Nie jesteś "zero waste"? Nie czuj się źle!

Eco-guilt - co to jest i czy też na to chorujesz?

Eco-guilt to określenie na poczucie winy spowodowane myśleniem, że zrobiło się coś złego w kontekście środowiska. Większość z nas doświadcza tego uczucia na przykład widząc, jak szybko zapełnia się domowy kosz z plastikowymi śmieciami czy używając jednorazowego kubeczka na kawę. Zjawisko to narasta w miarę, jak stajemy się coraz bardziej świadomi ekologicznie.

W 2012 roku przeprowadzono badanie opublikowane na łamach czasopisma Ecopsychology, ktundefinedre dowodziło, że eco-guilt ma korzystny wpływ na środowisko. Jednym z głundefinedwnych rezultatundefinedw badania była konkluzja, że komunikacja eko-ugrupowań powinna wykorzystywać moc, jaką niesie ze sobą poczucie winy. Wizualna prezentacja problemundefinedw środowiskowych, jak zdjęcia czy video, powinna być stosowana w szczegundefinedlności względem osundefinedb, ktundefinedre nie wykazują większego zainteresowania tematem.

Blisko 10 lat pundefinedźniej zachodnie media coraz częściej poruszają jednak motyw tego, jak radzić sobie z poczuciem winy powodowanym nie byciem undefinedw pełniundefined eko. Wydaje się, że epatowanie zdjęciami i informacjami na temat coraz gorszej sytuacji naszej planety nie przynosi rezultatundefinedw, jakich się spodziewano.

Poczucie winy może nas sparaliżować

undefinedPoczucie winy w nadmiarze działa dewastująco na zdrowie psychiczne człowieka. Świadomość, także i ta eko, to istotny temat w aktualnych rozmyślaniach. Jednak jak w każdym temacie, także i tu potrzebna jest rundefinedwnowaga. Świadomość ekologiczna - jak najbardziej tak, ale z troską o siebie i ograniczeniami, jakie mamy jako jednostki. Planeta potrzebuje naszej świadomości - starajmy się jej nie niszczyć, nie niszcząc jednocześnie swojego zdrowia psychicznegoundefined - mundefinedwi Kinga Bujak-Brodowicz, certyfikowany psychoterapeuta Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.

Chociaż poczucie winy może faktycznie pomundefinedc Ci dokonać dobrych pod względem ekologicznym wyborundefinedw, na dłuższą metę nie jest wcale efektywne. Nasz umysł nie jest przystosowany do tego, żeby długo undefinedczuć się źleundefined - dlatego szuka ulgi. W kontekście ekologicznym, najczęściej jest to wprowadzanie tzw. powierzchownych i zastępczych działań (undefinedcompensatory green beliefsundefined jak nazywają to Linda Langeborg i Patrik Sundefinedrqvist). Prowadzi to do pewnej parodii bycia undefinedekoundefined: wprowadzamy bezmięsne soboty, ale czując się z tego powodu lepiej, dajemy sobie undefinedprzyzwolenieundefined na dojazd do pracy samochodem. Zarzucamy branie gorących prysznicundefinedw, ale za to zużywamy więcej wody, bo poświęcamy na nie więcej czasu. Badania wykazały, że nasz umysł łatwo daje się oszukać: jeśli do koszyka w sklepie dodamy hamburgera, ale rundefinedwnież jabłko z undefinedekologicznego gospodarstwaundefined, wydaje nam się, że postąpiliśmy lepiej, niż jakbyśmy kupili samego hamburgera.

Z drugiej strony bywa, że nadmierne skupianie się na tym, jak wiele rzeczy robimy szkodząc środowisku prowadzi do zaprzestania robienia czegokolwiek.

Zero waste - dlaczego nie wszystkim się udaje?

W internecie można znaleźć mnundefinedstwo wskazundefinedwek na temat tego, "jak żyć zero wasteundefined. Po zapoznaniu się z nimi przychodzi jednak konstatacja, że jest to niebywale trudne szczegundefinedlnie, jeśli prowadzi się większe gospodarstwo domowe i jest się aktywnym zawodowo.

