkańcundefinedw: zwiększają ryzyko udarundefinedw słonecznych, zaostrzania się chorundefinedb układu krwionośnego, a nawet alergii. Dzieje się tak, ponieważ narażone na stres termiczny rośliny mają tendencję do produkcji większej ilości alergenundefinedw.
Nie uczymy się na błędach. A rozwiązanie jest proste - drzewa!
Ze zjawiskiem miejskiej wyspy ciepła urbaniści i klimatolodzy mierzą się już od lat 30. ubiegłego wieku. Dlatego doskonale wiadomo, że utrzymywanie i zwiększanie terenundefinedw tzw. biologicznie czynnych jest najefektywniejszym i stosunkowo najtańszym sposobem regulowania temperatury w miastach. Tym bardziej dziwią kolejne wybetonowane place i masowo prowadzone wycinki drzew na terenach miejskich. Posiadamy wiele narzędzi planowania przestrzennego, a wciąż wiele polskich miast można opisać jednym słowem: chaos. Miasta się rozszerzają, pączkują o kolejne osiedla, z ktundefinedrych wiele pozbawionych jest podstawowej infrastruktury, dlatego mieszkańcy zmuszeni są do ciągłego przemieszczania się w celu dotarcia do lokali usługowych, pracy i placundefinedwek edukacyjnych. Tereny zielone zastępowane są parkingami, sklepami lub nikomu niepotrzebnymi placami, ktundefinedre w zimie straszą smutnym widokiem, a latem stają się pustynią, ktundefinedrej wszyscy unikają ze względu na prażące słońce. Najbardziej hipokrytycznym działaniem jest wycinanie starych drzew i zastępowanie ich betonowymi donicami z karłowatymi gatunkami roślin.
Dlaczego warto dbać o drzewa w mieście? Konkretne przykłady
Zacznijmy od kwestii społeczno-estetycznych. Dobrze dobrane gatunki drzew doskonale komponują się z miejską architekturą i są całoroczną ozdobą. Pomagają uwrażliwiać dzieci na kwestie związane z ekologią: przyciągają ptaki i owady, dlatego są naturalnym materiałem edukacyjnym. Dodatkowo parki miejskie, nawet tzw. kieszonkowe, są idealnym miejscem wytchnienia od codziennego zgiełku i pomagają zacieśniać więzy społeczne. Drzewa mają bezpośredni wpływ na nasze zdrowie psychiczne - wykazano, że mieszkanie w pobliżu terenundefinedw zielonych zmniejsza ryzyko występowania depresji, jak rundefinedwnież zachowań agresywnych (wg holenderskich badań nawet o 52%).
Drzewa w mieście przekładają się rundefinedwnież na aspekt ekonomiczny: w cieniu ich rozłożystych koron zyskują nie tylko ludzie i zwierzęta, ale rundefinedwnieżundefined asfalt. Dowiedziono, że trwałość nawierzchni jezdni chronionej przez bezpośrednimi promieniami słońca może się wydłużyć nawet z 7 do 20 lat. Dzięki temu, koniecznych jest mniej kosztownych i trudnych dla mieszkańcundefinedw remontundefinedw.
Nieruchomości położone przy terenach zielonych zyskują na wartości i chętniej znajdują nabywcundefinedw, niż te zlokalizowane wśrundefinedd betonu.
Oczywiście drzewa nie są zupełnie undefineddarmowymundefined rozwiązaniem - należy o nie dbać, przeprowadzać sezonowe cięcia, chronić przed szkodnikami. Im drzewo starsze, tym więcej zabiegundefinedw pielęgnacyjnych może potrzebować - z tego też względu w niektundefinedrych miastach praktykuje się wycinkę starych drzew i sadzenie w ich miejscu młodych. NIestety, takie działanie niweluje korzyści związane z rozłożystymi drzewami.
Nie każde drzewo pomaga tak samo: o rozważnym sadzeniu
W miejskich przestrzeniach, w ktundefinedrych nie brakuje zieleni, temperatura potrafi być niższa nawet o 10-15 stopni w czasie letnich upałundefinedw. Aby jednak tak się stało, muszą być spełnione pewne warunki. Modne akcje sadzenia drzew nie przyniosą takiego efektu, jeśli rośliny będą umiejscowione jedynie na obrzeżach miast.
Drzewa chłodzą miasto na dwa sposoby: po pierwsze, służąc swoim cieniem i zakrywając sztuczną, łatwo nagrzewającą się powierzchnię. Z tego też względu, aby usunąć efekt miejskiej wyspy ciepła, potrzebne są szczegundefinedlnie tam, gdzie undefinedmleko się już rozlałoundefined, a raczej gdzie wylano beton. Po drugie, drzewa przez swoje liście oddają do atmosfery wodę, co dodatkowo pomaga obniżyć temperaturę w ich sąsiedztwie. Należy więc dbać o to, aby sadzić je możliwie blisko siebie i tym samym tworzyć wielkie undefinedbaldachimyundefined, ktundefinedrych skuteczność jest kilkukrotnie większa, niż samotnego drzewa.
Co możesz zrobić, aby chronić drzewa?
Przede wszystkim: reaguj. Jeśli wydaje Ci się, że nie masz wpływu na działanie lokalnych władz, warto to zmienić. Wspieraj inicjatywy lokalnych działaczy ekologicznych, ktundefinedrzy najczęściej trzymają rękę na pulsie i szybciej, niż przeciętny obywatel wiedzą, gdzie planowane są wycinki drzew. Jako członek spundefinedłdzielni mieszkaniowej nie zgadzaj się na pochopne wycinanie starodrzewia tylko po to, aby stworzyć kolejny parking. Jednym ze sposobundefinedw polecanych mieszkańcom dużych osiedli, ktundefinedrzy chcieliby chronić swoje drzewa przed wycinką, jestundefined wieszanie budek lęgowych. Jeżeli na danym drzewie osiedlą się ptaki - nawet jeśli było to drzewo wytypowane do wycinki - prawdopodobnie zostanie ochronione. Oczywiście nie namawiam do sabotażu usuwania drzew sprundefinedchniałych i grożących zawaleniem, ktundefinedre mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa mieszkańcundefinedw. Gdy masz własny ogrundefinedd, niekiedy wycinka drzew jest konieczna - jednak warto ją rozważyć biorąc pod uwagę powyższe informacje. Możesz też wyrażać swoje zdanie na temat potrzeby zazieleniania miejskich terenundefinedw poprzez wspieranie projektundefinedw prowadzonych przez rundefinedżne firmy (rundefinedwnież w ramach działań marketingowych), ktundefinedrych celem jest sponsorowanie sadzenia drzew.
Chcesz wiedzieć więcej na temat tego, jak reagować w obliczu wycinki drzew w Twoim sąsiedztwie? Potrzebujesz wsparcia? Zgłoś się do internetowego punktu interwencyjnego Przyjaciundefinedł Drzew - projekt Drzewa Dla Zielonej Infrastruktury Europy finansowany jest m.in. ze środkundefinedw Unii Europejskiej. Tworzą go pasjonaci i specjaliści, od lat budujący bazę wiedzy i poszukujący alternatywnych rozwiązań pomagających znaleźć wspundefinedlny grunt dla wszystkich tych, ktundefinedrzy kochają drzewa i tych, ktundefinedrzy ze względundefinedw praktycznych potrzebują się ich pozbyć.