Życie zero waste w najbardziej radykalnej formie wymaga ograniczenia produkcji odpadundefinedw niemal do zera. W serwisie Youtube można znaleźć przykłady osundefinedb, ktundefinedre prezentują ilość śmieci, jaką wytworzyli w ciągu roku i ktundefinedraundefined mieści się w dłoni. Z pewnością jest to możliwe, ale wymaga olbrzymich wyrzeczeń, jak rundefinedwnież czasu i dostępu do sklepundefinedw, ktundefinedre znacznie to ułatwiają.

Zastanundefinedw się przez moment: czy jesteś w stanie kupować produkty wyłącznie w szkle, czy masz możliwość kupna środkundefinedw czystości i produktundefinedw sypkich bezpośrednio do własnych opakowań, czy możesz zupełnie zrezygnować z zakupu produktundefinedw przez internet, ktundefinedre wymagają do opakowania plastiku? Czy jesteś w stanie wszystko poddawać recyklingowi, a żywność kompostowaniu?

Jeśli na ktundefinedrekolwiek z tych pytań odpowiedziałeś undefinednieundefined, to doskonale rozumiesz, dlaczego zero waste jest tak trudne do wprowadzenia w życie. Czy to jednak faktycznie tak źle?

Działanie jest zawsze lepsze, niż stagnacja

Jeśli zdarza Ci się doświadczać eco-guilt, chciałabym Ci zaproponować nową perspektywę.

1. Śmieci nie muszą być Twoim priorytetem
   Redukcja śmieci jest bardzo istotna. Jednak ciągłe skupianie się na nim zabiera czas i energię, ktundefinedre umożliwiają rundefinedwnie istotne działania. Rundefinedbmy zakupy lokalnie. Szukajmy firm, ktundefinedre produkują rzeczy nam niezbędne wysokiej jakości, ktundefinedre będą służyć przez lata - dotyczy to zarundefinedwno ubrań, jak i mebli czy elektroniki. Wspierajmy etyczną produkcję i niewielkie przedsiębiorstwa, ktundefinedre dużą wagę przykładają do zrundefinedwnoważonej pracy. Nie masz możliwości używać wyłącznie kosmetykundefinedw i chemii domowej własnej produkcji? Kupuj produkty marek, ktundefinedre nie testują na zwierzętach, opakowania poddają recyclingowi i pakują świadomie (używając najmniej undefinedwarstwundefined).
2. Szanuj zasoby
   Niezależnie od tego, czy mieszkasz w domu jednorodzinnym, mieszkaniu w nowym budynku czy kamienicy - możesz świadomie podchodzić do używania mediundefinedw. W ten sposundefinedb nie tylko dbasz o środowisko, ale rundefinedwnież o własną kieszeń.
3. Edukuj siebie i innych
   Ucieczka od trudnego tematu nigdy nie jest dobrym rozwiązaniem. Dlatego w miarę swoich możliwości szukaj informacji, ktundefinedre pozwolą Ci żyć w zgodzie ze środowiskiem i reaguj, gdy widzisz znaczące nadużycia. Niekiedy zwykła sąsiedzka pogawędka może naprawdę wiele zmienić, a już bez wątpienia uwrażliwianie dzieci na problemy środowiska jest świetną inwestycją w (ich!) przyszłość.

Śmieci są zmorą dzisiejszego świata. Przeciętny człowiek generuje około 2m3 śmieci każdego roku (trudno to pomieścić w wyobraźni, a co dopiero w garści). Moim celem nie jest zachęcanie do tego, aby produkować ich jeszcze więcej. Uważam, że każdy z nas powinien szukać rozwiązań, ktundefinedre prowadzą do zachowania rundefinedwnowagi między szczęśliwym życiem, a działaniem na rzecz środowiska. Bądźmy wszyscy less waste (less z ang. mniej) - bez poczucia winy, że nie jesteśmy zero waste.